7-Ma’ruza Rele qurilmalarining umumiy asoslari. Elektr mexanik va elektrmagnit relelar

Rele o‘zgaruvchan tokda ishlaganida yakorning titrashi (vibratsiya).
O‘zgaruvchan tok relesi o‘zgaruvchan sinusoidal tok ir=Imsint bilan ta’minlanadi, bunda elektromagnit kuchning oniy qiymati
Agar ekanligini hisobga olsak,
.
Bundan kelib chiqadiki, Fet qiymati ikki tashkil qiluvchidan iborat: o‘zgarmas va o‘zgaruvchan (ikkilangan chastota bilan o‘zgaruvchi). Natijalovchi elektromagnit kuch Fe pulssimon xarakterga ega, ya’ni bir davrda noldan maksimal qiymatgacha ikki marotaba o‘zgaradi (5.5 rasm).

7.4-rasm. Elektromagnit rele chulgamidan o‘zgaruvchan tok oqqanda yakorning tortish kuchi Fe ning o‘zgarishi.
Qisqa tutashgan chulg‘amdan F1 magnit oqimini induksiyalanishi natijasida tok oqadi. Tok oqimni hosil qiladi.
Qisqa tutashgan chulg‘am o‘rab olgan yuzaning tagidan natijalovchi oqim chiqadi.
Qisqa tutashgan chulg‘am bilan o‘ralmagan ko‘ndalang kesim yuzadan rele chulg‘amining F2 oqimi va qisqa tutashgan chulg‘am oqimining bir qismi yig‘indisi oqadi.
Har bir magnit oqimi Fe₁ va Fe₂ kuchlar hosil qiladi. Bu kuchlarning ham vaqt bo‘yicha o‘zgarish chiziqlari xuddi magnit oqiminikiga o‘xshash.

a) b)