1. Bacillus subtillis, 2. Escherichia coli, 3. Pseudomonas aeruginosa, 4. Staphylococcus aureus, 5. Candida albicans
A.2,3,5
B. * 1,2,3,4,5
C.1,3,4
D.2,3,4
53. Makroskopik tahlilga nimalar kiradi? (85)
A. butun, maydalangan, chang, kesilgan, briketlangan xomashyoni tahlil qilishda qoʻllaniladi.
B. oʻlchami, rangi, xom ashyoning hidi va taʼmi (zaharli boʻlmagan narsalar uchun)
C. tekshirilayotgan xom ashyoning morfologik xususiyatlarini vizual tarzda - lupa yordamida yalang'och ko'z bilan aniqlanishi (× 10)
D. * to'g'ri javoblar B va C
54. Makroskopik tahlilda qanday organoleptik xususiyatlar hisobga olinadi?
1.chiziqli o'lchamlar va sirtning tabiati
2. hidlash
3. Rang
4.shakl
5.tashqi
A.1,3,5
B.3,4,5
C.* 2,3,4
D.2,3,4,5
55. Butun xomashyoning tashqi ko'rinishini tavsiflashda ........., va kesilgan va kukunli .......... tahlil usulidan foydalaning.
A. * mos ravishda makroskopik tahlil va mikroskopik tahlil
B. mos ravishda makroskopik tahlil va kimyoviy tahlil
C. mos ravishda mikroskopik tahlil vakimyoviy tahlil
D. mos ravishda kimyoviy tahlil vakimyoviy tahlil
56. Xom ashyoning fitokimyoviy tahlili nima? (86)
A. * kimyoviy va fizik-kimyoviy usullar yordamida faol moddalarni sifat va miqdoriy aniqlash uchun ishlatilgan.
B. dorivor xom ashyoning meyorriy hujjat talablariga muvofiqligi
C. tekshirilayotgan ob'ektning tahlilga taqdim etilgan nomiga mos kelishi
D. to’g’ri javob yo’q
57. Fitokimyoviy tahlil va uning maqsadi:
A. mineral aralashmalarni aniqlash va ularning miqdorini aniqlash
B. organik aralashmalarni aniqlash va ularning miqdorini aniqlash
C*. faol moddalarni aniqlash va miqdorini aniqlash
D. xom ashyoning biologik faolligini aniqlash
6-tema
1. Polisaxaridlar atamasiga qanday ta'rif beriladi? (116)
A. bir xil turdagi (masalan, kraxmal, tola, glikogen, xitin) monosaxarid birliklaridan (monomerlar) tuzilgan.
B. turli monosaxaridlar va ularning hosilalari qoldiqlaridan (masalan, gemitsellyuloza, inulin, pektin moddalari, shilimshiq va milklar)
C. * 5 dan ortiq monosaxaridlar va ularning hosilalari bir-biri bilan O-glikozid bogʻlar bilan bogʻlangan va chiziqli yoki tarmoqlangan zanjirlar hosil qiluvchi yuqori molekulyar kondensatsiya mahsulotlari
D. to'g'ri javob yo'q
2. Tarkibga kiradigan monosaxaridlarning tabiatiga qarab polisaxaridlarning nechta turi ajratilgan? (116)
A. * 2
B. 5
C. 3
D.1
3. Gomopolisaxaridlar atamasi qanday tushunchaga ega? (116)
A. * bir xil turdagi (masalan, kraxmal, tola, glikogen, xitin) monosaxarid birliklaridan (monomerlar) qurilgan.
B. turli monosaxaridlar va ularning hosilalari qoldiqlaridan (masalan, gemitsellyuloza, inulin, pektin moddalari, shilimshiq va milklar)
C. 5 dan ortiq monosaxaridlar va ularning hosilalari bir-biri bilan O-glikozid bog'lari bilan bog'langan va chiziqli yoki tarmoqlangan zanjirlar hosil qiluvchi yuqori molekulyar kondensatsiya mahsulotlaridan
D. to'g'ri javob yo'q
4. Geteropolisaxaridlar atamasi qanday tushunchaga ega? (116)
A. bir xil turdagi (masalan, kraxmal, tola, glikogen, xitin) monosaxarid birliklaridan (monomerlar) tuzilgan.
B. * turli monosaxaridlar va ularning hosilalari qoldiqlari (masalan, gemitsellyuloza, inulin, pektin moddalari, shilimshiq va milklar)
C. 5 dan ortiq monosaxaridlar va ularning hosilalari bir-biri bilan O-glikozid bog'lari bilan bog'langan va chiziqli yoki tarmoqlangan zanjirlar hosil qiluvchi yuqori molekulyar kondensatsiya mahsulotlaridan tuzilgan.
D. to'g'ri javob yo'q
5. Polisaxaridlar qanday tasniflanadi? (116)
A. vazifasi, kelib chiqishi bilan
B. oddiy va murakkab
C. homo va geteropolisaxaridlar
D. * skeletning vazifasi, kelib chiqishi, kislotaligi, tabiati boʻyicha
6. Gomopolisaxaridlarga qanday polisaxaridlar kiradi? (116)
A. * kraxmal, tola, glikogen, xitin
B. gemitsellyuloza, inulin, pektin moddalari, shilimshiqlar
C. shilimshiq, milklar, kraxmal, tolalar
D. glikogen, inulin, pektin, xitinlar
7. Geteropolisaxaridlarga qanday polisaxaridlar kiradi? (116)
A. kraxmal, tola, glikogen, xitinlar
B. * gemitsellyuloza, inulin, pektin moddalari, shilimshiq
C. shilimshiq, milklar, kraxmal, tolalar
D. glikogen, inulin, pektin, xitinlar
8. Kislotali polisaxaridlar qanday guruhlarga bo'linadi? (116)
A. zaxira, konstruktiv, himoya
B. * neytral va nordon
C. chiziqli, shoxlangani
D. zoopolisaxaridlar, fitopolisaxaridlar, mikroorganizmlarning polisaxaridlari.
9 .. Polisaxaridlar vazifasiga ko‘ra qanday guruhlarga bo‘linadi? (116)
A. * zaxira, konstruktiv, himoya
B. neytral va nordon
C. chiziqli, shoxlangan
D. zoopolisaxaridlar, fitopolisaxaridlar, mikroorganizmlarning polisaxaridlar.
10. Polisaxaridlar kelib chiqishiga ko'ra qanday guruhlarga kiradi? (116)
A. zaxira, konstruktiv, himoyalangan
B. neytral va nordon
C. chiziqli, shoxlangan
D *. zoopolisaxaridlar, fitopolisaxaridlar, mikroorganizmlarning polisaxaridlari
11. Polisaxaridlar skeletning tabiatiga ko'ra qanday guruhlarga bo'linadi? (116)
A. zaxira, konstruktiv, himoya
B. neytral va nordonli
C. * chiziqli, shoxlangan
D. zoopolisaxaridlar, fitopolisaxaridlar, mikroorganizmlarning polisaxaridlari.
12. Polisaxaridlarning fizik xossalari? (116)
A. amorf moddalar, qutbsiz erituvchilar va spirtda erimaydi, suvda eruvchanligi oʻzgaradi yoki jele hosil qiladi.
B. kislota va fermentativ gidrolizdan oʻtib, tarkibida 2—4 ta monosaxarid birliklari boʻlgan mono- yoki oligosaxaridlar hosil boʻladi.
C. tabiiy xomashyodan polisaxaridlarni ajratib olish uchun issiq yoki sovuq suv (masalan, shilimshiq, bakteriyalarning ayrim polisaxaridlari, sulfonlangan galaktanlar, fruktanlar), kislotalar yoki ishqorlar eritmalari ishlatiladi.
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
13. Polisaxaridlar oqsillardan qanday chiqariladi? (117)
A. * kalsiy fosfat, bentonitda denaturatsiya yoki selektiv sorbsiya yoʻli orqali
B. sifat va miqdoriy tahlil yoʻli bilan
C. suv hammomida qizdirish bilan
D. denaturatsiya bilan
14. Ekstraktni oqsillardan, mineral aralashmalardan, suvda eriydigan bo'yoqlardan tozalash uchun nima ishlatiladi? (117)
A. dializ
B. spirt yoki to'rtlamchi ammoniy asos bilan fraksiyonel yog'ingarchilik
C. ultrafiltratsiya, fermentoliz
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
15. Polisaxaridlarni miqdoriy tahlil orqali aniqlash? (117)
A. UV usuli
B. GLC usuli
C. * gravimetrik usul
D. HPLC usuli
16. Polisaxaridlar tibbiyotda qanday ishlatiladi? (117)
A. dori vositalarining taʼsirini uzaytirishga qodir boʻlgan toʻldiruvchi, qon oʻrnini bosuvchi moddalar sifatida
B. immunomodulyatsion faollikka ega, oshqozon shilliq qavatining qarshiligini oshiradi
C. yalligʻlanishga qarshi, oʻralgan va yarani davolovchi taʼsirga egaligi
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
17. O'simlik polisaxaridlari yoki fitopolisaxaridlarga aytiladimi? (117)
A. dori vositalarining taʼsirini uzaytirishga qodir boʻlgan toʻldiruvchi, qon oʻrnini bosuvchi moddalar sifatida
B. immunomodulyatsion faollikka ega, oshqozon shilliq qavatining qarshiligida
C. yalligʻlanishga qarshi, oʻralgan va yarani davolovchi taʼsirga ega
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
18. Polisaxaridlar bo'lgan o'simlikning havo qismlari qachon yig'iladi? (117)
A. * quruq havo
B. issiq havoda
C. erta tongda
D. erta bahorda
19. Tarkibida polisaxaridlar bo`lgan quritish harorati qanday? (117)
A. +45 0C
B. * + 50-60 0C
C. + 35-45 0C
D. +55-70 0C
20. Tarkibida polisaxaridlar bo'lgan dorivor xom ashyoni saqlash harorati qanday? (117)
A. +20 0C
B. * + 10-15 0C
C. + 15 0C
D. +25 0C
21. Tsellyuloza atamasiga qanday ta'rif beriladi? (117)
A. * oʻsimlik hujayra devorlarining asosiy qismini (ayniqsa, uning ikkilamchi membranasini) tashkil etuvchi polisaxarid.
B. bir xil turdagi (masalan, kraxmal, tola, glikogen, xitin) monosaxarid birliklaridan (monomerlar) tuzilgan.
C. 5 dan ortiq monosaxaridlar va ularning hosilalari bir-biri bilan O-glikozid bog'lari bilan bog'langan va chiziqli yoki tarmoqlangan zanjirlar hosil qiluvchi yuqori molekulyar kondensatsiya mahsulotlaridan tuzilgan
D. turli monosaxaridlar va ularning hosilalari qoldiqlaridan (masalan, gemitsellyuloza, inulin, pektin moddalari, shilimshiq va milklar) tuzilgan
22. Tsellyuloza tarkibiga nimalar kiradi? (117)
A. 1400 dan 10000 gacha monosaxarid qoldiqlarini oʻz ichiga oladi, ular chiziqli zanjirlarda b- 1,4-glikozid bogʻlar bilan bogʻlangan.
B. tarkibida 2000 dan 10000 gacha fruktoza qoldiqlari mavjud boʻlib, ular chiziqli zanjirlarda b- 1,4-glikozid bogʻlar bilan bogʻlangan.
