A. A. Karimov j. E. Kurbanbayev s. A. Jumanazarov

O‘z-o‘zini tekshirish uchun savollar
1. Asosiy vositalarga nimalar kiradi?
2. “Asosiy vositalar” nomli 5-BHMSni nima uchun kerak?
3. Asosiy vositalarga xarajatlar deganda nimani tushunasiz?
4. Asosiy vositalarga eskirishni hisoblash usullari va tartibini 
tushuntiring.
5. Asosiy vositalar harakati qaysi hujjatlarga asosan olib boriladi?
6. Asosiy vositalar bilan bog‘liq ijara munosabatlarini izohlang.
7. Asosiy vositalaming sintetik va analitik hisobini yoritib bering.
8. Asosiy vositalami inventarizatsiyasi va uning ahamiyati nimadan 
iborat?
9. Asosiy vositalaming chiqib ketishi bilan bog‘liq daromadlami 
aniqlash tartibi va hisobi qanday yuritiladi?
10. Nomoddiy aktivlarga nimalar kiradi va ulami izohlang?
11. 7-sonli “Nomoddiy aktivlar” nomli BHMS va uning mazmuni 
nimalardan iborat?
12. Gudvill va bedvill hisobini yuritish tartibini tushuntiring.
13. Nomoddiy aktivlarga amortizatsiya hisoblash usullarini tushuntirib 
bering.
14. Tashkiliy xarajatlar nima va u nima uchun nomoddiy aktivlar 
tarkibida yuritilmaydi?
15. Nomoddiy aktivlami hisobdan chiqarish tartibini izohlang.
382

---

12-BOB. BOSHQARUV HISOBINI TASHKIL QILISH
12.1. Boshqaruv hisobi va uning funksiyalari
Hozirgi iqtisodiy islohotlar sharoitidagi raqobat xo‘jalik yurituvchi 
subyektlardan 
bozor 
sharoitiga 
maksimal 
moslashuvchanlikni, 
xarajatlami qisqartirish, resurslardan samarali foydalanish, faoliyatni 
doimiy tahlil qilib borish natijasida boshqarav qarorlarini o ‘z vaqtida 
qabul qilish va korxonaning faoliyatini prognozlay olishni talab etadi. 
Bu sharoitda buxgalteriya hisobini yuritish tizimini optimallashtirish 
masalasi yuzaga keladi. 
K o ‘pgina taraqqiy etgan davatlaming 
zamonaviy korxonalari buxgalteriya hisobini yuritishda boshqaruv 
hisobiga murojaat etib, ijobiy samaraga erishib kelmoqda. Ammo, 
barcha korxonalar ham boshqaruv hisobini joriy etishda samarali 
boiishini oldindan ko ‘ra bilmaydi.