A. A. Mustafaqulov, S. O. Eshbekova, N. M. Jo’rayeva, J. K. Ibragimov

20.
 
m=0.01 kg massasi 
ω
о
=100 s
-1
(chastota bilan) erkin tebranma 
harakat qilayotgan jism, so‘nish koeffitsiyenti katta bo‘lgan muxitga 
ko‘pirilgan, natijada jismni tebranish amplitudasi bir davr davomida n=4 
marta kamaygan. Erkin tebranishlar chastotasi so‘nuvchinikidan necha 
protsentga katta ekanligi va muxitning qarshilik koeffitsiyenti aniqlansin. 
21.
 
Tebranishlar boshlangandan so‘ng t
1
=10 s vaqt o‘tgach, erkin 
tebranishlar amplitudasi n
1
=10 marta kamaygan. Qanday vaqt o‘tgandan 
so‘ng, tebranishlar amplitudasi n
2
=100 marta kamayadi? 
22.
 
Tebranishlar boshlangandan so‘ng t
1
=100 g vaqt o‘tgach, 
erkintebranishlar amplitudasi n
1
=2 marta kamaygan. Qanday vaqt 
o‘tgandan so‘ng, tebranishlar amplitudasi n
2
=10 marta kamayadi? 
23.
 
t
1
=16.1 s davomida tebranishlar amplitudasi n=5 marta kamayadi. 
a) so‘nish koeffitsiyenti topilsin; b) qanday t
2
vaqt o‘tgandan so‘ng, 
tebranishlar amplitudasi; v) marta kamayadi?
24.
 
t=100 s davomida tebranuvchi sistema 100 marta tebrandi. Shu 
vaqt oralig‘ida tebranishlar amplitudasi 2.718 marta kamaydi. So‘nish 
koeffitsiyenti 
β
va sistema asilligi nimaga teng.

---

193 
25.
 
Sistema N=100 ta tebranguncha qadar, uning amplitudasi n=5 
marta kamaydi. Sistemaning asilligi Q topilsin. 
26.
 
Tebranma harakat qilayotgan sistemaning asilligi Q=2, erkin 
tebranishlar chastotasi
ω
=100 s
-1
. Xususiy tebranishlar chastotasi 
ω
0
topilsin.