C. * chiziqli zanjirlarda b-1,4-glikozid bog'lari bilan bog'langan 1400 dan 10000 gacha glyukoza qoldiqlarini o'z ichiga oladi.
D. 1400 dan 10000 gacha monosaxarid qoldiqlarini o'z ichiga oladi, ular chiziqli zanjirlarda a- 1,4-glikozid bog'lar bilan bog'langan.
23. Mishellar qanday hosil bo'ladi? (117)
A. * chiziqli tola molekulalari vodorod bogʻlari hisobiga toʻplamlarga bogʻlangan
B. toʻlqinsimon tola molekulalari vodorod bogʻlari hisobiga toʻplamlarga birlashadi
C. to’g’ri javob yo’q
D. tarmoqlangan tola molekulalari vodorod bogʻlari hisobiga bogʻlangan bo’ladi
24. Gemitsellyuloza nimadan iborat? (118)
A. mannozdan qurilgan
B. * pentozalar yoki geksozalardan
C. maltozadan qurilgan
D. geksozalardan qurilgan
25. Inulin atamasiga qanday ta'rif beriladi? (118)
A. * suvda eriydigan yuqori molekulyar uglevod; spirt bilan suvli eritmalardan cho'kma
B. oʻsimlik hujayra devorlarining asosiy qismini (ayniqsa, uning ikkilamchi membranasini) tashkil etuvchi polisaxarid.
C. bir xil turdagi (masalan, kraxmal, tola, glikogen, xitin) monosaxarid birliklaridan (monomerlar) qurilgan.
D. 5 dan ortiq monosaxaridlar va ularning hosilalari bir-biri bilan O-glikozid bogʻlari bilan bogʻlangan va chiziqli yoki tarmoqlangan zanjirlar hosil qiluvchi yuqori molekulyar kondensatsiya mahsulotlar
26. Qaysi o'simlikda 95% tola bor? (118)
A. Radices Althaeae
B. * Gossypium. L
C. Laminariae thallusi
D.Semina Lini
27. Dorivor xom ashyoda inulinni aniqlash uchun ishlatiladimi? (119)
A. * Molish reaksiya
B. Mohrning reaksiyasi
C. Dragendorff reaksiyasi
D. yod bilan reaksiya
28. Inulinga eng boy o'simliklar qaysilar? (119)
A. qizilmiya ildizi, artishok ildizlari
B. * hindibo ildizlari, Quddus artishok ildizi
C. zefir ildizlari, zig'ir urug'lari
D. kelp tallus, hindibo ildizlari
29. Saqich atamasiga qanday ta’rif berilgan? (121)
A. * uron kislotalarining majburiy kiritilishi bilan geteropolisaxaridlar aralashmasi
B. suvda eriydigan yuqori molekulyar uglevod; spirt bilan suvli eritmalardan cho'kmaga
C. uron kislotalarining majburiy kiritilishi bilan gomopolisaxaridlar aralashmasiga
D. oʻsimlik hujayralari devorlarining asosiy qismini (ayniqsa, uning ikkilamchi membranasini) tashkil etuvchi polisaxaridga.
30. Qaysi dorivor o'simlikda kraxmal donalari eng ko'p? (121)
A. * kartoshkadagi donda
B. sholidagi donlar
C. suli donlar
D. bugʻdoy tarkibidagi donlar
31. Qaysi dorivor o‘simlik tarkibida 70% kraxmal bor? (121)
A. kartoshka ildizlari
B. sholi mevalari
C. * boshoq
D. bug'doy mevasi
32. Qaysi dorivor o‘simlik tarkibida 25% kraxmal bor? (121)
A. * kartoshka ildizi
B. sholi mevalari
C. makkajoʻxori boshoqlari
D. bug'doy mevalari
33. Kraxmaldan tibbiyotda foydalanish? (121)
A. toʻldiruvchi sifatida, jarrohlikda esa qoʻzgʻalmas bogʻlamlar tayyorlash uchun ishlatiladi
B. * barcha javoblar to‘g‘ri
C. rux oksidi, talk bilan birga kukun, malham, pastalarda keng qoʻllaniladi.
D. ovqat hazm qilish tizimi kasalliklarini qoplovchi vosita sifatida ishlatiladi
34. Tish go‘shtining suvga nisbatan nechta turi ajralib chiqadi? (122)
A. arabinaceae, bassorinaceaen
B. chiziqli, shoxlangan
C. * arabin, bassorin, serazi
D. oddiy, murakkab
35. Farmatsevtika amaliyotida milklar nima uchun ishlatiladi? (122)
A. * emulsiya, tabletka va tabletkalar tayyorlashda
B. inyeksion eritmalar sifatida
C. toʻldiruvchi sifatida
D. tuzatuvchi vositalar sifatida
36. Arabin gumiga qanday ta’rif beriladi? (122)
A. * suvda yaxshi eriydigan (oʻrik va saqich arab).
B. suvda yomon eriydi, lekin unda kuchli shishiradi (gum tragacanth)
C. suvda yomon eriydi va ozgina shishiradi (gilos saqichlari)
D. to'g'ri javob yo'q
37. Bassorin saqichining ta’rifi qanday? (122)
A. suvda yaxshi eriydi (oʻrik va saqich arab).
B. * suvda yomon eriydi, lekin unda kuchli shishiradigan (gum tragacanth)
C. suvda yomon eriydi va ozgina shishiradi (gilos saqichlari)
D. to'g'ri javob yo'q
38. Serazin saqichining ta’rifi qanday? (122)
A. suvda yaxshi eriydi (oʻrik va saqich arab).
B. suvda yomon eriydi, lekin unda kuchli shishiradi (gum tragacanth)
C. * suvda yomon eriydi va ozgina shishiradigan (gilos saqichlari)
D. to'g'ri javob yo'q
39. Pektinli moddalar nima? (123)
A. * yuqori molekulyar ogʻirlikdagi geteropolisaxaridlar, ularning asosiy tarkibiy qismi a-D-galakturon kislotasigan modda
B. oʻsimlik hujayra devorlarining asosiy qismini (ayniqsa, uning ikkilamchi membranasini) tashkil etuvchi polisaxarid.
C. suvda eriydigan yuqori molekulyar uglevod; spirt bilan suvli eritmalardan cho'kma
D. qattiq amorf moddalar, suvda yaxshi eriydi, spirtda va qutbsiz erituvchilarda erimaydi.
40. Pektin moddalari nechanchi yilda topilgan? (123)
A. 1840 yil
B. * 1825 yil
C. 1880 yil
D. 1910 yil
41. Pektin moddalari yunon tilidan qanday tarjima qilinadi? (123)
A. * o‘ralgan, qotib qolgan
B. kompleksi
C. muzlatilgan
D. dumalab, tik
42. Pektin moddalarining tuzilishi, polimerlanish darajasiga qarab qaysi guruhlar ajralib chiqadi? (123)
A. * pektik kislotalar, pektik kislotalar, pektatlar, pektipatlar, protopektinlar
B. pektik kislotalar, pektik kislotalar
C. koʻkrak qafasi, koʻkrak qafasi
D. pectipatlar, protopektinlar
43. Pektik kislotalarning ta'rifi qanday? (123)
A. * 1,4-bog'lar bilan chiziqli zanjirlarga bog'langan a-D-galakturon kislota qoldiqlarining polimerizatsiyasi mahsuloti bo'lgan eng oddiy pektin moddalari. a-D-galakturon kislota birliklarining soni 100 tagacha bo'lishi mumkin.
B. tarkibida 100-200 birlik a-D-galakturon kislotasi boʻlgan, karbonil guruhlari turli darajada metoksillanishi mumkin boʻlgan yuqori molekulyar birikmalar.
C. petik va pektik kislotalarning tuzlari. Pektinik kislotalar, pektatlar va pektinatlar shakar va organik kislotalar ishtirokida suvda eriydi va zich jellar hosil qiladi.
D. hujayra devorining galaktan va arabinan bilan metoksillangan poligalakturon kislotasining yuqori molekulyar og'irlikdagi polimerlari, vaqti-vaqti bilan ramnoz qoldiqlari bilan uzilib qoladi. Suvda erimaydi
44. Protopektinlarning ta'rifi qanday? (124)
A. Asosan chiziqli zanjirlarda 1,4-bog'lar bilan bog'langan a-D-galakturon kislota qoldiqlarining polimerlanish mahsulotlari bo'lgan eng oddiy pektin moddalari. a-D-galakturon kislota birliklarining soni 100 tagacha bo'lishi mumkin.
B. tarkibida 100-200 birlik a-D-galakturon kislotasi boʻlgan, karbonil guruhlari turli darajada metoksillanishi mumkin boʻlgan yuqori molekulyar birikmalar.
C. petik va pektin kislotalarning tuzlari. Pektinik kislotalar, pektatlar va pektinatlar organik kislota shakarlari ishtirokida suvda eriydi va zich jellar hosil qiladi.
D. * hujayra devorining galaktan va arabinan bilan metoksillangan poligalakturon kislotasining yuqori molekulyar og'irlikdagi polimerlari, vaqti-vaqti bilan ramnoz qoldiqlari bilan uzilib qoladi.
45. Pektin kislotalarning ta'rifi qanday? (124)
A. Asosan chiziqli zanjirlarda 1,4-bog'lar bilan bog'langan a-D-galakturon kislota qoldiqlarining polimerlanish mahsulotlari bo'lgan eng oddiy pektin moddalari. a-D-galakturon kislota birliklarining soni 100 tagacha bo'lishi mumkin.
B. * tarkibida 100-200 birlik a-D-galakturon kislotasi boʻlgan, karbonil guruhlari turli darajada metoksillanishi mumkin boʻlgan yuqori molekulyar birikmalar.
C. petik va pektin kislotalarning tuzlari. Pektik kislotalar, pektatlar va pektinatlar shakar va organik kislotalar ishtirokida suvda eriydi va zich jellar hosil qiladi.
D. hujayra devorining galaktan va arabinan bilan metoksillangan poligalakturon kislotasining yuqori molekulyar og'irlikdagi polimerlari, vaqti-vaqti bilan ramnoz qoldiqlari bilan uzilib qoladi. Suvda erimaydi
46. Pektatlar, pektinatlar qanday ta'riflanadi? (124)
A. Asosan chiziqli zanjirlarda 1,4-bog'lar bilan bog'langan a-D-galakturon kislota qoldiqlarining polimerlanish mahsulotlari bo'lgan eng oddiy pektin moddalari. a-D-galakturon kislota birliklarining soni 100 tagacha bo'lishi mumkin.
B. tarkibida 100-200 birlik a-D-galakturon kislotasi boʻlgan, karbonil guruhlari turli darajada metoksillanishi mumkin boʻlgan yuqori molekulyar birikmalar.
C. * petik va pektik kislotalarning tuzlari. Pektik kislotalar, pektatlar va pektinatlar shakar va organik kislotalar ishtirokida suvda eriydi va zich jellar hosil qiladi.
