5A 140804 – Ijtimoiy pedagogika Magistr akademik darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiya

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


ALISHER NAVOIY NOMIDAGI
SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI


Qo’lyozma huquqida
UDK: 378.1
SHODIYEV BEKTOSH FAXRIDDINOVICH
TALABALARNI MA’NAVIY SHAKLLANTIRISHDA IJTIMOIY INSTITUTLAR INTEGRASIYASI


5A 140804 – Ijtimoiy pedagogika
Magistr
akademik darajasini olish uchun yozilgan
DISSERTATSIYA

Ish ko‘rib chiqildi va himoyaga ruxsat berildi. «Pedagogika» kafedrasi mudiri prof. Hasanova K.____________ «_____»_____________2012 y

Ilmiy rahbar: Prof. Shodiyev N._________

M.O‘.
Samarqand – 2012


K i r i sh
Tadqiqotning dolzarbligi – O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “Milliy g’oya targ’iboti va ma’naviy ma’rifiy ishlar samaradorligini oshirish to’g’risida”gi Qarorida “Ma’naviy-ma’rifiy ishlarni zamon talablari asosida tashkil etish yoshlarimizni turli mafkuraviy hujumlardan himoya qilish, hayotga ongli munosabatini shakillantirishni” alohida ta’kidlab o’tilgan.
Ma’naviyat jamiyat taraqqiyoti, millat kamoloti va shaxs barkamolligini belgilab beruvchi asosiy mezonlardan biri hisoblanadi. Chunki, ma’naviyat rivojlangandagina jamiyatda iqtisodiy va ijtimoiy-siyosiy barqarorlik vujudga keladi hamda mamlakat va millat taraqqiy etadi. Bu o’z navbatida shaxsning barkamol rivojlanishi uchun zarur bo’lgan zamin bo’lib xizmat qiladi.
Prezidentimizning sog’lom avlod konsepsiyasida shaxsning jismonan, ruxan baquvvat bo’lishi, yuksak bilim, ma’naviyat, tafakkur va fidoyi Vatanparvar bo’lishi kabi talablarga javob beradigan avlodni tarbiyalash nazarda tutiladi. Shuning uchun ham yoshlarimizni ma’naviy shakillantirishda xalqimizning boy milliy urf-odatlari, qadriyatlarimizga va an’analarimizga amal qilish ehtiyoji tobora ko’chaymoqda. Shu o’rinda yurtboshimizning quyidagi fikrlari o’rinlidir. Yoshlar ongini zaharlashga qaratilgan turli taxdidlar, ma’naviy xurujlar avj olgan bugungi murakkab sharoitda, hushyorlik va ehtiyotkorlik zarurligini barchamiz angladik va his etmokdamiz. Chunki “ommaviy madaniyat” ostida yoshlarni zaharlashga urnayotgan kuchlar har birimizni tashvishga solmoqda. Shuning uchun yoshlar o’rtasida ma’naviy-ma’rifiy targ’ibot tadbirlari tashkil etilib, ularning yot g’oyalar ta’siriga tushib qolishini oldini olish choralarini ko’rish bugunning dolzarb vazifalaridandir. Yurtboshimiz “Yuksak ma’naviyat-yengilmas kuch” asarida “Agarki biz bunday xatarlarga qarshi o’z vaqtida qat’iyat va izchillik bilan kurash olib bormasak, turli zararli oqimlar bizning yurtimizga ham shiddat bilan yopirilib kirishi, yoshlarimizni o’z girdobiga tortib ketishini, oqibatda ularni ota-ona, oila, el-yurt oldidagi burchi va ma’suliyatini o’ylamaydigan, faqat bir kunlik hayot bilan yashaydigan xudpisand kimsalarga aylanib qolishi mumkinligini tassavvur qilish qiyin emas. Mana shu achchiq haqiqatni yurtimizdagi har bir, inson har qaysi ota-ona, eng muhimi, har qaysi yigit-qiz chuqur anglab olishini istardim. Takror aytishga to’g’ri keladi ota-onalar, ustoz-murabbiylar bu masalada xushyorlikni yuqotmasligimiz, yoshlar tarbiyasida aslo beparvo bo’lmasligimiz zarur”- deb ta’kidlaydi [3,5]. Darhaqiqat, yoshlar ma’naviyati qanchalik yuksak bo’lsa u shunchalik yengilmas kuchga aylanadi.
Yoshlarni yangicha tafakkur, sog’lom fikr yuritishi va ma’naviy-axloqiy jihatdan yetuk bo’lib kamol topishida oila, mahalla, ta’lim muassasalari, televideniye, matbuot va keng jamoatchilikning o’rni beqiyosdir.
Barkamol avlod xalqimiz orzu qilayotgan, intilayotgan buyuk kelajakning kafolatidir. Bunga erishish juda murakkab jarayon. Shuning uchun ma’naviy tarbiya masalasiga e’tibor berish va uni to’g’ri anglash barchamizning vazifamizdir.
Mamlakatimizni dunyodagi rivojlangan davlatlar darajasiga ko’tarilishi ko’p jihatdan yosh avlodni kamol tortirishga, ularni ma’naviy jihatdan yetuk qilib tarbiyalashga bog’liq.