A. A. Mustafaqulov, S. O. Eshbekova, N. M. Jo’rayeva, J. K. Ibragimov

40.
Bir karra ionlashtirilgan, qo‘zg‘atilgan geliy atomining 
uchinchi orbitasida nechta De-Broyl to‘lqin uzunligi joylashadi? 
41.
Geyzenbergning noaniQliklar munosabtlaridan foydalanib 
elektron va protonni tezliklarini aniqlashda eng kichik qiladigan xatolik
ni baholang. Bunda bu zarrachalarni massalari markazlarining 
koordinatilari
∆
х
=1 mkm noaniqlik bilan aniqlik bilan aniqlanishini 
e`tiborga oling. 
42.
Vodorod atomida
υ
=2
⋅
10
6
m/s bilan harakatlanayotgan 
elektronni, agarda tezlikni noaniqligi
∆υ
=0.1 
υ
bo‘lsa, uning 
koordinatasini noaniqligi 
∆
х
topilsin. topilgan noaniqlikni, Bor nazariyasi 
orqali vodorod atomini asosiy holati uchun topilgan diametr d bilan 
solishtiring. Bu holda traektoriya mantiqga egami yoki ega emasmi. 
43.
Kinetik energiyasi W
k
=10 eV elektron diametri d=1 mkm 
bo‘lgan zarracha ichidadir. Elektronning nisbiy tezlikni noaniqligini 
baholang. 
44.
Harakatlanuvchi zarrachaning koordinatasini noaniqligi De-
Broyl to‘lqin uzunligiga teng deb olinsa, bunda impulñning nisbiy 
noaniqligi
к
к
Р
Р
∆
qanday bo‘ladi? 
45.
Elektron kengligi l=0.2 nm bo‘lgan potensial o‘rada turibdi. 
Noaniqliklar munosabatidan foydalanib elektronni shu potensial o‘rada 
oladigan eng kam energiyasini baholang. 
46. 
Noaniqliklar munosabatidan foydalanib vodorod atomidagi 
elektronni eng past energetik sathini baholang. Atom diametrini d=0.1 nm 
deb oling. 
47.
Noaniqlik munosabati bilan foydalanib elektron va protoni 
impulñini aniqlashdagi eng kichik xato 
∆
Р
ni baholang. Bunda massalar 
koordinatlari
∆
х
±
0.01 mm noaniqlik bilan belgilangan. 
48.
Qo‘zg‘atilgan atomning yashash vaqti
τ
=1 ns, to‘lqin uzunligi
λ
=0.1 nm. Nurlanish energiyasini eng katta aniqligi (
∆
Е
) qanday bo‘ladi? 
49.
Atom to‘lqin uzunligi
λ
=800 nm bo‘lgan foton chiqarmoqda. 
Nurlanish davomliligi
τ
=10 ns. Nurlanishning to‘lqin uzunligini qanday 
aniqlik (
∆λ
) bilan aniqlash mumkin? 
50.
Elektronning potensial o‘radagi eng minimal energiyasi 
W
min
=10 eV. Noaniqliklar munosabatidan foydalanib bir o‘lchamli 
potensial o‘rani kengligi l ni toping.