6-mavzu. 2-mashg’ulot seminar harbiy xizmatchilarning kasbiy va ma’naviy-axloqiy takomillashuvi jarayoni

ta’lim-tarbiya ishlarini ilmiy izlanishlar bilan uyg‘un ravishda
 
olib bora olishi lozim. Taraqqiyotning negizini fandagi izlanishlar tashkil qiladi. 
Izlanishlar, tadqiqot ishlari asosida fan rivojlanib boradi, yangiliklar yaratiladi. 
Shunday ekan, ofitser o‘z faoliyatini pedagogika fanining ilg‘or yutuqlari asosida 
tashkil etishi, o‘zi ham mutaxassis sifatida nafaqat fan rivojidan orqada qolmasligi, 
balki unga o‘zining munosib hissasini qo‘shib borishi maqsadga muvofiqdir. 
Pedagogik madaniyat haqida so‘z yuritganda 
yuksak muomala madaniyati, 
so‘zlashish odobi
 
haqida gapirmaslik mumkin emas. Ofitser o‘z faoliyati 
jarayonida ko‘plab insonlar bilan muomala qiladi, fikrini so‘z vositasida 
tinglovchiga yetkazadi. Shuning uchun u nutqini o‘stirish, muomala madaniyatini 
rivojlantirish, so‘zlashish odobiga rioya qilish ustida tinmay mehnat qilishi lozim. 
So‘z lug‘atining boyligi, nutqining ravon va tozaligi, tinglovchi shaxsini 
hurmat qilishi, muomala qilish jarayonida axloqiylik qoidalariga va nizomlar 
talablariga qanchalik rioya qilishi ofitserning madaniy saviyasini ko‘rsatuvchi 
omildir. 
O‘ziga nisbatan talabchanlik, izlanuvchanlik, kasbiy mahorati va bilimi 
saviyasini oshirib borishga doimiy ehtiyoj
ofitserning pedagog sifatida tobora 
rivojlanib borishi uchun muhimdir. Pedagogning o‘ziga nisbatan talabchanligi 
uning o‘z ko‘nikma va malakalarini takomillashtirib borish, bilimlari doirasini, 
dunyoqarashini kengaytirish, axloqiy, ma’naviy va ma’rifiy saviyasini oshirishga 
bo‘lgan doimiy ehtiyojda ko‘rinadi. Qaysi kasb egasi bo‘lishidan qat’i nazar, inson 
doimiy izlanishda bo‘lishi, o‘z bilimi, ko‘nikmasi va malakalarining bugungi 
darajasidan qoniqmaslik hissi bilan yashashi lozim. Faqat shundagina hozirgi davr 
talabiga mos mutaxassis bo‘lib yetishish mumkin. Izlanishdan to‘xtagan odam – 
kechagi kun odami bo‘lib qolishi mumkin. 
Ofitser pedagogik madaniyatining shakllanishi murakkab, uzoq muddatli va 
ko‘p bosqichli jarayon bo‘lib, bir qator omillar ta’siri ostida kechadi. Bu jarayonga 

---

21 
jamiyatimizda yuz berayotgan tub o‘zgarishlar, turmush tarzi, kundalik faoliyat o‘z 
ta’sirini ko‘rsatadi. Shuningdek, ofitserning mutaxassis sifatida o‘qish va xizmat 
davrida shakllanishining turli davrlari davomidagi ta’lim-tarbiya jarayoni,
o‘qituvchilar, boshliqlar, komandirlarning, xizmatdoshlarning munosabati va 
ta’siri ham muhim ahamiyatga egadir. 
Ofitserlarning pedagogik madaniyatini doimiy ravishda takomillashtirib 
borish uchun quyidagilarga amal qilish maqsadga muvofiq: 
9.
Aniq belgilangan tizim asosida ofitserlarning harbiy, psixologik-
pedagogik bilimlarini rivojlantirib borish. 
10.
Ma’naviy-ma’rifiy, axloqiy mazmunga ega tadbirlarni doimiy 
ravishda va rejali asosda tashkil etish. 
11.
Ta’lim-tarbiya jarayonini, xizmat va kundalik turmushni qonunlar va 
harbiy nizomlar talablariga muvofiq tashkil qilish. 
12.
Ilg‘or pedagogik tajribani o‘rganish va ommalashtirish. 
13.
Ofitserlarni harbiy-pedagogik jarayonga keng jalb qilish. 
14.
Harbiy mehnatni ilmiy asosda tashkil qilish. 
15.
Ofitserlarni ilmiy-tadqiqot ishlariga jalb qilish. 
16.
Ofitserlarning 
harbiy, 
psixologik-pedagogik 
bilimlarini 
takomillashtirish, umumiy va pedagogik madaniyati saviyasini oshirish maqsadida 
o‘z ustida mustaqil ishlashini tashkil qilish. 
Xulosa qilib aytish mumkinki, ofitserning pedagogik madaniyati murakkab 
tuzilishga va mazmunga ega tushuncha bo‘lib, uni shakllantirish va 
takomillashtirish uzoq kechuvchi, uzluksiz, qator vosita va metodlar yordamida 
amalga oshiriluvchi jarayondir. Bu jarayonning samaradorligi esa ofitserning o‘z 
ustida muntazam ishlashi, hohish-irodasi va yetuklikka intilishi bilan bog‘liq. 

---

22