A b d u m a j id m a d r a im o V g avhar fu zailo V a

4 .2 .3 .  Term a  hujjatlar
O'zbekiston  Respublikasi  Fanlar akademiyasi  Sharqshunoslik  instituti 
qo'lyozmalar fondida,  O'zbekiston  Respublikasi  Markaziy tarix arxivida, 
Buxoro  o'lkashunoslik  muzeyi  va  Abu  Ali  ibn  Sino  nomidagi  Buxoro 
kutubxonasida  saqlanayotgan  hujjatlar:  farm o nlar,  hukm nom alar, 
inoyatnomalar, vasiqalar, oldi-sotti haqidagi  hujjatlar vaajrimlardan  iborat 
bo  lib,  ulardan  O.D.Chexovich  51  tasini  tanlab  olib,  rus  tiliga  tarjima 
4 
,  m atn'  bilan  qo'shib,  1954-yili  “Д окументы  к  истории  аграрных 
отношений  в  Бухарском  ханстве  XVII—XIX  вв.”  nomi  bilan  alohida 
kitob  qilib  chop  ettirdi.
29

---

Kitobda keltirilgan hujjatlar Ashtarxoniy hukmdorlardan  Imomqulixon 
(1611—1642-yy.) bilan  Ubaydullaxon soniy (1702—1711-yy.), mang'it sulola 
vakillari  amir  Haydar,  am ir  MuzafTar  va  Nasrullolaming  farmonlari, 
hukmnomalari  XVII  asrda  o'tgan  yirik  yer  va  mulk  egalari  bo'lmish 
Yalangto'shbiy, Allohyordevonbegi, Odina Muhammadjonlarga tegishlidir.
Hujjatlar yer-suvni soliqlardan ozod qilish, yemi sotish, garovga qo'yish
-   vasiqai  joiz,  yemi  sotib  olish  va  uni  imtiyozli  mulkka  aylantirish  -  
vasiqai  mubodila,  yemi  in’om  qilish  -   vasiqai  bahshish,  tanhoh,  mulkni 
ijaraga berish — vasiqai ijara, ma’lumot yetkazish — ariza va boshqa masalalar 
haqidadir.  Ulaming  ichida  alohida  xiroj  olinadigan  va  davlat  yerlarini 
mulki xurri xolisga aylantirish, ya’ni soliqlardan ozod etish hollari uchraydi.