A. A. Mustafaqulov, S. O. Eshbekova, N. M. Jo’rayeva, J. K. Ibragimov

5. 
Garmonik tebranma xarakat qilayotgan nuqtaning tezligi v=6
.
10
-
2
sin(100t) m/s qonuniga bo‘ysunadi. Garmonik tebranishlarni 
tenglamasini yozing. Tezlik va tezlanishlarning maksimal qiymatlari 
topilsin. 
6.
Moddiy nuqtaning tebranishlari x=0,05cos t tenglama bilan 
berilgan. Tebranishlarning davri T amplitudasi A boshlang‘ich fazasi va 
vaqtning boshlang‘ich daqiqasida tezlik va tezlanish topilsin. 
7.
Nuqtaning tebranish tenglamasi x=0.05 cosω(t+τ) ko‘rinishda, 
bunda ω=π
s
1
τ =0.2 s. Tebranishlar davri T va boshlang‘ich fazasi 
topilsin. 
8.
Tenglamasi y=Asin ω(t+τ) bilan berilgan tebranishlarni davri, 
chastotasi va boshlang‘ich faza
si topilsin. ω =2.5
s
1
; τ =0.4 s deb olinsin.
9.
Nuqta y=Asin (ωt+φ) tenglamaga bo‘ysingan tebranishlar qiladi. 
Agarda A=4 sm va y(0)=2 sm y’(0)<0 bo‘lsa tebranishlarning 
boshlang‘ich fazasi topilsin. 
10.
Nuqta x=Acos (ωt+φ) tenglama bil
an tebranma harakat qiladi. 
Bunda A=2 sm, ω=π 
s
1
; φ=
4
π
rad. 1) Siljish x(t); 2) tezlik v(t); 3) 
tezlanish a(t) larni grafiklari chizilsin.
11.
Nuqta amplitudasi A=4 sm va davri T=2 s bo‘lgan tebranishda 
ishtirok etadi. t=0 bo‘lganda x(0)=0 va x`(0)<0 larni e`tiborga olgan holda 
tebranishlarni tenglamasi yozilsin. Tezlik x
’
(0)=-6 sm/s va x<0 bo‘lgan 
vaqtda tebranishlarning fazasi (ωt+φ) topilsin.
12.
Nuqta aylana bo‘ylab soat strelkasiga teskari T=6 s davr bilan
tekis xarakat qilmoqda. Aylananing diametri d=20 sm. Agarda 
boshlang‘ich momentda nuqtaning markazdan o‘tuvchi x o‘qiga bo‘lgan 
proyeksiyasi 0 ga teng bo‘lsa nuqta xarakatining x o‘qiga bo‘lgan 
proyeksiyaning tenglamasi yozilsin. Vaqt daqiqasi t=1 s ga teng bo‘lgan 
hol uchun siljish x, tezlik va tezlanish topilsin. 
13.
Garmonik tebranishlarning tenglamasi y=2sin(
2
π
t+
4
π
) ko‘rinishga 
ega. Tebranishlarni amplitudasi, davri, chastotasi, siklik chastotasi va 

---

178 
tebranishlarning boshlang‘ich fazasi topilsin. Vaqt t=T/4 vaqtdagi tezligi 
va maksimal tezligi topilsin. 
14.
Moddiy nuqtaning tebranishlari y=0.2sinπ(t+1/3) ko‘rinishga ega. 
Vaqt t=0.5 s ga teng bo‘lganda tezlik va tezlanishni qiymati va 
amplituda, davri, boshlang‘ich fazasi topilsin. 
15.
Moddiy nuqtaning tebranishlar tenglamasi y=0.1sin π(t+1/3) 
(kattaliklar SI sistemasida berilgan). Tebranishlarning amplitudasi, davri, 
boshlang‘ich fazasi , tezlik va tezlanishning boshlang‘ich momentdagi 
qiymatlari topilsin. 
16.
Boshlang‘ich vaqtda garmonik tebranish qilayotgan nuqtaning 
siljishi maksimal qiymatga ega bo‘ladi. Amplitudasi A=2 sm, chastotasi
ν=3 s
-1
. Tebranishlar tenglamasi yozilsin. Tebranishlar boshlangandan 
keyin t=0.4 s bo‘lganda nuqtaning tezligi qanday bo‘ladi? 
17.
Massasi m=25 g bo‘lgan moddiy nuqtaning tebranishlar 
tenglamasi x=0.05sin3πt (SI
-sistemasida). Tebranishlar amplitudasi, 
davri va boshlang‘ich fazasi topilsin. Siljish x=4 sm ga teng bo‘lganda 
elastiklik kuchning qiymati topilsin.