A abstraktlik (lot. Abstraction mavxumlik) – tafakkurning asosiy metodlaridan biri. Avtokratiya

A
ABSTRAKTLIK (lot. Abstraction - mavxumlik) – tafakkurning asosiy metodlaridan biri.
AVTOKRATIYA(yun.autos-o’zim, kratos-hokimyat)-alohida sub’ekt tomonidan hokimyatni cheklovsiz, nazoratsiz to’liq egarlab olgan holda boshqarish.
AGNOSTISIZM(yun. A-inkor qo’shimchasi, gnosis-bilish)-moddiiy sistemalar,tabiat va jamiyat qonuniyatlari mohiyatining bilish imkoniyatlarini rad etib, bilimni voqealikka muvofiqligini isbotlash mumkin emas, deb hisoblovchi falsafiy ta’limot.
AGRESSIYA(lot. Agressio –hujum qilish)-bir davlat (davlatlar guruhi) tomonidan boshqa davlat yoki xalq(millat)ning severeniteti, huquqiy daxlsizligi yoki siyosiy mustaqilligiga qarshi BMT Ustavi nuqtai nazaridan g’ayriqonuniybo’lgan har qanday kuch ishlatish.
ADAPTASIYA(lot.adabtatio-moslashuv, o’rnashuv)- organizimning turli yashash sharoyitlariga moslashishi.
ADEKVAT(lot. Adaeguatus-aynan bir, o’xshash,tenglashgan)-bilish nazaryasida narsa va hodisalarning xossa va aloqalarini ularning ob’ektiv mazmuniga to’g’ri keladigon, aniq va mos qilib olish.
AKMEOLOGIYA(yun. Akme-yetuklik, cho’qqi kamolot, yuksalish, logos-ta’limot,so’z)- insonning kasb-hunarniegallashida eng yuksak bosqichlarga yetish muommolarini o’rganuvchi fan.
AKSIOMA(yun. axioma so’zsiz qabul qilingan qoida, ilk asos)-shartsiz sillogistik hukm-muhokamaning asosiy tamoyili.
AKSIDENSIYA (lot.accidentia-tasodif)-falsafiy atama.
ALTRUIZM (lot. alter, fransuscha altruisme – boshqa)- ahloqiy tushuncha.
ANALOGIYA (yun. analogia – aynanlik, o’xshashlik) – peredmet va hodisalarda biror xususiyatning o’xshashligi.
ANAMNEZIS (yun.anamnesis – eslash,yodga olish) – Platon ta’limotidagi tushuncha.
ANARXIZM (yun. anarchia – beboshlik, hokimyatsizlik) – ijtimoiy-siyosiy ta’limot.
ANIMIZM (lot. Anima – ruh, jon) – jon va ruhlar borligiga ishonish.
ANTINOMIYA (yun. antinomia – qonundagi ziddiyat) – mantiqiy isbotlanadigan ikki qonun, mulohaza yoki xulosa o’rtasidagi ziddiyat.