6-mavzu. O‘tishning teshilishi. Teshilish turlari. Stablitronlar. Tunelli diodlar

Ko‘chkisimon mexanizm. Diodga qo‘yilgan teskari kuchlanish ortishi bilan r-n o‘tish sohasidagi elektr maydon kuchlanganligi ortadi va bu holda yarimo‘tkazgichda mavjud bo‘lgan zaryad tashuvchilar elektr maydoni ta’sirida qo‘shimcha energiya oladi. Agarda r-n o‘tishning hajmiy zaryad sohasi kengligi d erkin yugurish yo‘li l dan yetarlicha katta bo‘lsa (d>>l), u holda, zaryad tashuvchilar ketma-ket to‘qnashish orasidagi erkin yugurish vaqtida kristall panjara atomlarini ionlashtirish va bog‘lanishlarni uzishga yetarli kinetik energiyaga ega bo‘ladi. Bunday ionlashishda yangidan paydo bo‘lgan (elektron va kovak) juft zaryad tashuvchilar, kuchli elektr maydonida tezlashib keyingi ionlashishda o‘zlari qatnashadi. Bu esa erkin zaryad tashuvchilar sonining keskin ortishiga va mos ravishda p-n o‘tish orqali o‘tayotgan tokning ortishiga olib keladi. Zaryad tashuvchilarning ko‘chkisimon ortishi tufayli r-n o‘tish teskari tokining keskin ortishi p-n o‘tishning ko‘chki teshilishi nomini oldi. p-n o‘tishning ko‘chkisimon teshilishi hodisasidan kuchlanishni barqarorlashtirishga mo‘ljallangan yarimo‘tkazgichli qurilmalar-stabilitronlar tayyorlashda keng foydalaniladi.