7. Ildizog’izga xos bo’lgan ma’lumotlarni aniqlang tana bo’shlig’i g’ovak to’qima bilan to’lgan; dengizda

Blok: Biologiya

Biologiya

37. Ildizog’izga xos bo’lgan ma’lumotlarni aniqlang

1) tana bo’shlig’i g’ovak to’qima bilan to’lgan; 2) dengizda
yashaydigan po’lip hisoblanadi; 3) ozuqasi tana bo’shlig’ida
hazm bo’ladi; 4) hujayralari kuchsiz ixtisoslashgan, organ
va to’qimalari mavjud emas; 5) og’iz teshigi atrofida ko’plab
paypaslagichlar joylashgan; 6) mantiya teri bilan qoplangan.
A) 2, 3, 4 B) 1, 5, 6 C) 2, 4 D) 4, 5

38. Drozofillaning ko’z rangini belgilovchi genlarga oid to’g’ri

fikrlarni ko’rsating
1) tayoqchasimon jinsiy xromosomalarga birikgan;
2) autosoma xromosamlarga birikgan; 3) ikki yelkali jinsiy
xromosomalarda joylashgan 4) ko’zning oq rangi retssessiv,
qizil rangi dominant 5) qizil rangini belgilovchi gen
(plleytropiya) letal hususiyatga ega; 6) erkak drozofillada
allelardan faqat biri bo’ladi.
A) 1, 4, 6 B) 2, 6 C) 3, 4, 5 D) 1, 5

39. Bir necha noallel genlar ning bir belgini rivojlanishiga

tasir etishini kim kashf etgan ?
A) Vavilov B) Rayt C) Nilson Ele D) Meller

40. Gullari bir jinsli, quruq (a) va xo’l (b) meva hosil qiladigan

o’simlilarni ajrating
1) lavlagi; 2) makkajo’xori; 3) itqovun; 4) bug’doy
5) yong’oq; 6) jag’-jg’. 7) handalak.
A) a- 1, 2 b- 3, 7 B) a- 2, 5 b- 3, 7
C) a- 2, 4 b- 1, 3 D) a- 4, 5 b- 6, 7

41. Lipidlar to’g’ri ko’rsatilgan javobni belgilang

1) glitsin; 2) esterogen; 3) glikoprotein; 4) steroidlar;
5) andrestron; 6) lipaza; 7) smola; 8) xolisterol.
A) 1, 4, 8 B) 2, 3, 5 C) 4, 5, 7, 8 D) 2, 4, 6, 7

42. Qaysi javobda kambiy hujayralariga xos belgi va

hususiyatlar to’g’ri keltirilmagan ?
a) hosil qiluvchi to’qimaga mansub; b) yupqa qobiqli,
quyuq sitoplazmaga ega; c) asosiy to’qimaga mansub;
d) tirik, kollenximalarga mansub; e) lolasimonlarda
rivojlanmagan; f) magnoliyatoifalarning barchasida
rivojlangan; g) qalin qobiqli, kichik yadosi mayda.
A) a, e, g B) c, d, f C) b, c, f D) a, e

43. Retseptorlar uchun tegishli bo’lgan fikrlarni aniqlang.

1) analizatorlarning periferik qismini sanaladi;
2) analizatorlarning o’tkazuvchi qismini tashkil etadi
3) nog’ara pardada joylashgan turlari tovush to’lqinlarini
eshitish suyakchalari tomon yo’naltiradi;
4) muskul va paylarda visseroretseptorlar joylashashagan
5) refleks yoyining dastlabki qismini tashkil etadi;
6) terining derma qavatida joylashgan
7) burunning 5 sm ² qismida hid bilish sathini hosil qiladi
A) 1, 3, 5 B) 2, 6, 7 C) 1, 5, 7 D) 4, 6

44. Endoplazmatik to’rda sintezlanmaydigan moddalarni

ko’rsating
1) glikogen; 2) glukoza; 3) jinsiy garmonlar; 4) Eco R1
5) RSS 101; 6) lixenin; 7) DNK – polimeraza; 8) p BR 322
A) 1, 2, 3 B) 2, 5, 8 C) 4, 5, 7, 8 D) 3, 4, 7
45. Hayotning hujayra (a) va populyatsiya (b) darajalariga mos
keluvchu jarayon va tushunchalarni aniqlang
1) biogen migratsiya; 2) genofond; 3) sitokinez;
4) i RNK sintezi; 5) panmiksiya; 6) shaxsiy rivojlanish
A) a- 3 b- 6 B) a- 1 b- 5
C) a- 4 b- 3 D) a- 3 b- 2
(3.06.2018) Jasurbek XO’JAMBERDIYEV

