8-мавзу. Пулга талаб функцияси. Пул таклифи. Пул бозоридаги мувозанат

2. Пулга талабнинг кейнсча ва классик назариялари.

• Пулга талабнинг классик назариясига пулнинг миқдорий назарияси киради.
• Пулнинг миқдорий назарияси пулга бўлган талабни алмашинув тенгламаси ёрдамида аниқлайди:
• M · V = P · Y
• Бу ерда: M – муомаладаги пул миқдори; V – пулнинг айланиш тезлиги; P – баҳолар даражаси; Y – реал ЯИМ.

2. Пулга талабнинг кейнсча ва классик назариялари.

• Пулнинг айланиш тезлиги, иқтисодиётда битимлар таркиби нисбатан барқарор бўлганлиги учун доимий катталик деб қабул қилинади. Аммо банк тизимига ҳисоб-китобларни тезлаштирувчи техник воситалар жорий қилиниши натижасида у ўзгариши мумкин. V доимий бўлган шароитда алмаштириш тенгламаси қуйидагича бўлади:
• M · V* = P · Y (Фишер тенгламаси), бундан:
• M= P · Y/ V*

2. Пулга талабнинг кейнсча ва классик назариялари.

• PхY – номинал ЯИМ миқдорини билдиришини ва доимий миқдорлигини ҳисобга олсак, муомала учун зарур бўлган пул миқдори номинал ЯИМ ўзгаришига боғлиқ. Муомаладаги пул массасининг ўзгариши, классик назарияга кўра, Y секин ўзгариши туфайли асосан баҳолар даражасига таъсир кўрсатади. Бу ҳолат “пулнинг нейтраллиги” номини олган.

2. Пулга талабнинг кейнсча ва классик назариялари.

• Монетаристлар қоидасига кўра ҳукумат пул массасининг ўсиш суръатини, реал ЯММнинг ўртача ўсиш суръати даражасида таъминлаб турса иқтисодиётда баҳолар даражаси барқарор бўлади.
• Фишер тенгламасидан ташқари Кембриж тенгламасидан ҳам кенг фойдаланилади:
• M=k*PY
• Бу ерда: k= 1 / V – пулнинг айланиш тезлигига тескари миқдор.
• k - номинал пул миқдорининг даромадлардаги улушини кўрсатади.

2. Пулга талабнинг кейнсча ва классик назариялари.

• Кембриж тенгламаси турли даражада даромадли бўлган турлича молиявий активлар мавжудлигини ва даромадни уларнинг қайси бири кўринишида сақлашни танлаш имконияти мавжудлигини кўзда тутади.
• Пулга реал талаб қуйидаги кўринишда ҳисобланади:
• (M/P) D = k х Y
• Бу ерда: М/Р – “реал пул қолдиғи”, “пул маблағларининг реал заҳираси” деб номланади.