8-sinfda Alisher Navoiyning «Kelmadi» radifli g‘azalini o‘ganish. Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 8-sinf «Adabiyot»

«Tilshunos» guruhi: Qofiya so‘z: badho‘ - (forscha) yomon fe’lli. Zid ma’noli so‘zlar: keldi - kelmadi. Intizor so‘zining ma’nosi (arabcha) termulib kutish. «G‘azalxon» guruhi:
Orazidek oydin erkonda gar etti ehtiyot, Ro‘zgorimdek ham o‘lg‘onda qorong‘u kelmadi.


«Tadqiqotchi» guruhi: Kecha yorning orazi (yuzi) dek oydin edi, shuning uchun u o‘zini o‘zgalar ko‘rib qolishidan ehtiyot qildi. Bu hol oshiq hayotini qorong‘u, zimistonga aylantirdi, chunki yor kelmadi. Baytning ilohiy mazmunini yoritish uchun yana «Yosin» surasining 37-oyatiga murojaat qilamiz: «Tun ham ular uchun (qudratimizdan) bir alomatdir. Biz undan kunduzni sug‘urib olishimiz bilan birdaniga ular zulmatda qolurlar» (26-b.).
Navoiy Allohning jamolini vasf qilish bilan uning o‘ziga nola qilyapti, o‘zining zikrida bo‘lyapti. Baytda yana bir hikmat haqiqati bor: Alloh taolo o‘zining jamolini hatto payg‘ambarlarga ham beparda ko‘rsatmagan. Faqat Qiyomat kuni o‘zining solih bandalariga jamolini beparda ko‘rsatadi.


«Tilshunos» guruhi: Qofiya so‘zi: qorong‘u - (o‘zbekcha), ziyoda - nurdan mahrum bo‘lgan. Zid ma’noli so‘zlar: oydin - qorong‘u. Oraz - (arabcha) chiroyli yuz, jamol. Oydin - (o‘zbekcha) yorug‘, oy nuri bilan yorishgan.


«G‘azalxon» guruhi:
Ul parivash hajridinkim, yig‘ladim devonavor,
Kimsa bormukim, anga ko‘rganda kulgu kelmadi.


«Tadqiqotchi» guruhi: Oshiq parivash (yor)ning vasliga yetolmay yig‘layverib uning ishqida devona majnun kabi telba bo‘ldi. Uning bu holini ko‘rganda kulmaydigan kimsa bormikin? Oshiq Yaratganning hajrida, uning jamoliga yetishish uchun telbalarcha - ya’ni o‘zligidan kechib yig‘lab, Ma’shuqaning o‘ziga iltijo qilyapti. Zero, chin ko‘ngildan yig‘lab, ko‘zyosh bilan qilingan tilak va duolar ijobati oson bo‘ladi.
«Tilshunos» guruhi: Qofiya so‘zi: kuigu (o‘zbekcha). Zid ma’noli so‘zlar: yig‘i - kulgu. Parivash - (forscha- tojikcha) pariga o‘xshash, juda go‘zal, xushro‘y, nozanin. Hajr - (arabcha) yaqin yoki sevimli kishisidan ayriliq. -din chiqish kelishigining qo‘shimchasi (-dan). Devona - (forscha- tojikcha) esi past, telba. Devonavor - devonalardek.