D. hujayra devorining galaktan va arabinan bilan metoksillangan poligalakturon kislotasining yuqori molekulyar og'irlikdagi polimerlari, vaqti-vaqti bilan ramnoz qoldiqlari bilan uzilib qoladigan
47. Pektinli moddalarni miqdoriy aniqlash? (125)
A. * gravimetrik usul
B. IQ spektri
C. UV
D. GLC
48. Pektinlarning tibbiy ta'siri qanday? (125)
A. ovqat hazm qilish tizimi kasalliklarini qoplovchi vosita sifati
B. * yaraga qarshi taʼsirga ega boʻlib, engil ich tashlovchi hisoblanadigan
C. toʻldiruvchi sifatida, jarrohlikda esa qoʻzgʻalmas bogʻlamlar tayyorlash uchun ishlatiladi
D. rux oksidi, talk bilan birga kukun, malham, pastalarda keng qoʻllaniladi.
49. Pektinli moddalar qayerda ishlatiladi? (125)
A. rux oksidi, talk bilan birga kukun, malham, pastalarda keng qoʻllaniladi.
B. to’g’ri javob yo’q
C. * qandolat, non, pishloq, toʻqimachilik sanoatida qoʻllaniladigan
D. toʻldiruvchi sifatida, jarrohlikda esa qoʻzgʻalmas bogʻlamlar tayyorlash uchun ishlatiladi
50. Shilliq atamasiga tushuncha bering? (122)
A. homo va geteropolisaxaridlar aralashmasi, uron kislotalari majburiy kiritiladi.
B. oʻsimlik hujayra devorlarining asosiy qismini (ayniqsa, uning ikkilamchi membranasini) tashkil etuvchi polisaxaridi.
C. suvda eriydigan yuqori molekulyar uglevod; spirt bilan suvli eritmalardan cho'kmasi
D. * suvda oson eriydigan , spirt va qutbsiz erituvchilarda erimaydigan qattiq amorf moddalar
51. Balg'amning kimyoviy tuzilishiga ko'ra qanday guruhlar ajratiladi? (122)
A. * neytral, nordon
B. kislotali, ishqoriy
C. neytral, ishqoriy
D. kislotali, neytral, ishqoriy
52. Balg'amga sifatli reaktsiya? (122)
A. yod eritmasi
B. * ishqor va ammiak eritma
C. Dragendorff reaksiyasi
D. Molish reaksiyasi
53. Balg'am miqdorini aniqlash? (122)
A. * gravimetrik usul
B. IQ spektri
C. UV
D. GLC
54. Shishish ko'rsatkichi nima? (123)
A. * suv muhitida xom ashyoning shishishidan keyin dorivor o'simlik xom ashyosi va uning atrofidagi shilimshiq bilan band bo'lgan mililitrdagi hajmi
B. dorivor oʻsimlik xomashyosi egallagan litrdagi hajm
C. suv muhitida xom ashyoning shishishidan keyin dorivor o'simlik xom ashyosi va uning atrofidagi shilimshiq bilan band bo'lgan litr hajm
D. to'g'ri javob yo'q
55. Shilliqdan tibbiy foydalanish? (123)
A. oʻsimlikni qurib qolishdan himoya qiladi, shuningdek, oʻsimlik urugʻlarining tuproqda tarqalishi va mustahkamlanishiga yordam beradi
B. yalligʻlanishga qarshi va qoplovchi vosita sifatida ishlatiladi
C. * barcha javoblar to'g'ri
D. radioprotektiv va immunomodulyatsion xususiyatlari
56. Dorivor altey lotincha nomi nima? (127)
A. * Althaea officinalis
B. Althaeae armeniaca
C. Althaea medicina
D. Altaea dioca
57. Dorivor altey qaysi oilaga mansub? (127)
A. Rosaceae
B. Plantaginaceae
C. Urticaceae
D. * Malvaceaes
58. Dorivor xom ashyo sifatida Dorivor altey qaysi organidan foydalaniladi? (127)
A. o'ti
B. ildizlari
C. * to'g'ri javoblar A va B
D. barglari
59. Arman zefirining lotincha nomi nima? (127)
A. Althaea officinalis
B. * Althaeae armeniaca
C. Althaea medicinalis
D. Altaea diocas
60. Dorivor altey hayot shakli qanday? (127)
A. buta
B. ikki yillik oʻt
C. * koʻp yillik oʻtlar
D. bir yillik oʻt
61. Dorivor altey balandligi qancha? (127)
A. 70-120 sm
B. * 60-150 sm
C. 70-160 sm
D. 90-180 sm
62. Dorivor altey poyalarining shakli qanday? (127)
A. * poyasi osilgan, ketma-ket yumaloq-reniform pastroq
B. poyalari almashinib turadi
C. poyalari aylanib-o‘ralganli
D. to’g’ri javob yo’q
63. Dorivor altey barg chetining shakli qanday? (128)
A. butunli
B. * notekis krenat-tish
C. uch tishli
D. bir xilda krenatsimon tishli
64. Dorivor altey mevasi nima? (128)
A. drupe
B. * diskoid shizokarp
C. soxta meva
D. poda
65. altey qachon gullaydi? (128)
A. iyun
B. maydan avgustgacha
C. * Iyundan sentyabrgacha
D. apreldan iyungacha
66. Armyan alteyning va dorivor alteyning o'rtasidagi farq nima? (128)
A. poyasi bitta, konturi yumaloq
B. uch va besh qismli yoki lobli barglar
C. uzun poyafzal va rasemoz gul
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
67. Altey qaysi joylarda keng tarqalgan? (128)
A. * nam joylar
B. quruq joylarda
C. qurgʻoqchil joylarda
D. daryolar, suv omborlarida
68. Altey shifobaxsh asosiy faol moddasi? (128)
A. * shilimshiq va kraxmallar
B. flavonoid
C. glitsirrizin
D. arbutin
69. Altey ildizida qancha shilimshiq bor? (128)
A. 20
B. 22
C. * 35
D. 12
70. Altey o'ti qancha shilimshiqni o'z ichiga oladi? (128)
A. 15
B. 21
C.35
D. * 12
71. Altey tarkibida qancha kraxmal bor? (128)
A. 24
B. 20
C.30
D. * 37
72. Altey ildizi qaysi vaqtda yig'iladi? (128)
A. sentyabr-oktyabr
B. aprel — may oyining boshi
C. * to'g'ri javoblar A va B
D. fevral-mart oylari
73. Altey ildizini yig'ish jarayoni qanday? (128)
A. * belkurak yoki shudgor bilan qazilgandan so‘ng, ildizlar yerdan yaxshilab tozalanadi, ildizpoyalari va mayda ildizlari kesiladi, asosiy ildizning lignlangan ustki qismi olib tashlangan
B. Ildizni sug‘urib, taroq qilib bog‘lab, quritib, so‘ng yanchiladi
C. Barglari pichoq, o'roq, qaychi bilan teriladi yoki kesiladi.
D. to’g’ri javob yo’q
74. Altey o'ti nechada yig'iladi? (130)
A. shira oqimi davrida
B. kurtaklanishi davrida
C. * gullash paytida
D. meva berish davrida
75. Altey ildizi va o‘tlari qanday haroratda quritiladi? (130)
A. 40-50 0C
B. 40-70 0C
C. * 50-60 0C
D. 60-70 0C
76. Janub rayonlarida altey ildizini quritish jarayoni qanday kechadi? (130)
A. * mamlakatning janubiy viloyatlarida ildizlari ham tunda qoplanib, quyoshda quritiladi.
B. quruq xom ashyo ayvonlar ostida, chodirlarda
C. chodirda temir tom ustida yoki ochiq havoda soyabon ostida quritilganda
D. to’g’ri javob yo’q
77. Altey ildizi qanday organoleptik xususiyatga ega? (130)
A. ildizining rangi tashqarisi va yorilishi oq, sargʻish-oq, kulrang
B. hidi zaif, oʻziga xos
C. ta'mi shirin, shilimshiq osilgan
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
78. Altey ildizida qanday sifatli reaksiyalar olib boriladi? (130)
A. ammiak eritmasi bilan namlangani
B. * to'g'ri javoblar A va C
C. natriy gidroksidda eriydi
D. choʻkma reaksiyasini amalga oshiradi
79. Altey officinalis mikroskopiyasi? (130)
A. altey ildizini anatomik oʻrganishda diagnostik ahamiyatga ega: ksilemada yupqa devorli parenxima toʻqimalari ustun boʻlgan ildizning ikkilamchi tuzilishi
B. tomirlar va traxeidlarning kichik guruhlari; bir, kamroq tez-tez ikki qatorli yurak shaklidagi nurlari
C. shilimshiqli yirik hujayralar; kraxmal donalari bo'lgan parenximal hujayralar; kaltsiy oksalatning kichik druzalari
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
80. O'tlar va Altey ildizining saqlash muddati qanday? (132)
A. * 3 yil va 5 yil
B. 6 yil va 4 yil
C. 2 va 4 yil
D. 2 yil va 6 yil
81. Altey ildizidan tibbiyotda foydalanish? (132)
A. ekspektoran, yumshatuvchi, yallig'lanishga qarshi va qoplama agenti
B. infuzion, quruq ekstrakt va sirop tarkibiga kiradi hamda nafas yoʻllarining oʻtkir va surunkali kasalliklarida koʻkrak preparatlari tarkibiga kiradi.
C. Altey ildiz kukuni kiritilganligi
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
82. Rasmiy altey qanday preparatlarga kiradi? (132)
A. yalligʻlanishga qarshi, isitmani tushiruvchi vosita sifatida ishlatiladi
B. * bronxit, pnevmoniya va bronxoektazlarda ekspektoran sifatida
C. isitmani tushiruvchi, antigelmintik vosita sifatida ishlatiladi
D. atonik ich qotishi va kolit uchun va qalqonsimon bezning profilaktikasi uchun ishlatiladi
83.Ona va o‘gay onaning lotincha nomi nima? (144)
A. * Tussilago farfara
B. Tussilago oficinalis
C. Verbascum densiflorum
D. Plantago majoris
84.Ona va o‘gay ona qaysi oilaga mansub? (144)
A. Apiaceae
B. * Asteraceae
C. Fabaceae
D. Rosaceae
85. Dorivor xom ashyo sifatida ona va o‘gay onaning qaysi organi ishlatiladi? (144)
A. ildizlari va ildizpoyalari
B. ildizlari
C. * barglari
D. mevalar
86. Ona va o‘gay onaning hayot shaklini ko‘rsating? (145)
A. * koʻp yillik oʻt
B. ikki yillik oʻt
C. bir yillik oʻt
D. buta
87. Ona va o'gay ona qaysi davrda gullaydi? (145)
A. * aprel-may
B. may-iyul
C. May
D. iyun-avgust
88. Ona va o‘gay ona qaysi davrda meva beradi? (145)
A. iyun-iyul
B. avgust-sentyabr
C. * May-iyun
D. iyul-avgust
89. Ona va o'gay ona qayerda o'sadi? (145)
A. daryo va soy boʻylarida
B. qirgʻoq boʻyidagi qoyalarda, taluslarda, nam jarlarda
C. temir yoʻl qirgʻoqlari boʻylab, avtomobil yoʻllari boʻylab
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
90. Ona-va-o'gay onaning asosiy faol moddasi nima? (146)
A. shilimshiq 5-10%
B. * barcha javoblar to‘g‘ri
C. inulin, dekstrin
D. achchiq glikozidlar
91. Ona va o'gay onaning barglarini yig'ishtirish qanday amalga oshiriladi? (146)
A. belkurak yoki omoch bilan qazilgandan soʻng, ildizlari yerdan yaxshilab tozalanadi, ildizpoyalari va mayda ildizlari kesiladi, asosiy ildizning lignlangan ustki qismi olib tashlanadi;
B. * barglari hali nisbatan katta boʻlmagan, 5 sm dan oshmaydigan uzunlikdagi petiole qismi bilan yirtilib, yozning birinchi yarmida hosil qilingan
C. Ildizni sug‘urib, taroq qilib bog‘lab, quritib, so‘ng yanchiladi
D. Barglari pichoq, o'roq, qaychi bilan teriladi yoki kesiladi.
92. Ona va o'gay ona barglari qanday quriydi? (146)
A.ning janubiy viloyatlarida ildizlari ham tunda qoplanib, quyoshda quritiladi.
