72B-20 talabasi Mirxayitov Muhammadjonning Makroiqtisodiyot fanidan taqdimot loyihasi
Mavzu:Iqtisodiy o`sish:umumiy tavsifi,neokeynscha va neoklassik modellari
Iqtisodiy o‘sish deganda bevosita yalpi ichki mahsulot (YaIM) va uning aholi jon boshiga to‘g‘ri keluvchi qiymatining ortishi tushuniladi.
Iqtisodiy o`sish turlari:
Ekstensiv iqtisodiy o`sish deganda ishlab chiqarishning eski shakli saqlab qolingan holda dehqonchilikda yer maydonini kengaytirish, sanoatda yangi quvvatlarni ishga tushirish orqali erishilgan iqtisodiy o‘sish tushuniladi.
Misol uchun, bir gektar pomidor maydonidan o‘rtacha 20 tonna hosil olinadi. Ekstensiv omilda pomidor ishlab chiqarish hajmini ikki marta oshirish uchun yana bir gektar yerga pomidor ekiladi va barcha agrotexnika tadbirlari xuddi oldingi bir gektar yerdagi kabi amalga oshiriladi, natijada yana 20 tonna hosil olinib, umumiy hosil 40 tonnaga yetkaziladi.
Intensiv iqtisodiy o`sish mahsulot chiqarish miqyoslarini kengaytirishga ishlab chiqarish vositalarini sifat jihatidan takomillashtirish, ya'ni ilg‘or texnologiyalarni qo‘llash, ishchilar malakasini oshirish, shuningdek, mavjud ishlab chiqarish salohiyatidan samarali foydalanish orqali erishiladi.
Intensiv usulda pomidor ishlab chiqarish hajmini ikki marta oshirish uchun 2 gektar yerga ekish shart emas, balki aynan o‘sha 1 gektar yerga ilg‘or agrotexnik usullarni tatbiq etishning (tomchilatib sug‘orish, yerga ishlov berishda texnikalardan foydalanish, yangi urug‘lar va ularni yetishtirishning ilg‘or usullarini qo‘llash va h.k) o‘zi kifoya
Neokeynschilik - iqtisodiyot ni tartibga solish boʻyicha nazariya, keynschiliknnng Ikkinchi jahon urushidan soʻng yuzaga kelgan, tarixiy sharoitga moslashgan shakli. N.ning tanikli vakillari — R. Harrod, N. Kaldor, J. Robinson, Ye. Domar, A. Xansen. N. 20-asrning 50- yillari boshida jahondagi iqtiso-diy inqiroz, ilmiy-texnika inqilo-bi, mustamlakachilikning yemirilishi taʼsirida shakllandi.
Neokeynschilik metodologiyasida takror ishlab chiqarish muammolariga makroiqtisodiy, xalq xoʻjaligi nuqtai nazaridan yondoshuv mavjud. Unda milliy daromad, umumiy ij-timoiy mahsulot, umumiy talab va tak-lif, umumiy investitsiya va boshqa kategoriyalardan foydalaniladi, ular takror ishlab chiqarish jarayonining baʼzi bir eng umumiy miqdoriy bogʻlanishlarini tahlil qilishga imkon beradi.
Neokeyns tarafdorlari kengaytirilgan takror ishlab chiqarishning oʻziga xos formulalarini yaratdilar va uni iqtisodiy oʻsish modellari, deb atadilar. Ye. Domar va R. Harrod tomonidan ishlab chiqilgan iqtisodiy oʻsish modelida (Harrod— Domar modeli) iqtisodiyotni moʻʼtadil surʼatlarda oʻsishi dinamik bar-qarorlikning asosiy sharti sifatida qaraladi. Dinamik barqarorlik va do-imiy oʻsishga erishish avtomatik ra-vishda boʻlmasligi, balki davlatning iqtisodiyotda faol ishtiroki tufayli roʻy berishi mumkinligi taʼkidlanadi.
Neoklassik yo'nalishning markazida nafaqat yakka xo'jalik yurituvchi sub'ekt, balki iqtisodiyot uchun ham barcha ishlab chiqarish omillaridan eng yaxshi foydalanishga imkon beradigan o'zini o'zi boshqarishning mukammal mexanizmi sifatida qaraladigan bozor tizimining maqbulligi g'oyasi turadi. umuman olganda. Milliy mahsulot o'sishining bir xil hajmini kapital qo'yilmalarning ko'payishi yoki ishchi kuchidan foydalanish natijasida olish mumkin. Shuning uchun, ishlab chiqarish funktsiyalari asosida, berilgan aniq sharoitlarda talab qilinadigan ushbu ishlab chiqarish omillarining texnologik kombinatsiyasini tanlash amalga oshiriladi.
.
Neoklassik yo'nalishning markazida barcha ishlab chiqarish omillaridan nafaqat alohida xo'jalik yurituvchi sub'ektlar, balki iqtisodiyot uchun ham eng yaxshi foydalanish imkonini beruvchi mukammal o'zini-o'zi tartibga soluvchi mexanizm sifatida qaraladigan bozor tizimining optimalligi g'oyasi mavjud
E`tiboringiz uchun rahmat!
Do'stlaringiz bilan baham: |