6-mavzu: dnk- replikatsiyasi Reja: Prokariot organizmlar replikatsiyasi Eukariotlardagi replikatsiya

 E.coli replikatsiyasining initsiatsiyasi. 

G-giston oqsili (D. Nelson bo‘yicha). 

 

 

 

DNKning yangi sintezlanayotgan zanjiri 5'→3' tomoni bo„ylab harakat qiladi. Initsiatsiya 

praymerning  sintezlanishi  bilan  yakunlanadi  (praymer  qisqa  10-60  ribonukleotidlardan  tashkil 

topib, DNK molekulasida komplementar asosda sintezlanadi). Praymerning shakllanishi DNKga 

bog„liq  RNK-polimeraza  yoki  praymaza  orqali  sintezlanadi.  Praymer  esa  DNK-polimeraza-III 

uchun  zarur  bo„lib,  ribonukleotidning  oxirgi  3'-OH    guruhi  DNK  sintezida  zatravka  sifatida 

xizmat qiladi. 

 

DNK  replikatsiyasining  elongatsiyasi  ATFga  bog„liq  xelikaza  fermenti  qo„sh  zanjirli 

DNKni ikkiga ajratishdan boshlanadi. Hosil bo„lgan bir zanjirli DNK molekulasi SSB-oqsillari 

bilan  kooperativ  holda  bog„lanadi.  DNK-polimeraza  III  replikativ  ayrining  yetakchi  zanjirini 

sintezlab  boradi.  Ona  zanjirning  ikkinchisida  praymasoma  sintez  tomon  harakatda  bo„ladi. 

Vaqti-vaqti  bilan  praymasoma  tarkibidagi  praymaza  (oqsil  Dna  G)  RNK-zatravkani  orqada 

qoluvchi  zanjir  uchun  sintezlaydi.  Xoloferment  DNK-polimeraza-III  RNK-zatravka  yordamida 

Okazaki fragmentlarini (1-2 ming nukleotid) sintezlab boradi.  

---