B. quruq xom ashyoni ayvonlar ostida, yaxshi shamollatiladigan chodirlarda,
C. * chordoqlarda temir uyingizda yoki ochiq havoda soyabon ostida quritiladi
D. to’g’ri javob yo’q
93. Ona va o'gay ona uchun quritish harorati qanday? (146)
A. + 45-55 0 С
B. * + 50-60 0 С
C. + 35-45 0 С
D. + 45-65 0 С
94. Ona va o'gay ona barglari qanday rangda? (146)
A. * ustki tomoni yashil - pastki qismi oq-kulrangli
B. ustki tomoni oq-kulrang - pastki qismi yashil
C. ikki tomondan yashil
D. yuqori tomoni yashil - pastki och jigarrang
95. Ona va o'gay ona qanday mikroskopga ega? (147)
A. altey ildizini anatomik oʻrganishda diagnostik ahamiyatga ega: ksilemada yupqa devorli parenxima toʻqimalari ustun boʻlgan ildizning ikkilamchi tuzilishi;
B. tomirlar va traxeidlarning kichik guruhlari; bir, kamroq tez-tez ikki qatorli yurak shaklidagi nurlari
C. shilimshiqli yirik hujayralar; kraxmal donalari bo'lgan parenximal hujayralar; kaltsiy oksalatning kichik druzalari
D. * epidermis ustki qismining hujayralari yirik, koʻpburchakli, devorlari toʻgʻri, koʻpincha aniq qalinlashgan
96. Ona va o'gay ona tibbiy qo'llanilishi? (147)
A. ekspektoran va yumshatuvchi vosita sifatida
B. ichi infuziya shaklida, shuningdek, bronxit, laringit va bronxoektatik kasalliklarda koʻkrak va diaforetik zaryadlarning bir qismi sifatida
C. yumshatuvchi va yallig'lanishga qarshi vosita sifatida parranda sifatida
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
97. Oddiy zig‘irning lotincha nomi nima? (134)
A. Linum oficinalis
B. * Linum usitatissimum
C. Linum majoris
D. Lini stramonis
98. Oddiy zig'irning ikkinchi nomi nima? (134)
A. Zig‘ir urug‘i
B. Katta zig‘iri
C. * Zig'ir madaniyat
D. Dorixona zig'irchasi
99. Zig‘ir qaysi oilaga mansub? (134)
A. * Linaseae
B. Rosaceae
C. Urticaceae
D. Apiaceae
100. Oddiy zig'irning hayot shakli qanday? (134)
A. Buta
B. Buta
C. * Bir yillik oʻtlar
D. Ikki yillik oʻt
101. Zig‘ir barglari qanday shaklga ega? (134)
A. * oʻsimtasimon, tor lansetsimon
B. oddiy, mustahkam
C. uchburchak, petiolar
D. yoysimon, oddiy
102. Oddiy zig‘ir mevasini ko‘rsating? (134)
A. pod
B. * 10 ta urug'li quti
C. danacha
D. shangalaq
103. Zig'irning asosiy faol moddasi? (134)
A. 10% shilimshiq
B. 30-55% yog'
C. 20-30% protein
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
104. Oddiy zig'irning mikroskopini ko'rsating? (135)
1.katta to'rtburchak hujayralardan tashkil topgan epidermis; 2. 1-2 qator parenxima hujayralari; 3.Bir qator kuchli qalinlashgan, lignlangan sariq hujayralardan tashkil topgan, g'ovak kanalchalar bilan o'tgan mexanik to'qimalar; 4.Ko'ndalang qatlamning tor yupqa devorli hujayralari (urug' bo'ylab cho'zilgan); 5. Bir qator hujayralardan tashkil topgan, sezilarli qalinlashgan gözenekli membranalar va to'q sariq tarkibli pigment qatlami.
A.2.4
B. * 1,2,3,4,5
C.1,2,5
D. 2,3,4,5
105. Zig'irdan tibbiy foydalanish? (136)
A. oshqozon yarasi bilan, oshqozon-ichak trakti faoliyatini yaxshilash uchun qo’llaniladi
B. tonik sifatida gipotenziya uchun ham qoʻllaniladi
C. ishtahani oshirish uchun ham achchiq sifatida ishlatiladi
D. * zarflovchi va yumshatuvchi sifatida, parda uchun
7-tema
1. Katta chinorning lotincha nomi nima? (137)
A. Plantago media
B. * Plantago majoris
C. Plantago cornutii
D. Plantago maksimali
2. Katta chinor qaysi oilaga mansub? (137)
A. Rosaceae
B. * Plantaginacea
C. Malvaceae
D. Apiaceae
3. Dorivor xom ashyo sifatida chinorning qaysi organidan foydalaniladi? (137)
A. * barglaridan
B. ildiz
C. ildizpoyasi
D. mevalar
4. Katta chinorning hayot shakli? (137)
A. bir yillik oʻt
B. ikki yillik oʻt
C. * koʻp yillik oʻtlar
D. mitti butashakl
5. Katta chinorning ildizpoyasi qanday shaklga ega? (137)
A. * kalta ildizpoya
B. choʻzilgan ildizpoyasi
C. torpet ildizpoyasi
D. to’g’ri javob yo’q
6. Katta chinor barglarining shaklini belgilang? (137)
A. barglari yoysimon
B. lansetsimon barglar
C. * barglari bazal rozetda, petiolarda yig'iladi
D. birikma pentapartitni qoldirib
7. Chinor qanday gul shakliga ega? (137)
A. quloq
B. qoʻshma quloq
C. * oddiy quloq
D. zernovka
8. Katta chinorning mevasi nima? (137)
A. * polispermlikapsulalar
B. bobli
C. haqiqiy homila
D. haqıyqıy meva
9. Katta chinor qaysi davrda gullaydi? (137)
A. May-iyun
B. shimolda avgust-sentyabr
C. * to'g'ri javoblar A va B
D. iyun-iyul
10. Katta chinor qaysi joylarda uchraydi? (137)
A. oʻtloqlarda
B. yoʻllar yaqinida, dala va bogʻlarda
C. oʻrmonchetlarivasuvhavzalariqirgʻoqlarida
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
11 . Chinorning lotincha nomi eng buyukmi? (137)
A. * Plantago maksimal
B. Plantago cornutii
C. Plantago media
D. Plantago lanceolata
12. Eng katta chinorning tashqi belgilari qanday? (137)
A. barglaritagida keng xanjarsimon, pastdatukli barglari
B. * yirik oʻsimlik, bargi koʻp yoki kamroq tukli, bargi bargiga deyarli teng
C. choʻqqisiga ishora qilib, ikki tomoni tukli barglari
D. barglari lansolatsimon, noaniq tishli barglari
13. Chinor ildizining lotincha nomi? (137)
A. Plantagomaxima
B. *Plantagocornutii
C. Plantago media
D. Plantagolanceolata
14. Chinor ildizining tashqi belgilari qanday? (137)
A. * barglari tagida keng xanjarsimon, pastda tukli, quriganida qora rangga aylanadi.
B. yirik oʻsimlik, barglari koʻp yoki kamroq tukli barglari
C. choʻqqisiga ishora qilib, ikki tomoni tukli barglari
D. barglari lansolatsimon, noaniq tishli barglari
15. O'rtacha chinorning lotincha nomi? (137)
A. Plantago maxima
B. Plantago cornutii
C. *Plantago media
D. Plantago lanceolata
16. O'rtacha chinorning tashqi belgilari qanday? (137)
A. barglari tagida keng xanjarsimon, pastda tukli
B. yirik oʻsimlik, barglari koʻp yoki kamroq tukli
C. * ikki tomoni tukli, tepasiga qaragan,
D. barglari lansolatsimon, noaniq tishli barglari
17. Chinorning lotincha nomi lansolatmi? (137)
A. Plantagomaxima
B. Plantagocornutii
C. *Plantago media
D. Plantago lanceolata
18. Nayzasimon chinorning tashqi belgilari qanday? (137)
A. barglari tagida keng xanjarsimon, pastda tukli
B. yirik oʻsimlik, barglari koʻp yoki kamroq tukli
C. choʻqqisiga ishora qilib, ikki tomoni tukli
D. * barglari lansolatsimon, noaniq tishsimon barglari, pastdan 3—5 tomiri chiqib turadi
19. Chinor lansolatining asosiy faol moddalarini sanab bering? (139)
A. iridoidglikozidlar, A vitamin
B. * shilimshiq 11%, iridoidglikozidlari
C. shilimshiq 16%
D. glitsirrizin 4%
20. Chinor barglari qaysi davrda yig'ib olinadi? (138)
A. shira oqimi davrida
B. meva berish davrida
C. tomurcuklanma davrida
D. * gullagandanso’ng
21. Xom chinorni yig'ish jarayoni qanday katta? (138)
A. belkurak yoki omoch bilan qazilgandan soʻng ildizi yerdan yaxshilab tozalanadi, ildizpoyalari va mayda ildizlari kesiladi.
B. Uzun ildizlari ko'ndalang bo'lib uzunligi 35 sm gacha bo'laklarga, qalinlari - uzunasiga 2-4 bo'laklargakesiladi.
C. * Barglari pichoq, o'roq, qaychi bilan uziladi yoki kesiladi. Zichchakalakzorlardabutuno'to'ribolish
D. to’g’ri javob yo’q
22. Katta chinorni quritish jarayoni qanday? (138)
A. mamlakatning janubiy viloyatlarida ildizlari ham tunda qoplanib, quyoshda quritiladi.
B. * xomashyo ayvonlar ostida, yaxshi shamollatiladigan chodirlarda yupqaqatlam (3—5 sm) qilibyoyilibquritish
C. chordoqlarda temir uyingizda yoki ochiq havoda soyabon ostida quritiladi
D. to’g’rijavobyo’q
23. Katta chinorning tashqi belgilari qanday? (138)
A. barglari tagida keng xanjarsimon, pastda tukli
B. * barglari keng tuxumsimon yokikengellipssimon, butunyokiozginatishsimon
C. barglari ikki tomondan oʻsimtasimon, uchiuchiuchli, tagidakengxanjarli
D. barglari lansetsimon, noaniq tishli barglari, pastdan 3—5 tomiri chiqadi;
24. Katta chinorning mikroskopiyasi? (139)
A. zefir ildizini anatomik oʻrganishda diagnostik ahamiyatga ega: ksilemada yupqa devorli parenxima toʻqimalari ustun boʻlgan ildizning ikkilamchi tuzilishi;
B. tomirlar va traxeidlarning kichik guruhlari; bir, kamroqtez-tezikkiqatorliyurakshaklidagituzilishi
C. shilimshiqli yirik hujayralar; kraxmal donalari bo'lgan parenximal hujayralar; kaltsiy oksalatning kichik druzalari
D. * uch turdagi tuklar diagnostik ahamiyatga ega
25. Katta chinorning saqlash muddati? (140)
A. * 3 yil
B. 4yil
C. 2 yil
D. 7yil
26. Katta chinorning tibbiyotda qo'llanilishi? (140)
A. * barcha javoblar to‘g‘ri
B. infuzion shaklida va bronxit, koʻk yoʻtal, astma va boshqa nafas yoʻllari kasalliklarida yalligʻlanishga qarshi va ekspektoran sifatida qoʻllaniladi.