46. Qoraqat o’simligining generativ ko’payishi (a) va vegetataiv

ko’payishi (b) uchun mos kleuvchi fikrlarni ko’rsating
1) ildizidagi kurtaklardan yosh novdalar hosil qilish;
2) qo’sh urug’lanish; 3) ildizpoyasidan ko’payish; 4) ayrim
novdalarini asosiy poyadan ajratmagan holda tuproqqa
ko’mish; 5) bir urug’li quruq meva hosil qilish; 6) ko’p
urug’li ho’l meva hosil qilish; 7) qalamchasidan ko’paytirish
A) a- 1, 4 b- 2 B) a- 2, 5 b- 4, 7
C) a- 2 b- 3, 6 D) a- 2, 6 b- 1, 4
47. Odam organizmining gametogenezida interfaza davridan
so’ng xromomosomalar soni (a) va interkinez davridan
so’ng xromotidalar soni (b) nechta bo’ladi ? (bitta hujayrada)
A) a- 92 b- 46 B) a- 46 b- 46
C) a- 46 b- 23 D) a- 92 b- 23
48. Arteriyalarda joylashgan muskullarga xos to’g’ri fikrlarni
aniqlang
1) tolasi duksimon, silliq tuzilgan; 2) qon tomirning sitrqi
qavatini tashkil etadi; 3) faoliyati somatik nerv sistemasi
tomonidan boshqariladi; 4) inson ixtiyoriga bog’liq emas;
5) qon tomirning o’rta qavatini tashkil etadi; 6) vazoprossin
garmoni tasirida qisqarib qon tomirlarni toraytiradi;
7) hujayrasi ko’p yadroli, hayot davomida bo’linmaydi;
8) adashgan nerv tasirida qisqarib qon tomirni toraytiradi
A) 1, 4, 5, 6 B) 2, 3 C) 1, 5, 8 D) 4, 5, 7
49. Cho’lda o’sadigan iloq o’simligining 60 % i yumronqoziqlar
tomonidan yeb qo’yililishi aniqlangan. Agar yumronqoziqlar
massasi 720 kg ga ortgan bo’lsa iloqlar populyatsiyaning
biomassasini (t) aniqlang.
A) 16 B) 7200 C) 12 D) 7.2
50. Monomerlarni polimerlarga aylanishida ishtirkok etadigan
strukturalarni aniqlang
1) lizosoma; 2) leykoplast; 3) silliq endoplazmatik to’r;
4) mitoxondriya; 5) ribosoma; 6) golji majmuasi;
7) xloroplast; 8) vakuola’ 9) donador endoplazmatik to’r
A) 1, 2, 5, 6 B) 2, 3, 5, 9 C) 4, 6, 7, 8 D) 3, 4, 5, 6, 8
51. Qaysi organizmalrda asosiy va qo’shimcha xromosomalar
uchraydi ?
a) raymondi; b) rizosfera; c) aspidistra; d) psevdomonas;
e) E.Coli; f) klotshianum; g) lyupin; h) nitella
A) a, b, e B) b, d, e C) c, f, g D) a, h

52. Tajriba o’tkazilayotgan itning qovug’i to’lib ketgan bo’lsa

yoki, biror joyi og’riyotgan bo’lsa undagi shartli reflekslarning
qanday tormozlanishi kuzatiladi ?
A) chegaradan tashqari tormozlanish B) tashqi tormozlanish
C) ichki tormozlanish D) so’nuvchi tormazlanish
53. “Sanzor” hujayrasida uchramaydigan moddalarni ko’rsating
1) sifatli oqsillar; 2) selluloza; 3) glikogen;
4) fosfolipid; 5) tiamin; 6) klevkovina; 7) maltoza;
8) neyral yog’ 9) albumin 10) sifatsiz oqsillar
A) 1, 4, 6 B) 2, 3, 8 C) 1, 3, 8 D) 5, 9, 10

54. Yashil plastidalarda yorug’lik energiyasi hisobiga 360 mol

glukoza sinteziga yetadigan ATF hosil bo’lgan, shu vaqt ichida
mitoxondiryada nechtaa sut kislotadan ATF sintezlangan ?
A) 30 B) 36 C) 216 D) 6
T- 02 Biologiya

55. Tirik tug’adigan (a) va tuxum qo’yadigan (b) sutemizuvchilar

qaysi davrda kelib chiqqan ?
A) a- bo’r b- trias B) a- trias b- trias
C) a- yura b- trias D) a- uchlamchi b- bo’r

