A. B. P a k ir d in o V u. A. V a L i X o n o V

A s a b t i z im in in g a u t o i m m u n z a r a r la n is h i
Autoimmun genezga ega bo'lgan nevrologik sindromlarga peri­
ferik nevropatiyalarning ayrim turlari. tarqoq ensefalomielit sin- 
dromini tashkil qiluvchi bosh miya va orqa miyaning zararlanishi
143
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

kiradi. Autoimmun genezga ega bo‘lgan mielopatiyalarga kiruv- 
chi polinevropatiyalar OIV infeksiyasining simptomlarsiz davrida 
yoki latent bosqichida rivojlanadi. Klinik namoyon bo'lishi bilan 
Given-Barre sindromiga yoki surunkali yalligianishli boshqa tabi- 
atli polinevropatiyalarga o'xshaydi. ammo orqa miya suyuqligida 
biroz limfotsitar pleotsitoz kuzatiladi.
A s a b t i z im in in g o p p o r t u n i s t i k in f e k siy a la r bilan z a r a r l a ­
n is h i
Immun tanqisligi rivojlangani sari yuzaga chiqadigan opportu- 
nistik infeksiyalar asab tizimini zararlash bilan kechishi mumkin. 
Ular orasida quyidagilarni ko'rsatish mumkin:
1. Mikozlar:
- kandidoz;
- kriptokokoz:
2. Virusli infeksiyalar:
- gerpesviruslar (oddiy. zoster. EB. SMV.6.7.8 tiplar):
- papovaviruslar;
3. Bakterial infeksiyalar:
- sil;
- atipik mikobakterioz;
- patogan va shartli patogen floralar tomonidan chaqirilgan sep-
4. Protozoozlar:
- toksoplazmoz;
5. Gelmintozlar:
- strongiloidoz.
Yuqorida ko'rsatib o'tiigan kasalliklaming ko'pchiligining pa- 
togenezi. klinikasi bilan ilgarigi bo'limlarda tanishib chiqqanmiz, 
ammo SMVIga alohida to'xtalib o'tish kerak. Ko'pgina teks'nirish- 
lar natijasi shuni ko'rsatdiki. MATning zararlanishi, asosan. SMV 
tomonidan chaqiriladi. Ayrim muallifiarning bergan m aiu m o ti 
bo'yicha. bosh miyaning SMV bilan zararlanishi (virusologik tek- 
shiruvda tasdiqlangan) OIV infeksiyasi bilan xastalanganlarning
144
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

25.5 % ida kuzatilgan. OITSdan o'lgan bemorlarning 10 % ida 
retinit bilan birga kechgan SMV-ensefalit aniqlangan. Bosh miya 
SMVI bilan zararlanganda klinik alomatlardan bemorlar psixikasi- 
dagi o ’zgarishlar 91.7 % hollarda aniqlangan. Psixik o'zgarishlar 
xotiraning qo'pol buzilishi. intellektual faoliyatning pasayishi, 
harakatlanishning keskin pasay ishi. taz a :zolarining funksiyasining 
buzilishi kabilardan iborat bo’lib. hatto demensiyagacha rivojlana­
di. SMV ensefalitda meningeal belgilar ozroq rivojlangan. epilepsi- 
va xurujlari. bosh mivanervlari funksiyasining buzilishi kuzatiladi. 
Ba'zi olimlar bemorlarda mielit. poliradikulopativa alomatlarini 
kuzatganlar, autopsiyada ularda orqa mivaning bo’yin. ko'krak va 
bel segmentlarida nekrozlar aniqlangan.