C. chinor barglarining quruq pulpasi surunkali gipasid gastrit va oshqozon yarasini davolash va surunkali gipasid gastritni davolash uchun ishlatiladigan preparatni olish uchun ishlatiladi.
D. anatsidli gastrit va surunkali kolitda qoʻllaniladi
27. Suyuq chinor ekstrakti qanday kasalliklar uchun ishlatiladi? (140)
A. anatsidli gastrit va surunkali kolitda qoʻllaniladi
B. surunkali gipasid gastritni davolashda qoʻllaniladigan preparatni olish uchun ishlatiladi
C. * yuqori nafas yo'llarining yuqumli va yallig'lanish kasalliklarida
D. bronxitda yalligʻlanishga qarshi va ekspektoran sifatida qo’llaniladi
28. Chinorning lotincha nomi nima? (140)
A. Plantago maxima
B. Plantago cornutii
C. *Plantago psyllium
D. Plantago lanceolate
29. Burga chinor qaysi oilaga mansub? (140)
A. Rosaceae
B. * Plantaginacea
C. Malvaceae
D. Apiaceae
30. Dorivor xom ashyo sifatida chinorning qaysi organidan foydalaniladi? (140)
A. o't
B. urug'lar
C. * to'g'rijavoblar A va B
D. barglaridan
31 .. Chinorning hayot shakli qanday?(140)
A. * daraxt
B. koʻp yillik oʻt
C. ikki yillik oʻt
D. buta
32. Chinor barglari qanday shaklga ega? (140)
A. barglari qarama-qarshi yoki aylanasimon
B. chiziqli, tashlab ketilgan
C. * barcha javoblar to'g'ri
D. qattiq yoki mayda tishli qirralangan
33. Chinorning qanday mevasi bor? (140)
A. * ikkita kichik yaltiroq qurug'
B. shamgalaq
C. tuqimcha
D. yolgon meva
34. Chinor qaysi davrda gullaydi? (140)
A. aprel-may
B. * iyul
C. iyun-iyul
D. may-avgustgacha
35. Plantainning asosiy faol moddasi? (140)
A. taninlar
B. flavonoidlar, karotinoidlar
C. * barcha javoblar to'g'ri
D. shilimshiqlar
36. Xom chinorni tayyorlash qanday amalga oshiriladi? (141)
A. bel kurak yoki omoch bilan qazilgan dan soʻng, ildizlari yerdan yaxshi lab tozalanadi,
B. Ildiznisug‘urib, taroqqilibbog‘lab, quritib, so‘ngyanchiladi
C. Barglaripichoq, o'roq, qaychibilanuziladiyokikesiladi.
D. * to'p gullar yaqinidagi urug'larning to'liq pishishi bosqichida o'simlikning butun havo qismini kesish.
37. Chinor zorning mikroskopini ko‘rsating? (142)
A. * barcha javoblar to‘g‘ri
B. oddiy, judakichik 1-2 hujayrali konussimondan yirik koʻp hujayraligacha boʻlgan, ularorasida 3-5 hujayrali konussimon, ancha qalin pardasi va asosi katta hujayrali tuklarustun.
C. 3-5 xujayrali poyadagi kapita ttuklari bir hujayrali oʻsimtasimon boshli, baʼzan tarkibida jigar rang rang
D. bir hujayrali (kamdan-kam hollarda ikki hujayrali) poya va ikki hujayrali (kamroq uch hujayrali) boshdan tashkil topgan juda mayda klavat simon tuklar.
38. Chinor urug‘ining tibbiyotda qo‘llanilishi? (143)
A. barg va oʻtlarning sharbati anatsidli gastrit va surunkali kolitda achchiq sifatida ishlatiladi.
B. urugʻi yumshoq laksatif sifatida butun va maydalangan holda yoki infusion shaklida qoʻllaniladi.
C. * to'g'ri javoblar A va B
D. bronxitda yalligʻlanishga qarshi va ekspektoran sifatida ishlatiladi
8-tema
Vitaminlar nima deyiladi? (740)
A. bular inson tanasining tarkibini o'zgartirmaydigan etarli miqdorda hosil qiluvchi kimyoviy moddalardir
B. bular inson tanasining etarli miqdorini tashkil etuvchi va uning normal hayotiy faoliyatiga javob beradigan turli tabiatdagi organik moddalardir.
C. inson tanasi hujayralari tomonidan etarli miqdorda hosil bo'lmagan turli xil kimyoviy tabiatga ega bo'lgan organik moddalardir.
D. * inson tanasi hujayralari tomonidan yetarli miqdorda hosil boʻlmagan, lekin uning normal hayoti uchun zarur boʻlgan turli xil kimyoviy tabiatli organik moddalar.
2. “Vitaminlar” so‘zi qaysi so‘zdan olingan? p-740
A. latdan. Vita - "hayot" *
B. Yunon tilidan. Vita - "hayot so’zi"
C. latdan. Vita - "oziq-ovqat qo'shimchasi"
D. Yunon tilidan. Vita - "oziq-ovqat qo'shimchasi"
3. Vitamin lotin tilidan qanday tarjima qilinadi? (740)
A. "vita" - hayot, "amin" - aminokislota
B. * "vita" - hayot, "amin" - aminokislotasi
C. "vita" - muhim, "amin" - aminokislota
D. "vita" - hayotiy faoliyat, "amin" – aminokislota
4 Vitaminlarga kunlik ehtiyoj qancha? (740)
A. * bir necha mikrogramdan o'nlab milligrammgacha
B. milligrammlarda
C. santimetrda
D. mikrogramlarda
Gipovitaminoz atamasiga ta'rif bering? (740)
A. * oziq-ovqatda vitamin etishmasligi
B. organizmda vitamin etishmagan holda
C. organizmda vitaminlarning ortiqcha bo'lganda
D. organizmdagi normal faoliyatida
6. Vitamin etishmasligi nima deyiladi? 740-bet
A. gipervitaminoz
B. Gipovitaminoz
*C. Avitaminoz
D. provitaminoz
7. Oddiy reaksiyalar natijasida organizmda vitaminga aylana oladigan moddalar qanday nomlanadi? 740-bet
A. gipervitaminlar
B. Gipovitaminlar
C. Avitaminlar
*D. provitamin
8. Moddalar almashinuvining ayrim turlariga yoki organizmning ayrim tuzilmalariga foydali ta'sir ko'rsatadigan, lekin isbotlanmagan ajralmaslikka ega bo'lgan moddalar qanday nomlanadi? 740-bet
A. provitaminlar
*B. Vitaminga o'xshash
C. Gipovitaminozlar
D. vitamin etishmovchiliklar.
9. Vitaminlarga qanday moddalar kiradi? 740-bet
A. retinol, holit, inositol, orotik kislota
B. Rutin, pangamik kislota, askorbin kislotasi
*C. Bioflavonoidlar, xolin, inositol kislota
D. tokoferol, retinol, filoxinon kislota
10. Organizmda ko'p miqdorda to'planishi mumkin bo'lgan vitaminlarni sanab o'ting? (740)
1. C vitamini; 2. A vitamini; 3. Vitamin B 1 ; 4. Vitamin P; 5. K vitamini; 6. Folik kislota; 7. Pantotenik kislota
A. *1,2,4
B. 1,2,3,5,6
C. 1,2,3,4,7
D. 2,4,5,6,7
11. Organizmda tarkibi kam bo'lgan vitaminlarni sanab o'ting? (740)
1. C vitamini; 2. A vitamini; 3. B vitamini; 4. Vitamin P; 5. K vitamini; 6. Folik kislota; 7. Pantotenik kislota
A. 1, 2, 4, 5,
B. * 3. 6. 7
C. 1, 3, 4, 6
D. 2, 4, 5, 7
12. Provitaminlar nima deyiladi? (740)
*A. bular vitamin boʻlmagan moddalar boʻlib, oddiy reaksiyalar natijasida organizmda ularga aylanadi.
B. bular tarkibini oʻzgartirmagan holda inson organizmini yetarli miqdorda hosil qiluvchi kimyoviy moddalardir
C. inson tanasi hujayralari tomonidan yetarli miqdorda hosil boʻlmagan, uning normal hayoti uchun zarur boʻlgan turli xil kimyoviy tabiatli organik moddalar.
D. moddalar almashinuvining ayrim turlariga yoki organizmning ayrim tuzilmalariga foydali taʼsir koʻrsatadigan, lekin isbotlanmagan ajralmas moddalar
13. Provitaminlar qanday vitaminlar? (740)
A. C va D vitaminlari
*B. A va D vitaminlar
C. B vitaminlari.
D. D vitamin
14. Vitaminga o'xshash moddalar nima? (740)
A. bular inson tanasining etarli miqdorini tashkil etuvchi va uning normal hayotiy faoliyatiga javob beradigan turli tabiatdagi organik moddalardir.
*B. moddalar almashinuvining ayrim turlariga yoki organizmning ayrim tuzilmalariga foydali taʼsir koʻrsatadigan, lekin isbotlanmagan ajralmas modda.
C. bular vitamin boʻlmagan moddalar boʻlib, oddiy reaksiyalar natijasida organizmda ularga aylanishi mumkin.
D. bular tarkibini oʻzgartirmagan holda inson organizmini yetarli miqdorda hosil qiluvchi kimyoviy moddalardir
15. Vitaminsimon moddalarga qanday vitaminlar kiradi? (740)
*A. vitamin P, vitamin B 15, vitamin B 13 , vitamin B 4 , vitamin B 8 , vitamin U
B. A va D vitaminlari
C. vitamin C va B vitaminlari
D. P va K vitaminlari
16. “Vitaminlar” atamasini qaysi olim kiritgan? p-740
*A.K. Funk
B.N.I. Lunin.
