9-мавзу: энг янги давр давлати ва ҳУҚУҚИ

XX асрнинг 60-йиллари ўртасида юздан ортиқ министрликлар мавжуд эди.

• XX асрнинг 60-йиллари ўртасида юздан ортиқ министрликлар мавжуд эди.
• Министрлар кабинетининг роли ўсиб, парламентнинг роли пасайган.
• 1957 йилги «Тож министрлари тўғрисидаги Акт биринчи марта мансабдор шахслар маошини белгилаб берди. Актда шунингдек биринчи марта премьер-министр ва унинг оппоненти-оппозиция лидери тайинланиши тан олинди. Оппозиция лидери премьер-министр ва бошқа министрлар билан бир қаторда давлат хазинасидан маош оладиган бўлди.
• Премьер-министрнинг ҳокимияти айниқса II жаҳон урушидан кейин кучайди. Натижада «кабинет бошқаруви» «премьер-министр бошқарувига» айланди, чунки премьер-министр кабинет билан ҳисоблашмасди. Унинг қўлида мансабдор шахсларни тайинлаш ва бўшатиш, кабинет иш тартиби ва кун тартибини белгилаш масалалари бор эди.
• Инглиз парламенти қўлида ҳукумат устидан молиявий назорат, давлат бюджетини қабул қилиш масалалари қолган эди.
• Депутатларнинг министрлардан расман талаб қилиш ҳуқуқи мавжуд эди.
• Ҳукуматнинг ҳар бир қонун лойиҳаси умум палатада уч маротаба кўрилади.

4. Армия, полиция ва суд органлари ҳамда маҳаллий бошқарувнинг ташкил этилиши

• I жаҳон урушига қадар Буюк Британия армияси ихтиёрийлик асосларида ташкил қилинган.
• 1916 йил майда парламент мажбурий ҳарбий хизмат ҳақида қонун қабул қилди.
• Уруш тугагач, бу қонун бекор қилинди ва армия илгаригидек ихтиёрилик асосида тузиладиган бўлди.
• II жаҳон уруши арафасида, 1939 йил апрелда умумий ҳарбий мажбурият ҳақида қонун қабул қилинди. Бу урушдан кейинги даврларда ҳам сақланиб қолди.
• Буюк Британиянинг полиция кучлари маҳаллий тузилмалардан иборат. Полиция кучлари устидан умумий раҳбарликни ички ишлар министрлиги амалга оширади.
• Чорак сессиялар суди вакиллари ва графлар кенгашлари вакиллари кирган махсус «доимий комитет» графликнинг бош констеблини тайинлаган. Бош констебл «доимий комитет» назорати остида туриб, полиция ходимларини тайинлаган ва бошқариб турган.