3. Anъanaviy va organik qishloq xoЪjaligi: barqaror rivojlanish kontseptsiyasi nuqtai nazaridan qiyosiy samaradorlikni tahlil qilish5
4. Органик қишлоқ хўжалигини Ўзбекистонда ривожланишининг истиқболлари.
Маълумки, органик қишлоқ хўжалиги - атроф-муҳитга зарар келтирадиган кимёвий воситалардан фойдаланмасдан биологик хилма-хилликни асрайдиган экологик циклларга асосланиш ва маҳаллий шароитларга эътибор қаратиш бўйича қабул қилинган, экотизимни яхшилайдиган, тупроқ унумдорлигини оширадиган, инсонлар саломатлигини муҳофаза қиладиган ишлаб чиқариш тизими ҳисобланади.
Шу сабабдан бугун Ўзбекистонда ўсимликларнинг табиий хусусиятларини инобатга олган ҳолда пестицид, гербицид ва органик ўғитларни меъёрида ишлатиш, истеъмолчиларга ғамхўрлик тарзида қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини ишлаб чиқишда кимёвий воситаларни минималлаштиришга кенг эътибор қаратилмоқда. Бутун дунё бўйича истеъмолчи ва бозорлар томонидан ортиб бораётган қизиқиш Ўзбекистон фермерлар ва тадбиркорлари олдида янги экспорт имкониятларини очади.
Бугун республикамизда органик қишлоқ хўжалигини янада ривожлантириш ва такомиллаштириш учун зарур шароит ва етарлича асослар мавжуд. Масалан, зарарловчи моддалар билан зарарланмаган экин майдонларининг етарли экани, таморқа хўжаликларининг органик маҳсулотларни экспорт қилишлари натижасида аҳоли даромадини ошириш имкониятининг борлиги, агрологистика тизимни ривожлатириш натижасида аҳоли бандлигини ошириш имкониятининг юқорилиги ва генетик модификацияланган организмлардан (ГМО) ҳоли минтақаларнинг борлиги шулар жумласидандир.
«Агроиқтисодиётни ривожлантириш концепцияси» фани ва амалиётида органик қишлоқ хўжалигини ривожлантиришга табиий атроф-муҳитни сақлашнинг асосий усулларидан бири сифатида қаралмоқда. Чунончи, ривожланган мамлакатларда органик қишлоқ хўжалиги – нафақат етиштирувчилар, балки, тадбиркор-бизнесменлар учун ҳам қишлоқ хўжалиги самарадорлигини ошириш ҳамда ишлаб чиқаришни кенгайтиришда муқобили бўлмаган йўналиш ҳисобланади. Зеро, мамлакатда етиштирилган қишлоқ хўжалик маҳсулотларининг экспорт георафиясини кенгайтириш бўйича илмий асосланган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқиш ҳамда ушбу соҳадаги қонунчилик ва меъёрий-ҳуқуқий актларни яратиш ва давлат стандартларини ишлаб чиқиш энг долзарб вазифалардандир.
Ўзбекистонда мақбул қишлоқ хўжалик амалиётини жадаллаштириш ва органик қишлоқ хўжалигини ривожлантириш натижасида мамлакатда етиштирилаётган қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари билан Жаҳонинг йирик озиқ-овқат бозорларига расман ва тўғридан-тўғри кириши учун имкониятини туғдириши билан бирга чет эл валюталари (бошқа давлатларнинг воситасисиз) киримининг сезиларли даражада ошишига ҳамда экспорт географиясининг кенгайишига олиб келади. Бу ўз навбатида, республикамиз агроиқтисодиётининг ривожланаши ва аҳолиси ижтимоий ҳаёти даражасининг ошишига ижобий таъсир кўратади, шунингдек, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва озиқ-овқат хавфсизлинини таъминлаш самарадорлигини ҳам оширади.
Do'stlaringiz bilan baham: |