5 – sinf yakuniy testi
Ibragimova Shaxnoza
Quyidagi olimlar va ularning qilgan ishlarini biologiyaning aynan qaysi sohasiga hissa qo`shganligi bilan juftlab ko`rsating:
I) Abu Rayhon Beruniy, II) Abu Ali Ibn Sino, III) Bobur
a) “Tib qonunlari” asarida ichki kasalliklar, jarrohlik, yuqumli kasalliklarga doir bilimlarni bergan, b) “Saydana” o`simlik hamda turli xil vositalardan tayyorlanadigan dorivor vositalar, c) “Boburnoma” asarida o`simlik va hayvonlarning tuzulishi, ularning o`xshashliklari va farqlarini asoslab bergan.
1- botanika, 2-zoologiya, 3- mukologiya, 4- mikrobiologiya, 5- sitologiya, 6- anatomiya, 7- sistematika, 8- fiziologiya, 9- genetika, 10- ekologiya.
I-a, 5,6, II-b,1, III-c,2 B) I-b,1, II-a,6 III-c,1,10
C) I-b,1, II-a,6 III-c,1,2 D) I-c,1,2, II-a,6,8, III-b,1
2. Zaharli o`simliklar va ularga xos belgilarni aniqlang:
1-yalpiz, 2-kanakunjut, 3-mingdevona, 4-namatak, 5-bangidevona, 6-isiriq, 7-ayiqtovon
a)bo`yi 30-60 sm keladigan ko`p yillik o`t, b)tarkibidagi C vitameni qonni suyultiradi, arterial bosimni tushuradi, c)damlamasidan tish og`rig`i va milk yallig`lanishini davolashda foydalaniladi, d)urug`I tarkibida 40-50% moy mavjud bo`lib teri parvarishida foydalaniladi, e)urug`I mayda qoramtir, asab tizimiga zarar yetkazadi, f)iste’mol qilinsa oshqozon ichak tizimida og`riq, ko`ngil aynishi, ich ketishi, yurak ishi sekinlashishi kuzatiladi, g)guli yirik oqish sariq rangda, bargi oddiy, mevasi tikanli
A)1-c, 2-b, 3-e, 4-g, 5-a B)2-d, 3-g, 5-e, 7-f C)2-d, 3-e, 5-g, 7-f D)1-b, 2-f, 3-c, 5-d, 6-g, 7-a.
3. to`liq (I) va chala (II) o`zgarish bilab rivojlanadigan hashorotlarni belgilang va ularning rivojlanish davri ketma ketligini moslab juftlang.
1-asalari, 2-suvarak, 3-ninachi, 4-chigirtka, 5-qo`ng`iz, 6- pashsha, 7-termit, 8-qandala, 9-kapalak
a)tuxum-lichenka-voyaga yetgan hashorat, b)tuxum-lechinka-g`umbak- voyaga yetgan hashorat
A)I-1,5,6,9-b, II-2,3,4,6,7,8-a B) I-1,2,5,6,7-b, II- 3,4,8,9-a
C) I-1,3,4,5,8-a, II-2,6,7,9,-b D) I-2,3,4,6,7,8-a, II-1,5,6,9,-b
4. Safsan(1) va xomon(2)ga xos bo`lgan ma’lumotlarni toping.
a) bo`yi 1.5 metr, b) bo`yi 15-20 metr, c) daraxt, d) piyozboshli ko`p yillik o`t, e)aprelda gullab mayda urug` hosil qiladi, f) urug`idan va vegitativ yo`l bilan ko`payadi, g)loladoshlar oilasiga mansub, h)xurmodoshlar oilasiga mansub, i)soyabon to`pgulda joylashgan, j)gullari sarg`ish, mevasi etli, qo`ng`ir qizil rangda, k)bargi cho`ziq qalin uzunligi 15sm
A)1-a,d,e,f,g,i 2- b,c,h,j,k B) 1-b,c,h,i,j, 2-a,d,e,f C)1- a,d,e,f 2-b,c,h,i,j D) 1-b,c,h,j,k, 2-a,d,e,f,g,i
5. G`o`za fiziologiyasini kim o`rganagan?
A) Valixonov, B) Musayev, C) Hamidov, D) Movloniy
6. Miqdor jihatdan o`zgarish… Sifat jihatdan o`zgarish … deyiladi.
A)rivojlanish/o`sish, B)o`sish/rivojlanish, C)assimelyatsiya/dessimilyatsiya, D) ko`payish/o`sish