C. M. D. Mashkovskiy.
D.K.M. Filloquinon
17. Ferment faolligining namoyon bo'lishi uchun qanday kofaktorlar zarur? 740-bet
A. Al, Cu, Hg
*B. Mg, Zn, Cu
C. Pb, Mg, Cl
D. Zn, Fe, Ag
18. Ikkinchi nomi vitamin PP? (741)
A. askorbin kislotalar.
*B. Nikotinik kislota
C. Karotinoid
D. Retinol
19. Ikkinchi nomi H vitamini? (741)
A. askorbin kislotasi
B. Nikotin kislotasi
C. Karotinoidi
*D. biotin
20. Vitaminlarni eruvchanligiga qarab necha guruhga ajratish odat tusiga kiradi? (741)
A.3
B.1
*C. 2
D.5
21. Qanday vitaminlar yog'da eriydi va suvda eriydi? (741)
A. Yog'da eruvchi F, C, D, A, E, suvda eruvchan B, F, U
B. Yog'da eriydigan B, C, H, E, suvda eriydigan A, D, E, F, K, U
C. * Yog'da eriydigan A, D, E, F, K, U, suvda eriydigan B, C, H, PP
D. Yog'da eriydigan PP, F, D, A, E, suvda eriydigan H, C, U
22. Yog'da eriydigan vitaminlar nima? 741-bet
A. B, D, E, K, F,
B. A, D, E, K, F, U *
C. C, F, A, K, F
D. B, C, H, K
23. Suvda eriydigan vitaminlarga nimalar kiradi? 741-bet
A. B, D, E, K, F,
B. A, D, E, K, F,K
C. C, F, A, K, E,D
D. B, C, H, PP *
24. A vitaminining kunlik talabi nima? (741)
A. * 1 mg
B. 2 mg
C. 0,2 mg
D. 4.5mg
25. Qaysi vitamin etishmasligi bilan "tungi ko'rlik" alacakaranlık ko'rishning yomonlashishiga olib keladi? (742)
A. D vitamini
B. B vitamini
C. C vitamini
D. * A vitamin
26. A vitaminining ikkinchi nomi nima? (742)
A. askorbin kislotasi
B. * retinol
C. tokoferol
D. biotin
27. Provitamin A qaysi o'simliklarda ko'proq to'planadi? (742)
A. anor, dengiz shimoli, yalpiz va chinor barglarida
B. zigʻir urugʻida, laminariya tallusida, gul dumbasida
C. * dengiz itshumurti, dumba, togʻ, qizil qalampir mevalari
D. to`gri javob yoq
28. Rangni idrok etishda qaysi vitamin ishtirok etadi, u vizual pigment rodopsin tarkibiga kiradi? (742)
A. D vitamin
B. B vitamin.
C. C vitamin.
D. * A vitamin
29. Qaysi vitamin etishmasligi organizmning turli a'zolari va tizimlari faoliyatining buzilishiga olib keladi? (742)
A. D vitamini
B. * vitamin B
C. C vitamini
D. A vitamin
30. C vitaminiga kunlik ehtiyoj qancha? (742)
A. 20 -60 mg
B. 60 -80 mg
C. 40-120 mg
D. * 50-100 mg
31. Qaysi vitamin oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarida ishtirok etadi, organizmning ekstremal ta’sirlarga chidamliligini oshiradi? (742)
A. D vitamini
B. B vitamini
C. * vitamin C
D. A vitamin
32.Qanday vitamin tanqisligida iskorbit kelib chiqadi? (742)
A. D vitamini
B. B vitamini
C. * vitamin C
D. A vitamin
33. Dorivor o‘simlik xomashyosida qaysi vitaminning tarkibini sifat va miqdor jihatdan aniqlash 2,6 natriy diklorfenolindofenolatdan foydalanish bilan bog‘liq? (742)
A. D vitamini
B. B vitamini
C. * vitamin C
D. A vitamin
34. Miqdorini aniqlash uchun xom ashyo namunasi issiq suv bilan ekstraksiya qilinadi va ekstraktning bir alikvoti reaktiv eritmasi (ko‘k) bilan zangori rang yo‘qolguncha titrlanadi (titrlashda reagent rangsiz holga keltiriladi. ).Bu usul bilan qanday vitamin aniqlanadi? (743)
A. * vitamin C
B. A vitamini
C. K vitamini
D. PP vitamini
35. Qaysi dorivor o'simliklarda C vitamini eng ko'p bo'ladi? (742)
A. koʻk, togʻ kuli
B. * dumba, qora smorodina
C. adaçayı va chinor barglari
D. zefir ildizlari, chuvalchang barglari
36. Sifatli aniqlash uchun suvli ekstraktning bir qismi Silufol yoki Sorbfil plastinkalarida xromatografiya qilinadi, quritiladi va ko'rsatilgan reaktiv bilan ishlov beriladi (bir vaqtning o'zida guvohlik eritmasini qo'llash) - ko'k fonda dog'lar rangsiz ko'rinadimi? (743)
A. * vitamin C
B. A vitamini
C. K vitamini
D. PP vitamini
37. Ikkinchi nomi D vitamini (743)
A. * ergokalsiferol, xolekalsiferoli
B. retinol
C. tokoferol
D. biotin
38. Qaysi vitamin kalsiy va fosfor almashinuvini, suyak va tishlarning minerallashuvini tartibga soladi? (743)
A. * D vitamin
B. U vitamini
C. A vitamini
D. PP vitamin
39. Bolalarda raxit (yumshoq suyaklar), kattalarda esa osteoporoz (suyaklarning mo'rtligi) qanday vitamin etishmasligidan kelib chiqadi? (743)
A. * D vitamin
B. U vitamini
C. A vitamini
D. PP vitamin
40. Qaysi vitamin oksidlanish-qaytarilish reaktsiyalarida, jarayonlarda, ko'payishda ishtirok etadi, yurak-qon tomir tizimi va asab tizimining holatiga ta'sir qiladi? (743)
A. * vitamin E
B. vitamin C
C. vitamin B
D. vitamin K
41. Qaysi vitamin antioksidant hisoblanadi? (743)
A. * vitamin E
B. vitamin C
C. vitamin B
D.vitamin K
42. Ikkinchi ism E vitaminimi? (743)
A. karotinoid
B. * tokoferol
C. xolikalsiferolid
D. biotin
43. Qanday vitamin qon ivishida ishtirok etadi, protrombin hosil bo'lishiga olib keladi? (743)
A. * vitamin K
B. A vitamini
C. C vitamini
D. B vitamini
44. Qanday vitaminlar issiqlikka chidamli? (743)
A. K vitamini
B. * vitamin C va karotinoidlar
C. C va B vitamini
D. vitamin K va PP
45. Atirgul dumbasining lotincha nomi nima? (747)
A. Rosa fructi
B. * Rosae fructus
C. Rosae fruti
D. Rosi fructi
46.Ishtirgul qaysi oilaga mansub? (747)
A. * Rosaceae.
B. Ranunculacea.
C. Brassicacea
D. Malvacea.
47. Atirgulning tibbiyotda qo‘llaniladigan turlarini sanab o‘ting? (747)
1. Rosa rugose 2. Rosa majalis 3. Rosa acicularis 4. Rosa davurica 5. Rosa Beggeriana 6. Rosa Fedtchenkoana 7. Rosa Kokanica 8. Rosa canina 9. Rosa zangezura
A. 1, 3, 4, 5, 7, 9,
B. 2, 4, 6, 7, 8, 9,
C. 2, 3, 5,6, 8, 9
D. * 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
48. Dorivor xom ashyo sifatida atirgulning qaysi organidan foydalaniladi? (747)
A. * mevalar
B. barglari
C. ildizlari
D. urug'lari
49. It gulining hayot shaklini ko‘rsating? (747)
A. daraxt
B. * buta
C. daraxt
D. koʻp yillik oʻsimlik
50. It gulining balandligi qancha? (747)
A. * 0, 7-2, 5 m
B. 2-3 m
C. 2, 5-2 m
D. 0, 8-2 m
51. Atirgul barglari qanday shaklga ega? (747)
A. oddiy shakl
B. murakkab pinnat tarzda ajratilgan
C. * toq-pinnat, 5-7 juft choʻzinchoq-elliptik va tuxumsimon shaklli
D. pinnatsimon, 2-6 juft yoysimon shakl
52. Atirgul mevasi nima? (747)
A. * sharsimon to elliptik yoki tuxumsimon sinarium
B. shamgalaq
C. haqiqiy meva
D. tuqimcha
53. It atirgul qaysi davrda gullaydi? (747)
A. * May-iyun
B. Aprel
C. Mart-aprel
D. aprel-may
54.Ishtirgul qaysi davrda pishadi? (747)
A. Iyul-mart
B. * avgust-sentyabr
C. iyul-avgust
D. Avgust
55. It atirgul qayerda yashaydi? (748)
A. daryolar tekisliklarida, oʻrmonlarda
B. oʻrmon chekkalari boʻylab, yaltiroqlarda
C. * barcha javoblar to'g'ri
D. boʻshliqlar, jarlar boʻyida, oʻrmon-dashtda
56. Atirgulning asosiy faol moddasi? (748)
A. askorbin kislotada
B. karotinoidlarda
C. * barcha javoblar to'g'ri
D. tokoferol
57. Atirgulni yig'ishtirish qanday amalga oshiriladi? (748)
A. belkurak yoki omoch bilan qazilgandan soʻng ildizi yerdan yaxshilab tozalanadi, ildizpoyalari va mayda ildizlari kesiladi.
B. Ildizni sug‘urib, taroq qilib bog‘lab, quritib, so‘ng kesiladi
C. Barglari pichoq, o'roq, qaychi bilan teriladi yoki kesiladi.
D. * sovuqdan oldin pishgan mevalar to'q sariq-qizil rangga ega bo'lganda yig'ib olinadi
58. Atirgul dumbalarini quritish qanday amalga oshiriladi? (748)
A.ning janubiy viloyatlarida ildizlari ham tunda qoplanib, quyoshda quritiladi.
B. xom ashyoni ayvon ostida, yaxshi shamollatiladigan chodirlarda quritib, yupqa qatlam (3-5 sm) qilib yotqiziladi.
C. chordoqlarda temir uyingizda yoki ochiq havoda soyabon ostida quritiladi
D. * vaqti-vaqti bilan aralashtirib, 2-3 sm qatlamli metall to'rlarda 80-90 0 C haroratda quritgichlarda quritilgan holda
59. Atirgulning tashqi belgilari? (748)
A. barglari tagida keng xanjarsimon, pastda tukli, quriganida qora rangga aylanadi
B. * mevalari oʻsib chiqqan, etli, pishganda suvli gipantiy va unga oʻralgan koʻplab yongʻoqchalardan iborat
C. choʻqqisiga ishora qilib, ikki tomoni tukli barglari
D. barglari lansetsimon, noaniq tishli barglari, pastdan 3—5 tomiri chiqadi
60. Atirgul dumbalarining mikroskopini ko‘rsating? (748)
A. zefir ildizini anatomik oʻrganishda diagnostik ahamiyatga ega: ksilemada yupqa devorli parenxima toʻqimalari ustun boʻlgan ildizning ikkilamchi tuzilishdagi nur;
B. tomirlar va traxeidlarning kichik guruhlari; bir, kamroq tez-tez ikki qatorli yurak shaklidagi nurlar
C. * homila perikarp epidermisining notekis (joylarida munchoqsimon) kam uchraydigan stomatali ko'pburchak to'g'ri devorli hujayralari diagnostik ahamiyatga ega.