56. i- RNK uchun xos bo’lgan ma’lumotlarni aniqlang

1) yosh ribosomalar bilan birgalikda yadrocha tarkibini
tashkil etadi; 2) tarkibida tarkibida purin asoslaridan
faqat G mavjud; 3) tarkibida riboza saqlagan polinukleotid
zanjirdan iborat; 4) transilyatsiya jarayonida hosil bo’ladi;
5) reduklikatsiya natijasida ikki xissa ortadi;
6) transkripsiya maxsuloti hisoblanadi; 7) interfazaning G₁
davrlarida sintezlanadi; 8) mitoz vaqtida sintezlanadi
A) 1, 2, 7 B) 2, 3, 8 C) 3, 6, 7 D) 1, 4, 5

57. Ko’zning shoxpardasi uchun bildirilgan to’g’ri fikrlarni toping.

1) ko’z soqqasida, fibroz parda ro’parasida joylashgan
2) ko’z soqqasining ichki qismi tarkibiga kiradi;
3) tarkibida ultrabinafsha nurlar tasirida pigmentlar
sintezlanadi; 4) uning orqa tomonida ko’rish retseptorlari
joylashgan; 5) ko’rklikga olib keluvchi irsiy degeneratsiya
si mavjud; 6) yorug’lik nurini soindirib o’tkazish vazifasini
bajaradi.
A) 2, 5, 6 B) 1, 3, 4 C) 2, 3, 4 D) 1, 3, 5

58. Interfazaning S (a) va G₁ (b) davrlariga xos bo’lgan

javoblarni belgilang
1) reduplikatsiya jarayoni amalga oshadi; 2) oqsil biosintezi
ro’y beradi; 3) xromsomalar ikki xissa ortadi;
4) xromotidalar tedradasi kuzatiladi; 5) i-RNK sintezlanadi;
6) bir DNK li xromosmalar diploid holatda yuzaga keladi;
7) ikki DNK xromosomalar diploid holati hosil bo’ladi
8) oqsil kichik bo’lakchalarini o’zini o’zi yeg’ishi natijasida
sentriolalar ko’payadi;
A) a- 1, 7, 8 b- 2, 5, 6 B) a- 2, 3, 5 b- 1, 4, 8
C) a- 1, 3, 7 b- 2, 5 D) a- 3, 4, 6 b- 5, 6, 8

59. Bug’doy doni rangining irsiylanishiga mos keluvchi fikrlar

qaysi javobda to’g’ri berilgan ?
1) noallel genlarning o’zaro tasiri natijasida irsilanadi;
2) allel genlar o’zaro tasiri, faoliyati bilan bog’liq
3) genlarning ko’p tomonlama tasiri natijasi hisoblanadi;
4) sifat belginlarining nokumulyativ polimeriyasiga bog’liq
5) miqdor belginlarining kumulyativ polimeriyasiga bo’gliq
6) dominant genlarning 4, 3, 2, 1 bo’lishi bir xil fenotipni
yuzaga keltiradi
A) 1, 4, 6 B) 2, 5 C) 1, 3, 5 D) 1, 5

60. Uchib ketuvchi qushlarning, tuxumidan jo’ja (a) va jish bola

(b) ochadigan vakillarini ko’rsating
1) qirg’ovul; 2) o’rdak; 3) laylak; 4) go’ngqarg’a; 5) g’oz
6) qaldirg’och; 7) kaptar;
A) a- 1, 5 b- 3, 7 B) a- 2, 5 b- 3, 6
C) a- 2, 3 b- 5, 6 D) a- 1, 2, 5 b- 4, 6, 7

61.Qaysi javobda embrionning mezoderma qavatiga oid to’g’ri

ma’lumotlar keltirilgan ?
1) blastoselda hosil bo’ladi; 2) organogenzez bosqichida
paydo bo’ladi; 3) bo’shlig’ichlilarda blastula hujayralari
migratsiyasi orqali paydo bo’ladi; 4) gastrulyatsiya
bosqichida hosil bo’ladi; 5) nerv va epiteliy to’qimasini
hosil bo’lishini taminlaydi 6) muskul va biriktiruvchi
to’qimani hosil bo’lishini taminlaydi; 7) yurak, o’pka, jigar
kabi organlar hosil bo’lishida qatnashadi
A) 1, 4, 6 B) 3, 4, 6 C) 2, 5, 7 D) 1, 3, 5

62. Quyidagi NgngLlmmIiddEeOo ega organizm necha xil

gometa hosil qiladi ?
A) 32 B) 16 C) 64 D) 128
(3.05.2018) Jasurbek XO’JAMBERDIYEV

63. Devon davrida sodir bo’lgan jarayonlarni ko’rsating

1) bo’g’imoyoqlilarning ayrimlari havo bilan nafas olishga
o’tgan; 2) qalqondorbaliqlar paydo bo’lgan; 3) uch kamarali
yurak paydo bo’lgan; 4) qirqquloqlarning ayrim turlari spora
orqali ko’payishdan urug’ yordamida ko’payishga o’tgan;
5) tabiiy tanlanish va yashash uchun kurash natijasida suyakli
baliqlar paydo bo’lgan; 6) dastlabki issiqqonli hayvonlar
vujudga kelagan.
A) 1, 2, 4 B) 4, 5, 6 C) 2, 5 D) 1, 3, 5

64. Bitta (a) va ikkita (b) tasmasimon buyrakga ega, dengizda

yashaydigan hayvonlarni aniqlang
1) suv shillig’i; 2) oq biqin delfin 3) krivetka; 4) forel;
5) gorbusha; 6) ustritsa; 7) kasatka; 8) lasos; 9) midiya
A) a- 6, 9 b- 2, 5, 8 B) a- 1, 3 b- 5, 8
C) a- 6 b- 4, 8 D) a- 6, 9 b- 5, 8

65. Meyozning birinchi bo’linishidan so’ng hosil bo’lgan ikkita qiz

hujayraning birida ota organizm xromosomasi 3 ta bo’lsa, 20
tasi ona organizmi xromosomasi bo’ladi. Ikkinchi qiz hujayrada
esa aksincha. Yuqorida ko’rsatilganidek xromosmalarning
anafaza I da tasodifiy tarqalishi o’zgaruvchanlikning qaysi
turiga olib keladi?
A) rekambinativ B) kambinativ
C) genom mutatsiyasi D) ontogenetik

66. “ Har bir hayvon turi o’zi yashaydigan muhitga mos qilib

yaratilgan shu bois ularda xech qanday o’zgarishlar ro’y
bermaydi” ushbu firk kimga tegishli ?
A) J.B. Lamark B) Karl Ber C) Arastu D) Jorj Kyuve

67. Faqat bakteriya hujayrasida kechadigan jarayonlarni

aniqlang.
a) transformatsiya, b) nitrifikatsiya, c) xemosintez,
d) denitrifikatsiya, e) transduksiya, f) DNK molekulasining
uzluksiz faoliyati, g) translatsiya
A) a, b, f B) c, d, e C) d, f, g D) a, c, g

68. Polinukleotidlarni hosil qilishda (a) va polipeptidlarni

parchalashda ishtirok etuvchi fermentlarni tanlang.
A) a-RNK polimeraza b-Bam H1 B) a-Eco RI b-pepsin
C) a-DNK polimeraza b-tripsin D) a-RSS101 b-enterokinaza

69. Lizosomaga mos keluvchi ma’lumotlarni ko’rsating.

1) bir qavat membranalardan tashkil topgan; 2) tarkibida oqsil,
yog’, karbonsuvlarni sintezlovchi fermentlar mavjud; 3) ikki
qavat membrana bilan qoplangan; 4) gojli apparatidan hosil
bo’ladi; 5) bazan tog’ridan- tog’ri sitoplazmatik membranadan
hosil bo’ladi; 6) yassi shakldagi tanachalar hisoblanadi
A) 1, 2, 6 B) 1, 4, 5 C) 4, 6 D) 2, 3, 5

70. Neotropik biogoegrafik viloyati hayvonot dunyosining

o’mrov suyaklari ayrini hosil qiluvchi vakillarini aniqlang.
1) chumolixo’r, 2) yalqov, 3) yapaloqqush, 4) kazuar,
5) skuns, 6) iguana, 7) alligator, 8) tasqara, 9) And
kondori, 10) kolibri
A) 1, 2, 5 B) 3, 4, 6, 10 C) 6, 7 D) 3, 8, 9

71. Iloq arxeosporasining bo’linishida metafaza II davrida

hujayralar 18 tadan xromosomaga ega bo’ladi. Berilgan
ma’lumot asosida iloqning quyidagi hujayralarining
xromosomalar sonini juftlab ko’rsating.
a) ildiz tukchasi hujayrasi, b) urug’langan markaziy hujayrasi,
c) elaksimon nay hujayrasi, d) mikrospora
A) a-18; b-27; c-18; d-9 B) a-36; b-54; c-36; d-18
C) a-36; b-36; c-36; d-18 D) a-36; b-54; c-0; d-18

72. Quyidagilardan qaysi biri xloroplastlarga ega emas ?

A) barg og’zichalari B) kollenximalar
C) periderma D) po’st parenximasi