6-мавзу. Бизнес (ишбилармонлик) этикаси ва одоби Режа

Бекорчи қизиқишни бемалол кўрсатиш учун:
- одамга тикилиш ёки у ҳақида пичирлаш;
- бошқа одамларнинг хатларини ўқиш, бошқа одамларнинг суҳбатларини тинглаш:
- бошқа одамларнинг квартираларининг деразаларига қаранг;
- бошқаларнинг сирларини хира қилиш.
Ўзини тута олмаслик:
- ғазаб ёки эҳтирос ҳолатида ҳаракат қилинг ёки гапиринг - кейин сиз пушаймон бўлишингиз мумкин;
- ёқтиришларини ва ёқтирмасликларини жуда очиқ кўрсатиш;
- хушмуомалалик ва дўстона муносабатни билдиришда ҳаддан ташқари узоққа боринг - улар бепарволикка айланади.
"Тактни ўрганиш" шунчаки мумкин эмас - у нафақат атроф-муҳит ва тарбия таъсири остида, балки инсоннинг ўзига хос феъл-атвори ва хоҳиши туфайли ҳам эришилади. Бироқ, уни ривожлантириш, албатта, мумкин.
Хушмуомалалик, ҳаёнинг асосий тамойиллари ва меъёрларидан ташқари, хулқ-атвор қоидалари ҳам мавжуд бўлиб, улар, масалан, одоб-ахлоқ соҳасидаги одамларнинг "тенгсизликлари", хусусан, афзалликлар кўринишида ифодалайди. Масалан:
- эркаклардан олдин аёллар;
- ёшлардан олдин қариялар;
- соғломдан олдин касал;
- бўйсунувчилардан олдин бошлиқ.
Биз одоб-ахлоқ қоидаларининг умумий меъёрлари ва қадриятларини кўриб чиқдик ва уларнинг касбий соҳадаги намоён бўлиши ишбилармонлик этикаси, ишбилармонлик мулоқоти ва бизнес одоб-ахлоқи каби тушунчалар билан боғлиқ.
6.3. Меҳнат одоб-ахлоқ қоидаларини бузиш
Бунга қуйидагилар киради:
- қўполлик, такаббурлик, қўл остидагиларга нисбатан ҳурматсизликнинг ҳар хил кўринишлари;
бўйсунувчиларни алдаш (аниқ ва яширин), ваъдаларни бажармаслик;
- ўзиникидан фарқли фикрларга тоқат қилмаслик, танқидни бостириш;
- бўйсунувчиларнинг ҳуқуқларини бузиш;
- мансаб мавқеини суиистеъмол қилиш;
- бевосита раҳбарнинг "боши устидаги" ижрочига кўрсатмалар;
- ахборотни яшириш;
- инсон қадр-қимматини камситувчи танқид.