7 litrli idishda 2,4×10

1 7. Singan nur qaytgan nurga perpendikular bo‘lishi uchun nur shishaga qanday burchak ostida tushishi lozim ?

Berilgan:  = 180^o -  - 90^o = 90^o -  ,

shakldan olindi

n = 1.6 Shisha

-----------------------

 = ?

Echish: Sinish qonuni , bundan .

18. Nurning suv sirtiga tushish burchagi - sinish burchagidan 10° katta. Tushish burchagini toping.

Berilgan:  =  + 10^o

n = 1.33 , Suv

--------------------------

 = ?

Echish: Sinish qonunidan , Ag’darsak: , bundan , , ,

1 9. Stol ustiga piyola qo‘yib, uning ichiga tanga soling. Keyin stoldan uzoqlashingki, piyolaning cheti tangani to‘sib tursin. Endi boshingizni qimirlatmay turib o‘rtog‘ingizdan piyolaga suv quyishni iltimos qiling. Tanga yana ko‘rinib qoladi.Chizma chizib bu hodisani tushuntiring.

Echish:

Kuzatuvchi tangadan qaytgan nurlarni ko’radi ( buyumni ko’rinish sharti ).

Idish bo’sh bo’lsa nur tangani B qirg’og’idan BAO to’g’ri chiziq bo’ylab stakan qig’og’iga tekkan holda ko’zga etib keladi. Tanga to’liq ko’rinmaydi, qirgogi ko’rinadi. Agar ma’lum miqdor suv quyilsa, tangani narigi C qirg’ogidan nur CA chiziq bo’ylab va sinib AO chiziq bo’ylab ko’zga etib keladi. Tanga to’liq ko’rinadi.

2 0*.Bola suv ostida 40 sm chuqurlikda yotgan buyumga tayoqni tekkizishga harakat qilmoqda. Agar bola aniq mo‘ljalga olib, tayoqni suv sirtiga 45° burchak ostida harakatlantirsa, tayoq buyumdan qancha masofada suv tubiga tegadi?

Berilgan: h = 40 sm = 0.4 m

 = 45^o

n = 1.33

--------------------------

l = ?

Echish:

Bola suv tagidagi buyumni shuning uchun ko’radiki, nur –

buyumdan to uni ko’zigacha etib kelish kerak. ( buyumni ko’rinish

sharti ). Rasmda S buyumdan nur chiqib SA, chiziq bo’ylab, sinib, so’ng AC bo’ylab ketadi. Bolaga buyum AC chiziqda yotgandek tuyulub, u tayoqni shu chiziq bo’ylab yo’naltiradi. Tayoq suv tubiga B nuqtada etib

keladi. Endi BS=l masofani topamiz. Shartga ko’ra SA nurni havoda sinish burchagi =45^o. SA nurni tushish burchagi  ni sinish qonunidan , topamiz .

AO=h suv chuqurligi,  OAB = ,  OAS = , bundan tashqari OAB va OAS uchburchaklar to’g’ri burchakli, bundan, va . Bulardan,

, Berilgan qiymatlarni qo’yib kalkulatorda hisoblasak: Javob: l = 0.15 m = 15 sm

2 1*.Chuqurligi 2 m bo‘lgan hovuz tubiga qoziq qoqilgan. Qoziq suvdan 0,5 m chiqib turibdi. Nurlar 30° burchak ostida tushganda hovuz tubiga qoziqdan tushayotgan soyaning uzunligini toping.
Berilgan: h = 2 m

l = 0.5 m

 =70^o

n = 1.33

-----------------

L = ?

Echish: Qoziq uzunligi . AO nur O nuqtada sinib, suv tubida E nuqtada etib boradi. Demak, soya uzunligi L=CE. Sinish qonunidan , . ABO va ODE uchburchaklardan,

Javob: L = 3.4 m

22. Agar yorug‘lik nurlari shisha plastinka sirtiga havoda 45° burchak ostda tushsa, nurning havoda sinish burchagi qanday bo‘ladi?

Berilgan n = 1.6

 = 45^o

-----------

 = ?

Echish: ,
23. Tomonlari parallel bo‘lgan 2 sm qalinlikdagi shisha plastinkaga 60° burchak ostida nur tushmoqda. Plastinkadan chiqqan nurning siljish kattaligini aniqlang.

Berilgan: d = 2 m

 = 60^o

n = 1.6

-----------------

a = ?

Echish: SA nur A nuqtada sinib, plastinkani chap tomonida B nuqtaga

kelsin. Rasmdan AC = d, BD = a - nur siljishi. Sinish qonunidan , , ,  BAD =  -  = 60^o -32.8^o = 27.2^o , Ba nixoyat, BAD uch burchakdan,

. Javob: a =1.1 sm