7-ma’ruza: bipolyar tranzistorlarning ishlash prinsipi. Zonaviy diagrammalar. Baza, emitter va kollektor toklarini hisoblash. Emitter va kollektor o‘tishlarning effektivligi. Tok bo‘yicha kuchayish koeffitsienti

3.10-rasm. Tranzistorning ekvivalent sxemasi

x₁ va x₂ bog‘liq bo‘lmagan o‘zgaruvchilar sifatida to‘rttadan ixtiyoriy ikkitasini qabul qilishimiz mumkin (kirish toki va kuchlanishi yoki chiqish toki va kuchlanishi). Ularning tanlanishiga qarab turli parametrlar sistemasini olishimiz mumkin.

r–parametrlar sistemasi. Bu parametrlar sistemasida bog‘liq bo‘lmagan (erkin) o‘zgaruvchilar sifatida tranzistorning kirishi va chiqishidagi kichik amplitudali i₁ va i₂ o‘zgaruvchan toklar qabul qilinadi. U holda (3.33) ifodaga va 3.11-rasmga mos ravishda tranzistorning kirish va chiqish kuchlanishlarini quyidagi ko‘rinishda yozish mumkin:
u₁ = r₁₁i₁ + r₁₂i₂ (3.34)

u₂ =r₂₁i₁ + r₂₂i₂
bu yerda r_ijdu_idi_j parametrlar qarshilik o‘lchamiga ega.