D. uch turdagi tuklar diagnostik ahamiyatga molik
61. Atirgul dumbasining tibbiyotda qo‘llanilishi qanday? (750)
A. * vitamin to'plami, qaynatma, infuzion tayyorlash, gipo- va - avitaminoz S bilan sepiladi.
B. yallig'lanishga qarshi vosita
C. diaforetika
D. xoleretik vosita
62. Qora smorodina lotincha qanday nomlanadi? (745)
A. Ribes oficinalis
B. * Ribes nigrum.
C. Rosae vulgaraes
D. Rosae caninae
63. Smorodina qaysi oilaga mansub? (745)
A. Rosaceas
B. Apiaceas
C. * Grossulariaceae
D. Ranunculaceaes
64. Smorodinaning qaysi organidan dorivor xom ashyo sifatida foydalaniladi? (745)
A. gullari.
B. ildizlari
C. barglari
D. * mevalar
65. Qora smorodina qanday hayot shaklidir? (745)
A. daraxt
B. koʻp yillik oʻt
C. * buta
D. Bir yillik o’t
66. Qora smorodina qanday balandlikka etadi? (745)
A. * 1-1, 5 m
B. 0, 6-1, 5 m
C. 0, 8-2, 0 m
D.2, 2- 1, 2m
67. Qora smorodina mevasi nima? (745)
A. haqiqiy berre
B. * sharsimon polispermli rezavor
C. yolgon meva
D. shan`g`alaq
68. Atirgul qaysi davrda pishadi? (745)
A. * iyul-avgust
B. iyun
C. iyul
D. avgust
69. Smorodina qaysi joylarda keng tarqalgan? (746)
A. nam bargli, aralash va ignabargli oʻrmonlarda
B. ularning chekkasida, daryolar, koʻllar boʻylarida
C. botqoqlar chekkasida, sel boʻyidagi oʻtloqlarda
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
70. Qora smorodina asosiy faol moddasi? (746)
A. askorbin kislotalar
B. B vitaminlar
C. karotinoidlar, flavonoidlar
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
71. Smorodina mevalari qanday yig'iladi? (746)
A. * rezavorlar quruq ob-havoda ancha pishgan (3-4 marta pishib) olinadi.
B. Ildizni sug‘urib, taroq qilib bog‘lab, quritib, so‘ng yanchilib
C. Barglari pichoq, o'roq, qaychi bilan teriladi yoki kesib.
D. pishgan mevalarni sovuqdan oldin yigʻib olish
71. Smorodina mevalari qanday quritiladi? (746)
A.ning janubiy viloyatlarida ildizlari ham tunda qoplanib, quyoshda quritiladi.
B. * mevalar quritgichlarda 4—5 soat, avvaliga 35—40 0 C haroratda oldindan quritilgan qilib.
C. chordoqlarda temir uyingizda yoki ochiq havoda soyabon ostida quritiladi
D. quritgichlarda 80-90 0 C haroratda quritiladi
72. Smorodinaning mikroskopini ko'rsating? (746)
A. zefir ildizini anatomik oʻrganishda diagnostik ahamiyatga ega: ksilemada yupqa devorli parenxima toʻqimalari ustun boʻlgan ildizning ikkilamchi tuzilishi
B. tomirlar va traxeidlarning kichik guruhlari; bir, kamroq tez-tez ikki qatorli yurak shaklidagi nurlari
C. * epidermisning toʻgʻri devorli koʻpburchakli devorlari munchoqsimon qalinlashgan hujayralari diagnostik ahamiyatga ega
D. uch turdagi tuklar diagnostik ikkilamchi tuzilishi
73. Smorodina qanday tibbiy maqsadlarda qo'llaniladi? (746)
A. vitamin kollektsiyasi, qaynatma, infuzion tayyorlaydi, gipo- va - avitaminoz C
B. qon aylanish tizimi kasalliklari, ateroskleroz, shamollash uchun
C. rezavorlar oziq-ovqat va parhez mahsulot sifatida, konserva va qandolat sanoatida qayta ishlash uchun
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
9-tema
1. Qichitqi o'tining lotincha nomi nima? (750)
A. * Urtica dioica
B. Urticea eurens
C.Urticeae cannabina
D. Urtica urens
2.Qichitqilar turkumiga nima kiradi? (750)
A. Fabaceae
B. Lamiaceae
C. * Urticacea
D. Apiaceae
3. Qichitqi o'tining qaysi organi dorivor xom ashyo hisoblanadi? (750)
A. Apiaceae
B. * Urticacea
C. Asteraceae
D. Malvaceae
4. Qichitqi o'tining hayot shakli? (750)
A. * koʻpyillikoʻt
B. biryillikbuta
C. buta
D. yarimbuta
5. Qichitqi o'ti qanday balandlikka etadi? (750)
A. 70sm gacha
B. 130sm gacha
C. * 2 m gacha
D.150sm gacha
6. Qichitqio‘tiningmevasinima? (750)
A. berre
B. drupe
C. karyopsis
D. * acheni
7. Qichitqi o'tlarning qanday turlari xarid qilish uchun qabul qilinishi mumkin emas? (750)
1. Urticaurens. 2. Urticacannabina, 3. Urticadioica, 4. Urtica oficinalis.
A.2,4
B. 2,3
C. * 1.2
D. 1,2,3,4
8. Qichitqi o‘tlarning turlarini sanab bering? (750)
1. Urticaurens. 2. Urticacannabina, 3. Urticadioica, 4. Urtica oficinalis.
A. * 1,2,3
B. 2.4
C.1,2,3,4
D.1,3
9. Qichitqi o'tining tashqi belgilari? (750)
A. uzoq oʻrmalovchi ildizpoyali koʻp yillik oʻtsimon ikki uyli oʻsimliklar.
B. diametri 4-10 mm bo'lgan dumaloq chirigan rezavorlar
C. * 40—50 sm balandlikdagi begona oʻtlar va qoʻpol bir yillik, bir uyli oʻsimlik.
D. balandligi 50-150 sm boʻlgan otsu koʻp yillik oʻsimliklar.
10. Kanop qichitqisining tashqi belgilari? (750)
A. uzoq oʻrmalovchi ildizpoyali koʻp yillik oʻtsimon ikki uyli oʻsimliklar.
B. diametri 4-10 mm bo'lgan dumaloq chirigan rezavorlar
C. oʻt va qoʻpol bir yillik, balandligi 40—50 sm boʻlgan bir uyli oʻsimliklar.
D. * 50—150 sm balandlikdagi koʻp yillik.
11. Qichitqi o'tining asosiy faol moddasi? (751)
A. K vitamin
B. A va B xlorofillar
C. askorbinkislotalar
D. *barchajavoblarto‘g‘ri
12. Qichitqi o'ti qanday amalga oshiriladi? (751)
A. mevalari quruq ob-havodaancha pishgan (3-4 marta pishib) olinadi
B. * xomashyo gullash fazasida yigʻib olinadi. Antenna qismi o'roq yoki pichoq bilan kesilib,
C. Barglari pichoq, o'roq, qaychi bilan teriladi yoki kesiladi. Zich chakalak zorlarda butun o'to'ribolinadi
D. pishgan mevalarni sovuqdan oldin, toʻq sariq-qizil rangga aylanganda, qattiq holatda yigʻib oladi.
13. Qichitqi o'tini quritish qanday amalga oshiriladi? (751)
A.ning janubiy viloyatlarida ildizlari ham tunda qoplanib, quyoshda quritilganda.
B. quritilgan mevalar 4-5 soat davomida oldindan quritilgandan keyin quritgichlarda,
C. * barglari quritgichlarda 40-50 0 C haroratda yoki chodirlarda, ayvonlar ostida quritiladi,
D. 80-90 0 C haroratda quritgichlarda 2-3 sm qatlamli metal to'rlarda quritiladi, vaqti-vaqti bilan aralashtirilganda
14. Qichitqi o'tining mikroskopini ko'rsating? (751)
A. * trixomalarning 3 turimavjud: 1. Bir hujayrali retort; 2. Ikki hujayrali boshli bir hujayrali poyadagi mayda kapitat; 3. Katta qichishish – paydo bo'ladi
B. tomirlar va traxeidlarning kichik guruhlari; bir, kamroq tez-tez ikki qatorli yurak shaklidagi nurlar
C. epidermisning tik devorli ko'p burchak hujayralari diagnostic ahamiyati muhim
D. uchturdagi tuklar diagnostika hamiyatga bog’liq
15. Qichitqi o'tining tibbiyotda qo'llanilishi ikki qavatli? (752)
A. isitmani tushiruvchi vosita sifatida ishlatilganda
B. siydik haydovchi vosita sifatida ishlatilganda
C. * stiptik sifatida ishlatiladi
D. yalligʻlanishga qarshi vosita sifatida
16. Makkajo'xori lotincha qanday nomlanadi? (752)
A. * Zea mays
B. Zeae mayis
C. Zea majolis
D. Zea estramonae
17.Makka jo‘xori qaysi oilaga mansub? (752)
A. Rosaceae
B. Apiaceae
C. * Poacea
D. Lamiaceae
18. Dorivor xomashyo sifatida makkajo‘xorining qaysi organidan foydalaniladi? (752)
A. * makkajo'xori stigma sibo'lgan ustunlar
B. ildizlar
C. mevalar
D. burglar
19. Makkajo'xori qanday hayot shakliga ega? (752)
A. daraxt
B. ikki yillik oʻt
C. koʻp yillik oʻt
D. * bir yillik oʻt
20. Makka jo'xori necha metrga etadi? (752)
A. 3,4 m gacha
B. 1,6 m gacha
C. * 3 m gacha
D. 2 m gacha
21. Makkajo'xori barglari qanday shaklga ega? (752)
A. barglari pari pinnat
B. barglari oddiy, lansetsimon
C. barglari petiolat
D. * barglari chiziqsimon, yirik, poyasiichi boʻsh
22. Makkajo'xori mevasi nima? (752)
A. mevalar
B. shamgalaq
C. * sariq-to'qsariqranglikariopsis
D. tuqimcha
23. Makkajo'xori tug'ilgan mamlakat qaysi ? (752)
A. * Shimoliy Amerika
B. Shimoliy Kavkaz
C. Moldiv
D. Xitoy
24. Makkajo'xori tarkibidagi asosiy ta'sir qiluvchi moddalarni sanab bering? (753)
A. K vitamin
B. karotinoidlar
C. yogʻli, efirmoylar
D. *barchajavoblarto‘g‘ri
25. makkajo’xorini qanday qilib to'g'ri yig'ish kerak? (753)
A. * makkajoʻxori stigmasi boʻlgan qoziqlar boshoqning sutli davrida (avgust-sentyabr) yigʻib olinadi.
B. xomashyosi gullash fazasida yigʻib olinadi. Antenna qismi o'roq yoki pichoq bilan kesib
C. Barglari pichoq, o'roq, qaychi bilan teriladi yoki kesib.
D. pishgan mevalarni sovuqdan oldin, ular to'q sariq-qizil rangga ega bo'lganda yig'ib.
26. Makkajo'xori qanday qilib to'g'ri quritiladi? (753)
A. mamlakatning janubiy viloyatlarida ildizlari ham tunda qoplanib, quyoshda quritiladi.
B. quritilgan mevalar quritgichlarda 4-5 soat davomida oldindan quritilgandan so'ng, birinchi navbatda 35-40 0 C haroratda.
