8-mavzu. Noaniqlik sharoitida murakkab tizimni boshqarish: tashqi muhit holatining noaniqligi va strategik qarorlar

6.LAPLAS QOIDASI.
Laplas qoyidasiga ko‘ra, o‘rtacha yutuqlarga keltiruvchi strategiyalardan eng yuqori o‘rtacha yutuqqa keltiruvchisi tanlanadi:

Aynan qaysi tashqi muhit holati yuzaga kelishini bilmas ekanmiz, demak har bir holatning yuzaga kelishini bir hil ehtimolli desak bo‘ladi. Bu qoidani amalda o‘rtacha yutuqni qo‘lga kiritmoqchi bo‘lgan qaror qabul qiluvchi shaxslar qo‘llaydi.
Yechim. Laplas qoidasi bo‘yicha masalaning yechimi quyidagicha: o‘rtacha yutuqlarga (ya’ni 633 va 300ga) keltiruvchi strategiyalardan eng yuqori o‘rtacha yutuqqa (ya’ni 633 ga) keltiruvchisi tanlanadi.

Muqobil strategiya (Huquqni muhofaza qilish organlari birgalikda moliyaviy jinoyatlarga qarshi kurashish dasturini ishlab chiqib, uni amalda bajarishlari kerak)	Tashqi muhit holatlari				Hisoblash yo‘li		O‘rtacha yutuqlar
	Foyda solig‘i past	Foyda solig‘i o‘rta	Foyda solig‘i yuqori
Soliq to‘lamaslik jinoyatlarini oldini olishga qaratilgan dastur loyihasini qabul qilish va amalga oshirish	-700	500	2100	(-700+500+ 2100)/3		633
Noqonuniy valyuta ayirboshlash jinoyatlarini oldini olishga qaratilgan dastur loyihasini qabul qilish va amalga oshirish	300	300	300	(300+300+ 300)/3		300

Demak, soliq to‘lamaslik jinoyatlarini oldini olishga qaratilgan dastur loyihasini qabul qilish va amalga oshirish kerak.
XULOSA. Biz tavakkallik tushunchasisiz noaniqlik holatida qarorlar qabul qilish qoidalarini ko‘rib chiqdik. Masalan, Valdning maksimin qoidasiga qo‘ra – umuman tavakkal qilinmaydi. Maksimaks qoidasiga qo‘ra esa tavakkal umuman e’tiborga olinmaydi (ya’ni bu - kelajakka o‘ta optimist sifatida qarashga mos yondashuv). Tavakkallik tushunchasi ehtimollik bilan bog‘liq. Agar tashqi muhit holatlarining ehtimolliklari ma’lum bo‘lganda, yuqorida ko‘rsatilgan qoidalar qaror qabul qilish uchun to‘g‘ri kelmagan bo‘lar edi.