A b d u m a j id m a d r a im o V g avhar fu zailo V a

zeboyi Jahongiriy* («Jahongim ing zebo tazkirasi*) nom li asarlar muallifi
XVI asm ing ikkinchi yarm i—XVII asm ing 30-yillarida o'tgan shoir va
tazkiranavis olim Mutribiydir.
66

---

«Xotiroti Mutribiy» degan asaridan m a’lum b o ’lishicha, u 1559-yili
Samarqandda tavallud topgan, ota tom on id an bobosi Malik Arg’un va
tom onidan bobosi Basriy za m on in in g m ashhur shoirlari jum lasidan
bo’lishgan. Mutribiy dastlabki m a’lum otni ona shahri Samarqandda olgan,
so'ng Buxoroga borib, xoja Hasan N isoriyga shogird tushgan. 1620-
vildan boshlab u, asosan Sam arqandda istiqomat qilgan va Samarqand
hokimi Hojibiy qushchining xizm atida b o ’lgan. 1625-yilning kuzida o ‘g ‘li
M uhammad Alini o ‘zi bilan birga o lib , H indistonga jo ‘nab ketadi. Bu
vaqtda Mutribiy 69 yoshda b o ’lgan va 1627-yili Samarqandga qaytib
kelgan. U ning keyingi taqdiri m a’lum em as.
Mutribiy uch asar muallifidir. Ulardan biri «Tazkirat ush-shuaroyi
Mutribiy* b o ’lib, unda m ovarounnahrlik 320 shoir haqida qisqacha
m a’lumot va sh e’riaridan nam unalar keltiriladi.
Ikkinchi asari «Nusxayi zeb oyi Jahongiriy* b o ’lib, uni Mutribiy hali
Hindistonga ketmay turib Sam arqandda boshlagan va 1626-yili Lohur
shahrida tam om lagan. Asarda M ovarounnahr, Xuroson, Balx, Badaxshon
va Hindistonda XVI asm ing ikkinchi yarmida istiqom at qilgan 292 shoir
haqida m a’lumot keltiriladi va o ’sha yiliyoq Jahongir podshohga (1 6 0 5 —
1627) taqdim etiladi. «Xotiroti M utribiy»da aytilishicha, tazkira podshoh
va uning yaqinlariga m a’qul b o ’lgan. Jahongir suhbat oxirida M utribiyga
Hindistonda XVI asm ing ikkinchi yarmida, ya’ni marhum otasi Jaloliddin