A. K. Igamberdiev S. Aliqulov traktorlar va qishloq xo’jaligi mashinalaridan foydalanish, texnik servis

15-rasm. Agregatning kinematik o„lchamlari: 
a, b, v, g, d – mos ravishda bitta etakchi o‗qi bo‗lgan uch g‗ildirakli va to‗rt 
g‗ildirakli, ikkata etakchi o‗qi bo‗lgan to‗rt g‗ildirakli va zanjirli, sharnirli asos 
bo‗lgan g‗ildirakli traktorlarda agregat markazining joylashishi; e, j – mos ravishda 
to‗g‗ri chiziqli Harakatlanishda va burilishda uch g‗ildirakli traktorning kinematik 
o‗lchamlari. 
Traktorning 
b o„ y l a m a b a z a s i (L)
deb g‗ildirakli traktorda 
yo‗naltiruvchi va etakchi g‗ildiraklar o‗qlari, zanjirli traktorlarda esa chakka tayanch 
g‗ildiraklar o‗qlari orasidagi masofaga aytiladi. 
Agregatning
k i n e m a t i k u z u n l i g i (L
k
)
deb mashinalar to‗g‗ri chiziq 
bo‗ylab Harakatlanganda agregat markazidan to eng uzoqdagi ishchi qismlar 
joylashgan chiziqqacha bo‗lgan masofaga aytiladi. 
Murakkab tirkalma agregatlarning kinematik uzunligi traktor, tirkama va 
mashinaning kinematik uzunliklari yig‗indisiga teng bo‗ladi. Osma va yarim osma 
agregatlarning kinematik uzunligi agregat markazidan mashinaning eng uzoqdagi 
ishchi qismlar joylashgan chiziqqacha bo‗lgan masofaga aytiladi. 
Agregatning
k i n e m a t i k k e n g l i g i
(
dk
) - agregatning kengligi bo‗ylab 
joylashgan ish mashinalarining chekka nuqtalaridan boshlanadigan masofa. 
Agregatning
k i r i s h 
- 
ch i q i sh u z u n l i g i
(
e
) – burilish vaqtida 
o‗simliklarni shikastlamaslik uchun (qator orasida ishlashda) va hosilni isrof 
bo‗lishiga yo‗l qo‗ymaslik uchun (paxta terishda) agregatni burilish joyidagi nazorat 
chizig‗idan tashqariga chiqarish lozim bo‗lgan masofa. 
7.3-§.
 Agregatni burilish radiusi 

---

47 
Agregatning