6-sinf. Botanika 7-dars: gul

Zuxrasoch ildizpoyali ko‘p yillik o‘t.

Bargi (poyasi) keng nashtarsimon, uzunligi 10-40 sm, 2-3 karra patsimon bo‘lingan. Barg bo‘laklari ham qisqa bandli, pastki tomonida soruslar joylashgan, sporalari iyun-avgust oylarida hosil bo‘ladi.

Zuxrasoch tog‘larda qoyalarning yoriqlarida, soya joylarda, buloqlarning bo‘ylarida o‘sadi.

Qirqquloqlarning O‘zbekistonda suvda o‘sadigan vakili suv qirqqulog‘idir.

Suv qirqqulog‘i suv yuzida suzib yuradigan ipsimon ildizpoyali mayda o‘simlik. Barglari (poyalari) 3 tadan bo‘lib joylashgan. Ulardan 2 tasi yashil, poyaning ikki tomonida o‘rnashgan, yassi, uchinchisi suv ichida osilib turadi, mayda ipsimon bo‘laklarga ajralgan. Sporali mevasi 4–8 ta, ular suvdagi bargning asosida o‘rnashgan. Sporalari avgust-sentabr oylarida hosil bo‘ladi.

Suv qirqqulog‘i O‘zbekistonning ko‘pchilik viloyatlaridagi suvlarda o‘sadi. Suv qirqqulog‘ining zuxrasoch qirqqulog‘idan farqi shundaki, uning sporali mevasida har xil sporalar hosil bo‘ladi.

18-DARS: OCHIQ URUG‘LI O‘SIMLIKLAR (QARAG‘AYTOIFA) BO‘LIMI

Yer yuzida ochiq urug‘li o‘simliklarning 660 ga yaqin turi borligi aniqlangan. Shulardan

18 turkumga mansub 40 ta turi O‘zbekiston hududida uchraydi.

Ochiq urug‘li o‘simliklar bo‘limi daraxt va butalardan tashkil topgan. Ular urug‘laridan ko‘payadi.

Ochiq urug‘li o‘simliklarning urug‘lari gulli o‘simliklarnikiga o‘xshash meva ichida yopiq holda emas, balki maxsus qubbalarda ochiq holda yetishadi. Shuning uchun ham ular ochiq urug‘li o‘simliklar deyiladi.

Ochiq urug‘li o‘simliklarga misol qilib archa, saur, qarag‘ay va qora qarag‘ay kabi o‘simliklarni keltirish mumkin.