7-Ma’ruza Rele qurilmalarining umumiy asoslari. Elektr mexanik va elektrmagnit relelar

7.5-rasm. Qisqa tutashgan chulgamli (b) elektromagnit relening chulgamidan o‘zgaruvchan tok oqqanda yakorni tortuvchi natijalovchi kuch Fe ning o‘zgarishi (a)

Buning natijasida bir oqim kamaygan paytda ikkinchi oqim orta boradi va elektromagnit kuchni nolga teng bo‘lishiga yo‘l qo‘ymaydi. Titrashni yo‘qotish uchun natijalovchi kuch vaktning har bir momentida F_P dan katta bo‘lishi kerak.

Fnat= Fe₁+ Fe₂
Eng yaxshi natijalar =90⁰ va F₁=F₂ bo‘lganda erishiladi; bunda Fnat o‘zgarmas qiymatga ega bo‘ladi.
Xuddi shunday natija relening chulg‘amlarini ikkita seksiya ko‘rinishida ishlaganda erishiladi: Bunda 1 va 2 seksiyalar magnit o‘zakning qutblarida joylashadi (7.6-rasm).

a) b)
7.6-rasm. Seksiyalangan magnit o‘zaklii elektromagnit relesining tuzilishi.

1- chulg‘am to‘g‘ridan-to‘g‘ri ta’minlovchi manbaga ulanadi, 2- chulg‘am esa S kondensator orqali ulanadi. Buning natijasida I₁ va I₂ toklar relening chiqishlaridagi U_R kuchlanishga nisbatan har xil burilishlarga ega bo‘ladi. 7.5.,b-rasmdagi vektor diagrammada F₁ oqim F₂ oqimdan -burchakka burilganini ko‘ramiz. Bundan kelib chiqadiki, natijalovchi elektromagnit kuch F_nat= F_e1+F_e2 xuddi 7.6-rasmdagiday xarakterga ega bo‘ladi.