84-savol Diqqat va uning turlari

Тизимлилик ва мустаҳкамлилик – билимни маълум бир тизимда ва узлуксиз равишда бериб бориш;

Мустаҳкамлилик – билимни тушунарли тилда қайта-қайта такрорлаш йўли билан бериш;

Тушунарлилик – билимни ҳаммага тушунарли ва ҳаммабоп қилиб бериш;

Илмийлик – билимни болаларда аввалдан мавжуд билимларга асосланиб ва улардан келиб чиққан ҳолда бериш;

Назария ва амлиёт бирлиги – билим беришда назарий билимларининг амалиётда ишлашни, яъни унинг ҳаёти билан, амалиёт билан боғлиқлигини кўрсатиб бериш.

Бу тамойиллар педагогика жамоатчилик томонидан умумий тамойиллар деб қабул қилинган.

8. 
   Онглилик ва фаоллик тамойили. Киши бу тамойил асосида илм томонидан аниқланган ҳақиқий билимни эгаллаши учун, у–бу билимларни чуқур англаб етган ҳолда ақлий қувватини интенсив ишлатилиши натижасида етиши мумкин, деган қонуният ётади. Билимларни англаганлик ҳолати қуйдаги омиллардан келиб чиқади: ўқишнинг сабаби; талабанинг билиш фаоллиги даражаси; ўқувчи ва талабалар билиш фаоллигининг бошқарилиши ҳамда билим беришини ташкил қилиш ва бошқа омиллар. Талабанинг шахсий билиш фаоллиги билим олишда ҳал қилувчи аҳамиятга эга.
   
9. 
   Таълим қонунлари. Таълим қонунлари тўғрисида гап борганда, Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлигига кирувчи мамлакатларда гоҳо таълим тамоилларининг, гоҳо таълим қоидаларининг қонун деб юритилиши кузатилади. Шунинг учун, қонун деб аниқ айтилган америкалик Торндайк мактаби бўйича қуйдаги қонунларни қайд қилиш билан чекланамиз.
   
10. 
    Ўзаро боғлиқлик қонуни - таълим-тарбия жараёнида иккита руҳий ҳаракатнинг ўзаро боғлиқликдаги ривожланиш қонуни. Бу қонун бўйича таълим-тарбия жараёни таълим берувчи ва таълим олувчи руҳининг бир йўналишидаги ҳаракатини тақазо этади. Бу қонунга биноан, агар таълим-тарбия жараёнини ташкил қилувчи икки шахсдан бирининг руҳ ҳаракати иккинчисиники билан мос тушмаса, таълим-тарбия жараёни содир бўлмайди. Тайзиқ йўли билан билим бериш жараёни содир бўлиши мумкин, аммо ҳақиқий таълим-тарбия жараёни амалга ошмайди. Бу биноан дарсни ташкил қилиш ва уни амалга ошириш учун педагог синфда ёки аудиторияда бар ҳилдаги руҳий ҳолатни, яъни билим бериш ва билим олиш ҳолатини шакллантириш керак.
    
11. 
    Машқ қонуни – бу қонун бўйиқа, эгалланган билимни кўникма, сўнг малакага айлантириш учун, машқ қанчалик тез бўлса, қайтар реакция ҳам шунчалик тез бўлиб, билим ўзлаштирилиши ҳам тез ўтади, бу билимнинг хотирада узоқ муддатга сақланиши ҳам таъминланади. Бу қонун бўйича, ҳар ким ўзининг қабул қилиш тезлиги қобилиятига биноан билим эгалласа ҳам, уни кўникма ва малакага айлантиришда, машқни иложи борича тез амалга ошириш тақазо этилади.
    
12.