edi. U ayniqsa, tibbiyot ilm in i yaxshi bilardi. M a ’lu m o tlarg a k o ‘ra
S ubxonqulixon am aliy tibbiyot bilan h am sh u g ‘ullangan.
"D avo m askani" o ‘sha z a m o n m e ’m orchiligi asosida k o 'rk a m
qilib
q urilgan ikki qavatli b in o b o ‘lgan. H a r qavat 9 ta d a n hu jra (p a la ta) va
yordam chi xonalardan iborat edi. Kasalxona qoshida qatnab davolanadigan
kichik shifoxona (hozirgi tilda am bulatoriya) ham bo'lgan. "Davo maskani"
huzurida tibbiy maktab ham ochilgan. Bulardan tashqari kasalxona majmuasi
tarkibiga dorixona va kutubxona ham kirgan. Kasalxonaga chuqur bilim li va
yaxshi tajribali M irq osim H akim -boshr.hilik qilgan.
Tibbiy m aktab talabalari am aliy m ashg‘uIotlarni shu "Davo m askani"da
o 'tg a n la r. K asalxona va tibbiy m ak tab d a o ‘sha davrning yaxshi tajribali
h ak im lari x izm at qilganlar. S h u la rd a n bizga X o ‘ja A m in R ais, O xun
m ullo A bdug‘afur, H akim X o‘ja Y oqub. M ullo M irm n ham m ari m a ’lnm
"D avo m askani" m ajm uasi (K asalxon a,
shifoxona, d o rix o n a, tibbiy
m ak tab va ku tu b x o n a) v aq f y erla rd an o lin ad ig an d aro m ad b ilan t a ’m in
etib turilgan. Shu hisobdan tibbiy m aktab talabalariga nafaqa to ‘langan.
T ibbiy m ak tab n in g kutubxonasi kitobga ju d a boy b o ‘lgan. U n d a Ibn
S inoning "Tib qo nunlari"dan to rtib , deyarli h am m a tan iq li hak im larning
asarlari b o ‘lgan. S ubx onqulixonning m axsus farm oni bilan ku tu b x o n ad a
yig‘ilgan k ito b la r o ‘rganilib, u larn in g k o ‘piga sh arh yozilgan.
T ala b alar
uchuivkerakli kitoblar o ‘zbek tiliga tarjim a qilingan.
D orixonada asosan kasalxonada yotib davolanayotgan bem orlar u ch un
d o ri tay y o rla g an lar. U n d a ikki kishi — d o rix o n a m u d iri va u n in g
yordam chisi ishlagan.
S u b x o nqulixon m am lak atd a tibbiy b ilim ning rivojlanishi va c h u q u r
b ilim li h ak im lar yetishib ch iq ish larig a alo h id a e ’tib o r bergan. U xalqni
sog‘lo m la sh tirish , kasallik larn i
k am ay tirish , yuqu m li k asallik larn in g
tarq alib ketishiga y o ‘l q o ‘ym aslik ishi bilan shaxsan sh ug ‘u llan gan . Shu
m uno sab at bilan S ubxonqulixonning cj.‘zi ishlab chiqq an yozgi ich ketish
kasalliklariga qarshi chora diqqatga sazoyordir. U m axsus farm on chiqarib,
Buxoro amirligiga qarashli ham m a hududlarda yoz faslida barcha nowoylarga
yopiladigan n o n yuziga k u n ju t u ru g ‘ini sepishni bu yurgan. Bu ta d b ir
h a q iq a ta n yozgi ich ketish kasalliklarini kam aytirgan. C h u n k i, ku n ju t
ich n i t o ‘x tatish
xususiyatiga ega, o ‘zi esa x u sh b o ‘ydir. S h u n in g u c h u n
n o w o y la r h am , aholi h am b u q aro rn i m am nu niyat bilan qabul qilganlar.
X on farm o n i bilan boshlangan bu tadbir, keyinchalik od at b o ‘lib qolgan.
H o z ir h a m m ah alliy n o w o y la r k u lc h a la rn in g yuziga k u n ju t sepib
yopadilar.
Subxonqulixon tibbiyot ilm ini haqiqatan yaxshi bilgan,
tibbiyot ilmiga
oid a sa rlar h am y aratgan. M asalan , u tu rk iy ( o ‘zbek) tilid a "Tibbi
S ub x o n iy ”, deb ataluvchi kitob yozgan. Bu kitob nin g pay do b o ‘lishi
h aq id a S ubx onqu lix o n n in g o ‘zi b u n d ay , deb yozgan: "B izdan oldingi
Do'stlaringiz bilan baham: