7- мавзу. Туризм хизмат кўрсатиш фаолиятида бизнес-режалаштириш жараёнлари Режа

2.Туризмда тадбиркорлик фаолияти турлари.

Туристик хизматларни кўрсатиш хусусиятларига боғлиқ ҳолда туристик корхоналар тадбиркорлик фаолиятини шартли равишда маълум турга келтириш мумкин.
Жумладан, туроператорлар фаолияти кўпчилик ҳолатларда турмаҳсулотни яратиш билан боғлиқ. Шу сабабли туроператорлар фаолиятини шартли равишда ишлаб чиқариш тадбиркорлигига киритиш мумкин.
Контрагентлар – туристик хизматлар бажарувчилар (меҳмонхоналар, ресторанлар, ташувчилар, экскурсион бюролар ва ҳоказолар) ҳисобланади. Улар фаолияти ҳам ишлаб чиқариш тадбиркорлигига тааллуқлидир.
Туристик корхона ташкилий тайёргарлик, сотув ва хизматларни бажаришни биргаликда амалга оширишлари мумкин. Бундай ҳолатда корхона бир вақтнинг ўзида тадбиркорлик фаолиятининг бир неча турлари билан шуғулланишади. Жумладан, туризм соҳасида маслаҳат тадбиркорлик кенг тарқалган. Туристик хизматларни яратиш ва сотиш жараёнига мутахассис-маслаҳатчилар сони қанча кўп жалб қилинса туристик маҳсулот сифати юқори бўлади.
ХХ асрнинг 90 йилларида туристик бозорга жадал суръатлар билан бронлаштириш ва резервлаштириш тизими кириб келди. У туристик бозорнинг кўпчилик субъектлари ўртасида боғловчи буғин ҳисобланади. Ҳозирги кунда бронлаштириш ва резервлаштириш турли компьютер тизимлари воситасида амалга оширилади. Улар ичида авиацион, темир йўл, меҳмонхона хизматларини бронлаштириш ва резервлаштиришнинг глобал компьютер шаҳобчалари ажралиб туради.
Туризм бўйича чет эл мутахассислари ўз тадқиқотларида туризмдаги тадбиркорликни икки қисмга бўлишадилар: туристик индустрия ва меҳмондўстлик индустрияси. Уларнинг ҳар бири хизмат кўрсатишнинг ўзига хос турлари ҳисобланади. Туризм индустрияси ва меҳмондўстлик индустриясига кирадиган хизмат кўрсатиш ва тадбиркорлик турлари қуйидаги 4.2.1-чизмада келтирилган:

7.1-чизма. Туризм индустрияси ва меҳмондорчилик индустриясига кирадиган тадбиркорликнинг турлари.

Туризмнинг ривожланишига катта таьсирни меҳмонхона бизнеси, транспорт, туристик агентликлар, шунингдек, бронлаштириш ва резервлаштиришнинг глобал компьютер шаҳобчалари кўрсатади. Айнан улар туристик бозорда муҳим рол ўйнайдилар.

3.