6-cинфлар учун

3.3.
 
YASALADIGAN BUYUMLARNING CHIZMALARINI 
O’QISH VA TUZISH 
 
Konstruksiyalash obekti sifatida tuzatish ishlari uchun mahsus (eshik, deraza 
romi, stul, stol va hokazolarga kerakli) vint tavsiya etiladi. Shu vint 
konstruksiyasini ishlab chiqish uning vazifasini va nimalarda qo’llanishini 
aniklashdan boshlanishi lozim. Shuning uchun qo’yilgan maqsad asosida mahsus 
mahkamlovchi vintning konstruksiyasini ishlab chiqishga kirishish mumkin. 
Masalan, safdan chiqqan, lekin hali foydalansa bo’ladigan (metall va yog’och 
qismlardan iborat) stullarni tuzatishda uzunligi taxminan 35 mm, diametri 6—8 
mm va diametri 16—18 mm dumaloq kallakli mahsus vintdan foydalaniladi, 
Bunday vint tuzatish ishlarining hamma talablariga to’la javob beradi. Shu detalni 
konstruksiyalashni uning geometrik shakli va o’lchamlarini belgilashdan boshlash 
kerak. Vintning konstruktiv elementlari sifatida uning dumaloq kallagi 
A
ni ko’rib 
chiqamiz.
Kallakning diametri rezbali sterjen 
V
ning diametriga nisbatan uch martadan 
ziyod katta. Buning sababi shuki, kallak o’zining yassi sirti bilan stulning faner va 
yog’ochdan yasalgan o’rindig’i yoki suyanchig’iga zich yopishib turishi, ma’lum 
darajadagi bosim ta’sirida yog’ochga botib ketmasligi kerak. Bundan tashqari, 
dumaloq kallak 4—5 mm dan baland bo’lmasligi lozim. U o’rindiq yoki 
suyanchiqning sirtidan bo’rtib chiqib, unda o’tirgan kishiga noqulaylik 
tug’dirmasligi kerak. Vint kallagining dumaloq sirti stulda o’tirgan kishining 
kiyimiga ilashib, uni yirtib qo’ymasligi uchun silliqlanadi. 
Vintning diametri 6 mm silindrsimon sterjeni stulga tushadigan og’irlikka 
56-rasm Markazlagich.

---

57 
dosh beradi. Ana shu diametrga mos rezba ochiladi. Rezbaning uzunligi 
biriktiriladigan detallarning qalinligiga qarab belgilanadi. Ushbu holda sterjenning 
umumiy uzunligi 30 mm cha bo’lishi kerak. Uning yarmiii rezba tashkil qilishi 
lozim. Plashka bilan tashqi rezbani ochish oson bo’lishi uchun sterjenning uchida 
1,5X45° o’lchamli faska 
D
hosil qilish zarur. Sizlar mahsus vint konstruksiyasini 
ishlab chiqishda va uning hamma elementlarini asoslashda shu detalning 
chizmasini bajarishingiz va uni yasashning texnologik kartasini (texnologik 
kartani) diqqat bilan o’rganishingiz kerak. 
Texnologik xarita
. 
Nutromer