71 Qoramol kasalliklari indd

Маститлар кечишига кўра 3 хил:
Ўткир (5-7 кунгача),
Ярим ўткир (3 ҳафтагача),
Сурункали (20-25 кунгача ва ундан кўпроқ) тарзда кечади. 
Мастит касаллигини А.П. Студенцов бўйича 
таснифланиши:
1) зардобли мастит; 2) катарал мастит (сут цистернаси, 
сут йўллари ва альвеолалар катари); 3) фибринли мастит;
4) йирингли мастит (йирингли-катарал мастит, елин абсцес-
си ва елин флегмонаси); 5) қонли мастит; 6) специфик мас-
титлар (елин оқсили, актиномикози, елин сили); 7. Мастит-
нинг асоратлари (елин индурацияси, елин гангренаси).
Ташхиси.
Маститларни аниқлашда асосан анамнез маъ-
лумотлари, яъни касаллик сабаблари хақида суриштирув, 
клиник ва лаборатор текширишлар натижаларига асосла-
нилади. 

---

28
100 китоб тўплами
Маститлар клиник намоён бўлишига кўра, 
2 шаклда кечади:
1. Клиник маститнинг клиник белгилари аниқ намоён 
бўлади.
2. Субклиник, яширин маститнинг клиник белгилари 
намоён бўлмайди. 
Яширин маститлар қўйидагича аниқланади:
– клиник текширишлар.
– елинни айрим бўлаклари маҳсулдорлигини аниқлаш.
– елиндан соғилган сут сифатини аниқлаш (биологик, 
физик ва кимёвий хусусиятларига эътибор берилади).
Анамнез маълумотларини тўплашда:
ҳайвоннинг ка-
салланган вақти, сақлаш шароити, озиқлантириш, охирги 
марта қачон туққанлиги, соғиш усули ва йўл қўйиладиган 
камчиликлар ва касалликнинг қачон бошланганлиги, ку-
затилган клиник белгилар ва қандай даво қилинганлиги 
аниқланади. Клиник текширганда елин бўлакларининг кат-
талашиши, қизариши, маҳаллий ҳароратнинг бор-йўқли-
ги, кейинчалик сут миқдорининг камайиши, сутнинг ташқи 
кўринишининг ўзгариши ва бошқа белгилар аниқланади. 
Клиник текширишлар ва сут сифат таҳлилининг натижалари 
касалликни аниқлаш имконини бермаса, сутни лаборатория-
да текшириш билан аниқ маълумотларга эга бўлиш мумкин.

---

29
Қорамол касалликлари
71–
китоб
14-расм. Соғин сигирларида сут бези касалликларининг 
умумий кўриниши
Касалликнинг клиник белгилари. 
Касалликнинг клиник 
белгилари бир хил бўлса ҳам, маститлар баъзи хусусиятлари 
билан бир-биридан фарқ қилади.