9 -bap Birlestiriwshi toqıma

9. 1. TUWRI BIRIKTIRIWSI TO'QIMA
9. 1. 1. Talshıqlı biriktiriwshi toqımalar
Bosanqı biriktiriwshi toqıma
Bosanqı biriktiriwshi toqıma (textus connectivus laxus) barlıq organlarda ushraydı, sebebi ol qan hám limfa tamırlarına joldas bolıp, kóplegen organlardıń stromasın payda etedi. Organ qásiyetleriniń bar ekenligine qaramastan, túrli organlarda bas biriktiriwshi toqımalardıń dúzilisi uqsas bolıp tabıladı. Ol hár qıylı gistogenetik anıqlanǵan kletkalardan hám kletkalar ara elementten ibarat.
Kletkalar
Birlestiriwshi toqımanıń tiykarǵı kletkaları - fibroblastlar (fibril payda etiwshi kletkalardıń ayırmashılıqları), makrofagotsitler (shańaraq), mastositler (semiz kletkalar), adventitsial kletkalar, plazmositler (plazma kletkaları), peritsitler, adipotsitler (may kletkaları), sonıń menen birge leykotsitler, qannan migratsiyası; geyde pigment kletkaları (9.2 - súwret).
Fibroblastlar (latınsha fibra — talshıq, grekshe blastos — nál, urıq) — kletkalar ara elementtıń strukturalıq bólimlerin: beloklar (kollagen, elastin), proteoglikanlar, glikoproteinlerdi sintez etiwshi kletkalar (9.2 - súwret, a, b; 9.3, 9.4 - súwretlerge qarań). Mezenximal kelip shıǵıwı CK fibroblastik differon kletkalarınıń rawajlanıwı ushın derek bolıp xızmet etedi. Differentsiyallanġan halda olar yarım poyalı progenitor kletkalar, kem gruppalanǵan (biraz qániygelesken) hám differensiallanġan fibroblastlar (jetik, aktiv iskerlik jurgiziwshi), fibrositler (kletkalardıń anıq - juwmaqlawshı formaları), sonıń menen birge, miofibroblastlar hám fibroklastlardı keltirip shıǵaradı.

Fibroblastlardıń tiykarǵı waziypası - topıraqlı element hám talshıqlardı payda etiw, jaranı emlewde qatnasıw, maydalaw toqımalarınıń rawajlanıwı, basqa dene átirapında biriktiriwshi toqıma kapsulasın qáliplestiriw hám basqalar.

Morfologiyalıq tárepten bul differonda tek kletkalardı anıqlaw múmkin, olar kem gruppalanǵan fibroblastlardan baslanadı, olardıń xarakterli ózgesheligi kem sanlı processlerdiń bar ekenligi, kishi yadrolı domalaq yamasa súyri - sopaq yadro hám bazofil sitoplazma bolıp tabıladı. Kletka kólemi 20 - 25 mkm nan aspaydı. Bul kletkalar citoplazmasında kóp muǵdarda erkin ribosomalar tabıladı (9.3 - súwretke qarań).