A k a d e m I ya r. X. Dushanov y. A. Farfiyev

 
Olingan natijalarni hisoblash 
 
Olingan javoblar natijasi test «kaliti» bilan solishtiriladi. «Ha» javoblar 
test kaliti bilan muvofiq kelsa, 1 ball beriladi, mos kelmaydigan bo‘lsa – 0 ball 
beriladi. Olingan ballar hisoblanadi. 
 
№ «ha» «yo‘q»  № «ha»  «yo‘q»  № «ha»  «yo‘q» 
1. E    20.   E 39. 
E  
2. N    21. N    40. 
N  
3. E    22. E   41. 
 E 
4. N    23. N    42. 
 L 
5.   E 24. 
L   43. 
N  
6. L    25. E   44. 
E  
7. N    26. N    45. 
N  
8. E    27. E   46. 
E  
9. N    28. N    47. 
N  
10. 
E  29. 
 E 
48. 
 L 
11. 
N  30. 
 L 
49. 
E  
12. 
 L 
31. 
N  
50. 
N  
13. 
E  32. 
 E 
51. 
 E 
14. 
N  33. 
N  
52. 
N  
15. 
 E 
34. 
 E 
53. 
E  
16. 
N  35. 
N  
54. 
 L 
17. 
E  36. 
L  
55. 
N  
18. 
 L 
37. 
 E 
56. 
E  
19 N 
  38. N    57. 
N  
 
Tadqiqot o‘tkazuvchi to‘ldirilgan anketalarni yig‘ib olib, har bir tek-
shiriluvchining javobini testdagi kalit bilan solishtirib chiqadi. Tek-
shiriluvchilar javoblari yoniga kalitdan mos kelgan harflarni qo‘yib chiqadilar. 
Oxirida mos tushgan harflar soni hisoblab chiqiladi. «E» va «N» harflari 
bo‘yicha mos tushgan harflar javobi 0 dan 24 gacha, «L» harflari bo‘yicha 
ballar soni esa 0 dan 6 gacha to‘g‘ri kelishi mumkin. 
Agar «E» shkalasi bo‘yicha ballar soni 12 dan ortiq chiqsa, bu shaxs 
«ekstroversiv» turiga kiradi, ya’ni tashqi muhitga yo‘nalgan, obyektni magnit 
kabi tortuvchi, qiziquvchan, impulsiv, xulq-atvori mustahkam, muloqotli, 
ijtimoiy muhitga moslashgan va unda o‘z o‘rnini topgan. 

---

 303 
Agar «E» shkalasi bo‘yicha ballar soni 12 dan kam chiqsa, unda shaxs 
«introversiv» turiga kiradi: og‘ir, vazmin, ehtiyotkor, aqlli, muloqotga birinchi 
bo‘lib kirisha olmaydi, o‘z-o‘zini nazorat qilishga va o‘z-o‘zini tahlil  qilishga 
moyil. 
«N» shkalasi bo‘yicha 12 dan ortiq chiqsa, bu shaxs «nevrotik /asabiy/» 
hisoblanadi: o‘zini tuta bilmaslik, irodaviy bo‘sh, serjahl, shu bilan birgalikda 
faol harakatchan, muloqotli, boshlagan ishini oxiriga yetkazadi. 
«L» shkalasi – «yolg‘onchilik shkalasi» – bu ichki dunyosini ochmaslik, 
fikr va mulohazalarini aytmaslik va boshqalardan sir tutish, oddiy qilib 
aytganda o‘zini «oynada» odilona qilib ko‘rsatish, yuksak baholash demakdir. 
Agar tekshiriluvchi varaqasi «L» shkalasi bo‘yicha ballar soni 6 dan ortiq 
chiqsa,  u holda tekshiriluvchi bir oz tanaffuzdan so‘ng qayta tekshirilishi 
lozim. Chunki bunda tekshiriluvchi savollarga tushunmagan yoki ularni yaxshi 
anglamagan bo‘lishi mumkin. «L» shkalasi bo‘yicha tekshiriluvchi o‘zining 
imkoniyatlarini baholaydi. Demak: 
0 – 2 ball   – o‘z-o‘zini quyi darajada baholash; 
3 – 4 ball   – o‘z-o‘zini adekvat /haqqoniy/ baholash; 
5 – 6 ball   – o‘z-o‘zini yuqori darajada baholash. 
Ikkita gorizontal va vertikal chiziqlar o‘tkaziladi. Javoblardagi harflar 
shkalasi bo‘yicha chiqqan sonlarni chiziqlar bo‘yicha belgilab chiqib, 
tekshiriluvchining temperament xususiyatlarini aytib berish mumkin bo‘ladi.