6-mavzu. Kichik biznes va tadbirkorlik faoliyatining tashkiliy-huquqiy asoslari Reja

Maslahat tadbirkorligi.

Maslahat xizmatlarining mohiyati va bosqichlari. Ma’lum bir sohada o’z
mutaxassisligi bo’yicha yo’l-yo’riq ko’rsatuvchi kishiga maslahatchi deyiladi. Chet
ellarda boshqaruv bo’yicha pulli maslahat konsalting deb yuritiladi. Iqtisodiyot va
boshqaruv bo’yicha Evropa Federatsiyasi Maslahatchilar Assotsiatsiyasining ta’rificha menejment-konsalting boshqaruv bo’yicha muammo va imkoniyatlarni aniqlash, ularga baho berish, tegishli chora-tadbirlar ishlab chiqish va ularni amalga oshirishda xolisona maslahat berish hamda yordam ko’rsatishdir.

Sanoati rivojlangan mamlakatlarda mablag’larni maslahatli xizmat shaklida

intellektual kapitalga kiritish yangi uskuna yoki ilg’or texnologiyalarni sotib
olishga ketgan mablag’lar bilan tengdir. Mablag’lar ishlatishning ushbu ko’rinishi
bizning mamlakatimizda endi amalga oshirilmoqda. Bu yo’nalishda intellektual imkoniyatlardan iqtisodiyot va boshqaruv sohalarida to’laligicha foydalanish yaxshi samara beradi. Ko’p korxonalar o’zlarining intellektual imkoniyatlaridan to’la va samarali foydalana olmasliklari sababli bozor iqtisodiyoti sharoitida qiyin ahvolga tushib qolgan. O’z vaqtida maslahatchilar yordamidan foydalangan rahbarlar moliyaviy-xo’jalik faoliyatida iqtisodiy samaraga erishganlar.
Germaniyaning mashxur «Porshe» avtomobil firmasi 1991 yilga kelib tanazzulga
uchrash arafasida edi. Korxona rahbarlari ahvolni tuzatish uchun Yaponiyaning
«Sin gidzyutsu» (bu «Yangi texnologiya» ma’nosini bildiradi) konsalting
firmasiga murojaat qilishdi. Firma «Toyota»ning malakali mutaxassislarini yig’ib,
ishga kirishdi. Chet ellik maslahatchilar sharoitni obdon o’rganib chiqib, «Porshe»
zavodida konveyer ish usulini joriy etdi. Ishlab chiqarishning barcha bo’g’inlarida
xarajatlar keskin ravishda kamaytirildi. Konveyer tizimi o’zgartirilmasada mahalliy tajriba va an’analar hisobga olinmadi. Faqat yapon maslahatchilari taklif qilgan tizim ishlay boshladi.

Yaponiya texnologiyasi joriy etishdan uch yildan keyin «Porshe»da birinchi

real natijalar yuzaga keldi: kompaniya kam xarajat qilib, ko’proq avtomobil
ishlab chiqara boshladi. 19% ga kamaytirilgan ishchilar tezroq va sifatliroq ishni
bajara boshladi. Yapon maslahatchilarining tavsiyalari tufayli yig’uv konveyer
uzunligi qisqardi, ko’p miqdordagi yordamchi omborxonalarga hojat qolmadi,
natijada zavod hududi 30% ga qisqardi. Ishlab chiqarishdagi kamchiliklar ikki
barobar kamaydi. Avtomobil yig’ish tezligi 40% ga oshdi. Bu ishning
barchasini o’sha eski jihozlarda, shu zavodda ishlab kelgan ishchi va
muhandislar amalga oshirdi. Ular ixtiro sohasida ham faollashib, har oyda
ishlab chiqarishni yaxshilashga qaratilgan ikki yarim mingdan ortiq yangi
takliflar bermoqda.