C. barglarni quritgichlarda 40-50 0 C haroratda yoki chordoqlarda quritiladi
D. * xomashyo yig'ilgandan so'ng darhol quritgichlarda 40 0 C dan yuqorib o'lmagan haroratda quritilib
27. Makkajo'xori qanday haroratda quritiladi? (753)
A. * 40 0 C danoshmasligi kerak
B. 35-43 0 C
C. 45 0 C
D. 45-55 0 C
28. Makkajo'xori ipakining saqlash muddati qanday? (753)
A. * 3 yil
B. 4 yil
C. 2 yil
D. 6 yil
29. Makkajo'xori qanday tibbiyotda qo'llaniladi? (853)
A. xoletsistit, xolangit, oʻtajralishi kechikuvchi gepatitlarda xoleretik vositasi fatida ishlatiladi.
B. kamroq – diuretic va gemostatik vositasi fatidagi
C. yurak etishmovchiligi sifatida qo'llaniladi
D. * to'g'ri javoblar A va B
30. Cho'ponning hamyonining lotincha nomi nima? (Karpuk, 115)
A. *Capsella Bursa-pastoris
B. Viburni cortex
C. Bursa-pastoris
D. Viburnum opulus
31. Cho'pon o’ti sumkasining qaysi organi dorivor xomashyo sifatida ishlatiladi? (Karpuk, 115)
A. * O't
B. Barglar
C. Ildizlar
D. Ildizpoyalar
32. Cho‘pon o’tining ham yoni qaysi oilaga mansub? (Karpuk, 115)
A. *Brassicaceae
B. Apiaceae
C. Fabaceae
D. Asteraceae
33. Cho‘pon o’ti xaltasining hayot shaklini ko‘rsating? (Karpuk, 115)
A. daraxt
B. koʻp yillik oʻt
C. * bir yillik o’simlik
D. ikki yillik oʻt
34. Cho‘ponning ham yoni qancha balandlikka ko‘tariladi? (Karpuk, 115)
A. 50-70 sm
B. 70-110 sm
C. * 20-40 sm
D. 50-150 sm
35. Cho'pon o’ti ham yonining mevasi nima? (Karpuk, 115)
A. mevacha
B. *donacha
C. bob
D. shamgalaq
36. Cho‘pono’tiningxaltasiqandayharoratdaquritiladi? (Karpuk115)
A. * 40 0 С
B. 50-60 0 С
C. 35-50 0 С
D. 30-40 0 С
37. Cho'ponning sumkasi barglari qanday shaklda? (Karpuk, 115)
A. asosli barglar, petiolar
B. choʻzinchoq-nayzasimon
C. * barcha javoblar to'g'ri
D. butun qirrali yoki tishlar
38. Cho'ponning hamyonining xomashyosi qaysi davrda yig'ib olinadi? (Karpuk, 115)
A. * gullash davri
B. shira oqimi paytida
C. meva berish davrida
D. may-iyunda
39. Cho'pon sumkasining asosiy faol moddasi? (Karpuk, 115)
A. b-karotin
B. C, K 1 , B 2 vitaminlar
C. flavonoidlar
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
40. Cho'pon sumkasidan tibbiy foydalanish? (Karpuk115)
A. Vitamin
B. Yallig'lanish
C. * Gemostatik turi
D. Antispazmodik
41. Cho'ponning sumkasi infuzioni qanday kasalliklar uchun ishlatiladi? (Karpuk, 115)
A. ginekologiya tug'ilgandan keyin gemostatik sifatida
B. tugʻruq vaqtida bachadon mushaklarining qisqarishini kuchaytirishda
C. burun va oshqozon qon ketishi bilan og'rigan bemorlarni davolashda
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
10-tema
1. Xushbo'ychinnigullarlotinchaqandaynomlanadi? (243)
A. *Caryophyllus aromaticus
B. Caryophyllus stramonium
C. Caryophyllus officinalis
D. Caryophyll usinula
2. Chinni gullar qaysi oilaga mansub?
A. Fabaceae
B. * Myrtaceae
C. Malvaceae
D. Brassicaceae
3. Chinni gullar qanday hayot shaklidir?
A. ikki yillik oʻt
B. koʻp yillik oʻt
C. * doim yashil daraxt
D. Bir yillik o’t
4.Dorivor xomashyo sifatida chinni gulning qaysi organidan foydalaniladi?(243)
A. ildizlari
B. * gullar
C. ildizpoyasi
D. barglari
5. Chinni gullar tug‘ilgan joyini ko‘rsating. (243)
A. Moluc arali
B. Janubi-SharqiyOsiyoorollari
C. Avstraliya
D. * to'g'ri javoblar A va B
6. Chinni gullar asosiy faol moddasi?
A. mentol
B. borneol
C. * evgenoli
D. kineol
7. Chinni gullar asosiy ishlab chiqarish qayerda joylashgan?
A. * Tanzaniya
B. Xitoy
C.Hindiston
D. Kavkaz
8. Chinnigullar qanday to’p gulga ega?
A. soyabonga
B. kuchala
C. * yuqori tirs
D. vahima
9. Xushbo'y chinni gulning bargi qanday? (243)
A. qarama-qarshidan
B. * barcha javoblar to‘g‘ri
C. elliptik
D. hartomon
10. Chinni gullar gulining rangi qanday? (243)
A. pushti
B. ochjig- jigar rang
C. * yorqin qizil
D. bordo
11. Chinni gullar qaysi mamlakatlarda yetishtiriladi?(243)
A. * tropic mamlakatlar
B. sub tropiklarda
C. Moldova
D. Braziliya
12.Sizchinni gullar yig'ishni qaysi o'simlik bilan boshlaysiz? (243)
A. 2yill bilan
B. besh yill bilan
C. bir yillik oʻsimliklar bilan
D. * 6 yoshdan
13. Chinnigullar hosilini yig’ish jarayoni qanday amalga oshiriladi?(243)
A. Barglari pichoq, oʻroq, qaychi bilan teriladi yoki kesilib
B. pishgan mevalarni sovuqdan oldin, ular to'q sariq-qizil ranga ega bo'lganda yig'ib olib.
C. * ochilmagan gul kurtaklari teriladi, pedunkulalar olib tashlanadi va quritiladi
D. Xomashyo gullash bosqichida yig'ib
14. Chinnigullar qanday haroratda quritiladi?
A. * 40 0 С dan yuqori emas
B. 30 0 С dan yuqori bo'lmagan
C. xona xaroratda
D. 45 0 С
15. Chinni gullar dorivor o‘simlik sifatida qaysi farmakopeyaga kiradi? (243)
A. * Britaniya
B. Xitoy
C. Rus
D. Qozog'iston
16. Chinni gulning tashqi belgilari qanday? (243)
A. * chinni gullar kurtaklari tirnoqqa o'xshaydi. Hidi kuchli, xushbo'y, ta'mi yonib turadi.
B. boʻyi 40—50 sm boʻlgan begona oʻtlar va qoʻpol bir yillik, bir uyli oʻsimlik.
C. diametri 4-10 mm bo'lgan yumaloq shriveled rezavorlar
D. uzun oʻrmalovchi ildizpoyali koʻp yillik oʻtsimon ikki xonali oʻsimlik.
17. Chinni gullar kurtaklari qanday ko'rinishga ega? (243)
A. * tirnoq
B. kema
C. to'pli
D. shisha
18. Chinni gullar kurtaklari uzunligi qancha? (243)
A. * 1-1,5sm
B. 2-4sm
C 0,8sm
D. 1.4-2 sm
19. Efir moylari kam bo'lgan chinni gullar qanday jismoniy xususiyatlarga ega? (244)
A. vertical holda suzadi, boshini koʻtaradi
B. stakan tubiga tushadi
C. * suv yuzasida gorizontal ravishda suzib yuradigan
D. to’g’ri javob yo’q
20. Stakanga tashlangan yaxshi xulqli chinni gullar qanday xususiyatlarga ega? (244)
A. * tik, boshini ko‘tarib suzadigan
B. stakan tubiga tushadi
C. suv yuzasida gorizontal holatda suzadi
D. to’g’ri javob yo’q
21. Chinni gullar mikroskopiyasi nima? (244)
A. druzlar guruhlari bilan kollenxima; kaltsiy oksalat druz ennio'zichiga olgan hujayralari plari bilan birga bo'lgan spiral tomirlarning parchalar
B. efir moyi idishlari va yron qilingan, toppish qiyin bo’lganlar
C. * barcha javoblar to'g'ri
D. stomatali mayda hujayrali epidermis parchalari xarakterlidir; katta hujayralar aro bo'shliqlarga ega papenximalar
22. Chinni gullar qanday to'g'ri saqlanadi? (244)
A. * ventilyatsiya qilingan joylarda boshqa efirsiz yog'li o'simliklardan alohida
B. boshqa dorivor oʻsimliklar bilan birga saqlanib
C. B ro'yxati bo'yicha do'kon
D. A ro'yxati bo'yicha do'kon
23. Chinnigullar tibbiyotda qo'llaniladi? (244)
A. gepatoprotektiv vosita bilan
B. diaforetik
C. * ovqat hazm qilish uchun yordamchi
D. xoleretik vosita bilan
24. Chinnigullar Yevropa va Osiyo tibbiyotida qanday ishlatiladi? (244)
A. Diuretik vosita
B. yallig'lanishga qarshi vosita
C. isitmani tushiruvchi
D. * ogohlantiruvchi va karminativ
25. Chinni gullar mevasi nima? (244)
A. mevacha
B. shamgalaq
C. haqiqiy meva
D. * yolgon meva
26. Chinni gullar mevasi qanday rangda? (244)
A. qizil
B. * toʻqji garrang
C. qizil
D. jigar rang
27. Stomatologiya amaliyotida qanday dorivor o'simlik ishlatiladi? (244)
A. qizilmiya yalangʻoch
B. chinor
C. ot qulloq officinalis
D. * xushbo'y chinni gullar
28. Chinni gullar mevasining shakli qanday? (244)
A. cho'zinchoqsimon
B. silindrsimon
C. dumaloqsimon
D. * oval
29. Shirtlakning lotincha nomini ko‘rsating (Karpuk 105).
A. *Hippophae ramnoides
B. Rosae nigrum
C. Bursa-pastoris
D. Viburnum opulus
30. Dorivor xomashyo sifatida dengizi shumurtining qaysi organidan foydalaniladi? (Karpuk 105)
A. gullari
B. * mevalar
C. barglari
D. ildizlari
31. Dengizi tshumurti qaysi oilaga mansub?(Karpuk105)
A. Brassicaceae
B. Lamiaceae
C. * Elegnaceaes
D. Apiaceae
32. Dengizi tshumurtining hayot shakli qanday? (Karpuk 105)
A.daraxt
B. * puxta
C. koʻp yillik oʻt
D. ikki yillik oʻt
33. Shirtlakning mevasi nima? (Karpuk 105)
A. bob
B. haqiqiy meva
C. * shirali dukkakli
D. shangalaq
34. Dengiz itshumurtining asosiy faol moddasi? (Karpuk 105)
A. askorbin kislota
B. karotinoidlar
C. vitaminlari B 1 , B 2 , B 6 , B 12 , K, E, P
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
35. Dengiz itshumurtining muzlatilgan mevalari necha oy saqlanadi? (Karpuk 105)
A. 1 oy
B. * 6 oy
C. 3 oy
D. 9oy
36. Dengiz itshumurtidan tibbiyotda foydalanish? (Karpuk 106)
A. * multivitaminli
B. anti neoplastik vosita
C. antigelmintik vosita
D. isitmani tushiruvchan
37. Tarkibida dengiz itshumurt yog‘ib o‘lgan dori vositalarini sanab bering? (Karpuk 106)
A.Giporamin
B. Olazol
C. Oblekol
D. *barcha javoblar to‘g‘ri
38. Dengiz itshumurt yog'I qanday kasalliklar uchun ichkarida va tashqarida ishlatiladi? (Karpuk 106)
A. * ichkarida - qizilo'ngach, oshqozon yaralari bilan va tashqi tomondan – kuyishlar bilan
B. multivitamin
C. ichida - kuyishbilan, tashqitomondan - qizilo'ngach, oshqozon yaralari bilan,
B. yalligʻlanishga qarshi vosita sifatida
C. ichida,
D. to’g’ri javob yo’q
Do'stlaringiz bilan baham: |