8-sinf. “ Huquq” Mavzu: “Kirish” Darsning ta’limiy maqsadi

Xuquq no'rmasi :

Xuquq tizimining birlamchi unsuri bo'lib u davlat tomonidan o'rnatiladiganxokimyat xarakteriga ega bo'lgan xatdi harakat qoydasidir . Xuquq no'rmasi xuquq tuzilmasi ichida birinchi bo'lib, yaxlid xuquqda bo'ladigan o'zgarishlarni o'zidan o'tkazadi. Shu boyiz uning boshqa xuquq tizimi tuzilmalariga ta'siri kattadir, agar tabir joyiz bo'lsa uni xuquqning o'lchov birligi deyish mumkin.

Xuquq instituti :

Xuquq no'rmalarning aloxida guruxi bo'lib, xuquq instituti xuquqiy no'rmalarning uncha katta bo'lmagan barqaror guruxi bo'lib, u ijtimoiy munosabatlarni malum bir turini tartibga soladi . agar xuquq normalari xuquqiy materiyaning birlamchi insuri bo'lsa, xuquq instituti esa uni dastlabki uyushmasidir. Xuquq institutiga misol qilib , mamuriy xuquqda mansabdor shaxs instituti, fuqarolik xuquqida davo muddati, shartnomalar, oldi - sotdi institutlar, konstetutsiyaviy xuquqda saylo'v tizimi, fuqorolik instituti, jinoyat xuquqida zaruriy mudofa instituti, oila xuquqida nigox instituti va xakozolarni keltirish mumkin.

Xuquq institutlarni turlicha bo'lish mumkin. Mamuriy xuquq institutlari, fuqorolik xuquqi institutlari shu kabilar. Tarmoq institutlarixam va tarmoqlararo institutlarixamda oddiyva murrakkab, regulyativ, qo'riqlovchi va tasis etuvchi institutlarga ajraladi.