6-Mavzu: Eritmalar. Eritmalar konsentratsiyasini ifodalash usullari

Eritma konsentratsiyalarini ifodalash usullari
Bir modda ichida ikkinchi moddaning tarqalganlik darajasi uning konsentratsiyasi deyiladi. Agar erigan modda miqdori ko’p bo’lsa, eritma kansentirlangan, kam bo’lsa suyiltirilgan deyiladi. Moddalarning to’yingan eritmalari ba’zan kansentirlangan eritmasi deb ataladi. Lekin to’yingan eritma modda eruvchanligiga qarab kansentrlangan ham suyiltirilgan ham bo’lishi mumkun. S_(Gips)=0,2g, S_(shakar)=200g ga teng. Shuning uchun gipsning to’yilgan eritmasi suyiltirilgan, shakarning to’yingan eritmasi kansantrlangan.
Konsentratsiyani ifodalashda eritmaning massa birligida yoki hajm birligida erigan modda massasi, miqdori, ekvivalentlar soni bilan ifodalash mumkin.
Erigan moddaning massa ulishi.
(Protsent yoki foiz konsentratsiya)
W(ω) yoki C% bilan belgilanadi. Massa ulish – eritmaning har 100g da necha g erigan modda borligini ko’rsatadi yoki erigan modda massasining eritmaga nisbatidir.

fo’rmula orqali ifodalash mumkin. m=V*p*ⱳ erigan modda massasi m= V*p eritma massasi

Masala yechish:
1. 80g eritmada 20g erigan modda mavjud bo’lsa, eritmaning massa ulishini (%) aniqlang?

Berilgan: meritma=80g merigan modd=20g ______________ W=?

Yechsh: Eritmani quyidagicha tasavur qilsak bo’ladi. Keyin massa ulushni aniqlaymiz. ekan.

2. 600g suvda 240g shakar erishidan hosil bo’lgan eritmaning massa ulishini (%) da aniqlang?

Berilgan: msuv=600g mshakar=240g ____________ W=?

Yechsh: Eritmani quyidagicha tasavur qilsak bo’ladi. eritma hosil bo’ladi.

3. 400ml ρ=1.24g/ml bo’lgan natriy ishqori eritmasida 100g NaOH bo’lsa, eritmaning massa ulishini aniqkang?

Berilgan: V=400ml=0.4 l ρ=1.24g/ml mNaOH=100g ____________ W=?

Yechish: Eritmani quyidagicha tasavur qilsak bo’ladi. Quyidagicha yechamiz. a. dan meritmani topamiz. meritma=ρ·veritma=1.24g/ml·400ml=496g b. NaOH bor ekan.