A b d u m a j id m a d r a im o V g avhar fu zailo V a


  Fors  tilidagi  manbalar



Download 6,54 Mb.
Pdf ko'rish
bet346/420
Sana31.12.2021
Hajmi6,54 Mb.
#275149
1   ...   342   343   344   345   346   347   348   349   ...   420
Bog'liq
--Manbashunoslik.Abdumajid Madraimov

5.3.  Fors  tilidagi  manbalar
5.3.1.  «Zafarnoma»
M avlono  N izom uddin  Shom iy  yoki  m avlono  N izom uddin  Shanbiy, 
Shanbi  G 'o zo n iy   asli  Tabrizning  shim oli-g‘arbiy  tarafida,  undan  ikki 
mil  m asofada  joylashgan  joyda  tug'ilgan.  Tarixchi  “ Z afarnom a”  asari 
bilan  m ashhur b o ‘lgan.  U  1393-yili A m ir T em ur xizmatiga qabul qilingan, 
1404-yilgacha u bilan b o ‘lib, sohibqironning harbiy yurishlarida voqeanavis 
va  voiz  m ansabida  ishtirok  qilgan.
1402-yili A m ir T em u r unga  o'zining tarixini aniq va sodda tilda yozib 
berishni  buyurgan.  N izom uddin  Shom iy  bu  asam i  1402— 1404-yiIIar 
orasida  yozib  tam om lagan.  Asar jahongim ing  hokim iyat  tepasiga  kelishi 
(1370  yil.)dan  to   1404-yilgacha  bo'lgan  voqealam i  o 'z   ichiga  oladi. 
“ Z afarnom a”  asari  haqiqatan  ham   sodda  tilda,  ravon  uslubda  yozilgan, 
daliliy  m a’Ium otlarga  boy.  Lekin,  A m ir  T em u r  hayoti  m azkur  asarda 
birm uncha,  Sharafuddin  Aliga  nisbatan  kam ,  idealashtirilgan.
Asar O 'zbekiston, Q ozog'iston, Yaqin va O 'rta Sharq mamlakatlarining 
XIV asr II yarmi va XV asr boshlaridagi ijtimoiy-siyosiy tarixini o'rganishda 
m uhim   va  ishonchli  m anbalardan  biri  hisoblanadi.
N izom uddin  Shom iy  o 'z   asarini  yozishda  G 'iyosidin  Ali  Yazdiyning 
“ R o'znom ayi  g'azavoti  H induston ” ,  A m ir  T em um ing  uyg'ur  kotiblari 
to m o n id a n   y aratilg a n   “ T arixi  x o n iy ”  va  bo sh q a  saro y d a  bitilgan 
kundaliklardan  foydalangan.
“ Z afam o m a”yi  N izom uddin  Shom iyning  ikkita  tahriri 
m avjud: 
1)
1404-yili  A m ir  T em u r  Ozarbayjon  yurishidan  qaytganda  unga  taqdim 
etilgan  nusxa.  2)  M ironshohning  o 'g 'li  M irzo  Um arga  (1404-yil  26- 
m artda  A m ir  T em u r  “ H alokuxon  taxti”ni,  ya’ni  G 'arb iy   Eron  hamda 
O zarbayjonni  in ’om   qilgan  paytida)  taqdim   qilingan.  U  yuqorida  qayd 
etib o'tilgan  birinchi  nusxadan  deyarli  farq  qilmaydi.  Asar “Z afarnom a” 
deb ataladi.  Unga  ayrim   uslubiy tuzatishlar kiritilgan  va  debocha  hamda 
M irzo  U m arga  bag'ishlangan  kichik  bir  ilova  (zayl)  qo'shilgan. 
Shunga 
qaraganda,  N izom uddin  Shom iy um rining so'nggi  yillarida  M irzo  Umar 
xizm atida  bo'lgan  va  ona  yurti  Tabrizda  istiqom at  qilgan.
“ Z afam om a” ning qo'lyozm a  nusxalari A rm aniston, Angliya, 
Fransiya, 
Iroq  va  Turkiya  kutubxonalarida  saqlanm oqda.  Asam ing  tanqidiy 
matni 
F.T auer  tom onidan  1937  va  1956-yillari  Pragada  chop  etildi.
1 9 9 6 -y ili  N iz o m u d d in   S h o m iy   “ Z a f a r n o m a ”  a s a rin in g   Yu. 
Hakimjonov tom onidan amalga oshirilgan  forscha taijimasi 

Download 6,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   342   343   344   345   346   347   348   349   ...   420




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish