A. A. Karimov j. E. Kurbanbayev s. A. Jumanazarov

7.5-jadval
Chet el valyutasida ayrim operatsiyalam i amalga oshirish
sanalarining
RO ‘YXATI
C het el valyutasidagi
operatsiyalar
Chet el valyutasidagi operatsiya amalga
oshirilgan sana bo‘Iib hisoblanadi
V aly u ta schyotlari b o 'y ic h a bank 
o p eratsiy a lari
Pul mablagM arini v aly u ta sch y o tig a qayd 
etish 
yoki 
ulam i 
v aly u ta 
schyotidan 
hisobdan ch iq arish sanasi
C h et el v aly u tasid ag i d aro m ad lar
C h et el valy u tasid ag i daro m ad lam i tan olish 
sanasi
C h e t el valy u tasid ag i xarajatlar
C het el valy u tasid ag i x arajatlam i tan olish 
sanasi
170

---

T ovar-m oddiy 
zax iralar, 
b o sh q a 
m o l-m ulk v a x izm atlar im porti
B o jx o n a y uk 
d ek laratsiy asin i 
to ‘ldirish 
sanasi
H iso b d o r su m m alar b o 'y ic h a ch et el 
valy u tasid ag i x o d im larg a q arzlam i 
aks ettirish
B o 'n a k hisobotini tasd iq lash sanasi
C het 
el 
valy u tasid ag i 
qarzlam i 
s o ‘ndirish
C het el valyutasidagi q arzlam i s o ‘ndirish
sanasi
U stav 
sarm o y asig a 
ulu sh lar 
b o ‘y ic h a
m u assislar 
q arzlarin in g
hosil b o 'lish i
Y uridik shaxs m aqom ini o lish sanasi
U stav sarm oyasini shakllantirish
U stav sarm oyasiga m u assislar ulushlarini 
kiritish sanasi
Quyidagilar qayta baholanmaydi:
a) xo‘jalik yurituvchi subyektning chet el valyutasiga xarid 
qilingan asosiy vositalari, nomoddiy aktivlari, o ‘matiladigan uskunalari, 
kapital qo‘yilmalari, tovar-moddiy zaxiralari;
b) ustav kapitali miqdori va xo‘jalik yurituvchi subyektning, 
shuningdek chet el investitsiyalariga ega bo‘lgan korxonalaming 
ta’sischilari (qatnashchilari) ulushlarining nisbatlari.
Balansning valyuta moddalarini har oy qayta baholash natijasida 
vujudga keladigan kurs farqlarini to ‘g ‘ri olib borish usuli qo‘llanilganda 
moliyaviy-xo‘jalik 
faoliyati 
natijalariga hisobdan 
chiqariladi 
va 
buxgalteriya hisobida quyidagi schyotlarda aks ettiriladi:
a) ijobiy kurs farqi — 9540 “Valyutalar kurslari farqidan 
daromadlar” schyotining kredeti bo ‘yicha;
b) salbiy kurs farqi — 9620 “Valyutalar kurslari farqidan zararlar” 
schyotining debeti bo ‘yicha.
Balansning valyuta moddalarini har oy qayta baholash natijasida 
vujudga keladigan kurs farqlari jam g ‘arish usuli qo‘llanilganda ular 
vujudga kelgan vaqtda moliyaviy-xo‘jalik faoliyati natijalariga olib
171

---

borilmaydi va buxgalteriya hisobida quyidagi schyotlarda aks ettiriladi:
a) ijobiy kurs farqi — 6230 “Boshqa kechiktirilgan daromadlar” 
schyotining krediti bo‘yicha — ulaming joriy qismi va (yoki) 7230 
“Boshqa uzoq muddatli kechiktirilgan daromadlar” schyotining krediti 
bo‘yicha — ulaming uzoq muddatli qismi;
b) salbiy kurs farqi — 3290 “Boshqa kechiktirilgan xarajatlar” 
schyotining debeti bo‘yicha — ulaming joriy qismi va (yoki) 0990 
“Boshqa uzoq muddatli kechiktirilgan xarajatlar” schyotining debeti 
bo‘yicha — ulam ing uzoq muddatli qismi.
Hosil bo‘lgan kurs farqi xo‘jalik yurituvchi subyektlaming xohish- 
istagiga ko ‘ra bevosita kiritish yo ‘li bilan yoki jam g ‘arish yo ‘li bilan 
moliyaviy natijalarga hisobdan chiqariladi.
Jam g‘arish usulini qo‘llash natijasida jam g ‘arilgan kurs farqlari 
m oliyaviy-xo'jalik faoliyat natijalariga quyidagi tartibda olib boriladi:
a) chet el valyutasidagi debitorlik va kreditorlik qarzlari bo‘yicha - 
ulaming to ‘lanishi (yoki hisobdan chiqarilishi) bo‘yicha;
b) boshqa hollarda — balansning tegishli valyuta moddalari bilan 
xo‘jalik operatsiyalari amalga oshirilishi bo‘yicha.
Buxgalteriya hisobida