7 litrli idishda 2,4×10

7 *. Odam vertikal osilgan ko‘zguga qaramoqda. Odam ko‘zgudan uzoqlashgani sari uning tanasining ko‘zguda ko‘rinadigan qismining kattaligi o‘zgaradimi? Javobni chizma chizib tushuntiring va tajribada tekshirib ko‘ring.

Ko’zguda tasvir yasaymiz: Buni uchun Odam boshidan S nuqtadan ikkita nur chizamiz, biri ko’zguga perpendicular, ikkinchisi  burchak

bilan pastga ko’zguga qarab. Chizmadan ko’rinadiki, SAB = S¹AB uchburchaklar teng, va SA = S¹A. S nuqtani tasviri mavxum bo’lib,

ko’zgudan simmetrik d masofada joylashar ekan. Odam (yoki predmet )

ni ihtiyoriy boshqa nutasi uchun ham shu natijani olamiz.

Demak, Odam o’lchami ihtiyoriy d masofada ham o’zgarmas ekan.

9. Nima uchun alanga yonida o‘tirib uning narigi tomonidagi buyumlarni

tebranayotgandek ko‘ramiz?

- Havoning temperaturasi o‘zgargani uchun sindirish ko‘rsatkichi o‘zgaradi.

- Issiq havoni zichligi  va sindirish ko’rsatkichi n sovuq havinikidan kichik. Bir jinsli bo’lmagan optik muhitdan o’tayotgan yorug’lik havoni zichligi o’zgaryotgan joylardan sinishi tufayli dastlabki yo’nalishidan og’ad. Shuning uchun alanga yonida o‘tirib uning narigi tomonidagi buyumlarni tebranayotgandek ko‘ramiz

10. Nima uchun osmon jismining gorizontal balandligini o‘lchaganimizda uning haqiqiy qiymatiga qaraganda kattaroq qiymatni topamiz?

Chunki havoning haqiqiy nur sindirish ko‘rsatkichi 1 dan kattaroq

11. Nur shisha sirtiga 40° burchak ostida tushganda dastlabki yo‘nalishidan qanday burchakka og‘adi? Olmos sirtiga tushganda-chi?

Берилган:  = 40° ,

n_sh =1.5, n_ol =2.42

--------------------------

 = ?

Ечиш: Ёруглик синиш конунидан , bunda  - tushish ,  - sinish burchagi. Nurni dastlabki yo’nalishidan og’ish burchagi . Shisha ushun,

Olmos ushun,

12. Suv ostida turgan g‘avvosga Quyosh nurlari suv sirtiga 60° burchak ostida tushayotgandek tuyiladi. Quyoshning gorizontdan burchak balandligi qanday?

Berilgan: 90^o -  = 60^o , bu gorizontga nisbatan sinish burchagidir,

vertikalga nisbatan asli .

n₂ = 1.33 , Suv uchun, ( havo uchun n₁ = 1 )

-----------------------

90^o -  = ? bu gorizontga nisbatan tushish burchagidir,

vertikalga nisbatan asli .

Echish: Sinish qonuni dan ,

Quyoshning gorizontdan burchak balandligi 90^o -  ≈ 48.3^o .

13. Nur suv sirtiga 40° burchak ostida tushmoqda. Sinish burchagi xuddi shunday bo‘lishi uchun nur shisha sirtiga qanday burchak ostida tushishi lozim?

Berilgan: ₁ = 40^o

n₁ = 1.33 Suv

₁ = ₂

n₂ = 1.6 Shisha

-------------

₂ = ?

Echish: Sinish qonuni ikkala holda , , nisbatidan , Bundan

14. Qanday hollarda tushish burchagi sinish burchagiga teng bo‘ladi?

Echish: Ikki muxit chegrasida sinish qonuniga ko’ra . Shartga ko’ra = , bundan n₁ = n₂ kelib chiqadi, ya’ni ikkala muxit sindirish ko’rsatkichlari teng bo’lish kerak n₁ = n₂ . Lekin agar bo’lsa yana bir echim: Nur tik tushish kerak, ya’ni ==0 .

Javob: 1) n₁ = n₂ 2) =0

15. Nur suvdan shishaga o‘tadi. Tushish burchagi 35° ga teng. Sinish burchagini toping.

Berilgan:  = 35^o

n₁ = 1.33 Suv

n₂ = 1.6 Shisha

-----------------------

 = ?

Echish: Sinish qonuni , Bundan

16. Sinish burchagi tushish burchagidan 2 marta kichik bo‘lishi uchun nur shisha sirtiga qanday burchak ostida tushishi lozim?

Berilgan:  =  / 2

n = 1.6 Shisha

-----------------------

 = ?

Echish: Sinish qonuni , Bundan