7. O`simlik(I) va hayvon(2) hujayralariga xos xususiyatlarni toping.
1.plastidaga ega, 2.hujayra qobig`I yupqa, 3. Hujayra qobig`I qalin, 4. Qisqaruvchi vakuolasi bor, 5. Sellyuloza qobiq bor, 6. Hazm qiluvchi vakuolasi bor, 7. Hujayra shirasiga ega vakuolaning bo`lishi
A)I-2,4,6 II- I-1,3,5,7 B) I-1,2,7, II-3,4,5,6 C) I-1,3,5,7, II-2,4,6 D) I-2,4,6,7 II-1,5,7
8. Tirik olam nechta dunyoga ajraladi?
A) 5 B) 3 C) 4 D) 6
9. Bakteriyada …, o`simlikda …, hayvonda … virusi parazetlik qiladi.
A) A va B/gripp/gerpes, B)gerpes/ tamaki mozaikasi/ gripp C) bakteriofag/ gripp/gerpes D)bakteriofag/tamaki mozaikasi/quturish
10. qaysi zamburug`dan antebiotik olinadi?
A)mog`or, B)achitqi, C)vertersellium, D) qalpoqchali
11. qizil muxamor …., sil tayoqchasi … nima?
A)zamburug`/bakteriya, B) bakteriya/ zamburug`, C)virus/bakteriya, D)suv o`ti/o`simlik
12. quyidagi o`simliklar orasidan xona o`simligi(1), dori darmon(2) va yem-xashak(3) uchun foydalaniladiganlarini juftlang.
a. fikus, b. beda, c.namatak, d. kaktus, e. sebarga, f.yalpiz, g. shuvoq, h. shirinmiya
A)1- s,f,h, 2- a,d, 3- b,e,g B)1- a,d 2- s,f,g, 3- b,e,h C)1-a,e, 2-g,h, 3-c,f D) 1-a,d, 2-s,f,h, 3-b,e,g
13. redutsint(1), regerenatsiya(2), rizoid(3) so`zlarini ma’nosini moslab juftlang.
a.grekcha-ildizga o`xshash, b. organik moddalarni meniral moddagacha parchalovchilar, c. tirik organizmlarning shkastlangan qismining qayta tiklanishi
A)1-a, 2-b, 3-c, B) 1-b, 2-c, 3- a C) 1-c, 2-a, 3-b, D) 1-b, 2-a, 3-c.
14. cho`l sharoitida yashashga moslashgan. Suvsizlikk chiday oladi. Aprel-may oyida ko`payadi. Bu ma’lumotlar qaysi hayvonga tegishli?
A) xongil, B)yo`rg`a tuvaloq, C)kaltakesak, D) bug`u
15. Noto`g`ri ketma-ketlikda berilgan ozuqa zanjirini toping.
A) o`simlik – shilliq qurt – baliq – laylak
B) o`simlik – qo`ng`iz – baqa – lochin
C) o`simlik – chigirtka – sichqon – ilon
D) o`simlik – chigirtka – baqa – ilon
16. Odam organizmida nechta organlar sistemasi mavjud?
A)7, B)8, C)6, D)9
17. Qaysi hayvonning tanasi 3 qavat qobiq bilan qoplangan va bu qavatlarning nomalri nima?
A)bo`g`imoyoqli, organik, ohakli, kamalak, B)to`garak chuvalchang, ektoderma, endoderma, mezoderma, C)mollyuska, organik, ohakli, kamalak, D) t.j.y.
18. togarak chuvalchang(I) va halqali chuvalchang(II)larning vakillarini juftlab k`rsating.
1.yomg`ir chuvalchangi, 2.rishta, 3.bo`rtma nematoda, 4.zuluk, 5. Askareda, 6. Nereda.
A)I-1,4,6, II-2,3,5, B) I-2,3,4, II-1,5,6, C) I-1,5,6, II-2,3,4, D) I-2,3,5, II-1,4,6
19. qaysi hayvonda hazm qilish 2 bosqichda ya’ni tana bo`shlig`id ava hujayra ichida amalga oshiriladi?
A)bo`shliqichlilar, B) molleyuskalar, C) bo`g`imoyoqlilar, D) halqali chuvalchanglar
20. qaysi javobda sistematik birliklar ketma ketligi buzulgan?
A) tur - qo`ng`ir ayiq, urug`- ayiq, oila - ayiqlar, turkum – yirtqichlar, sinf – sutemizuvchilar, tip – xordalilar,
B) urug` - qor barsi, tur - bars, oila- mushuklar, turkum - yirtqichlar, sinf - sutemizuvchilar, tip -xordalilar,
C) tur –makkajo`xori, turkum – jo`xori, oila – bug`doydosh, sinf – bir urug`pallalilar, bo`lim – yopiq urug`lilar,
D)t.j.y.
21. Bir hujayrali suv o`tlari_______________________________________________________
22. Mikroskopning tarkibiy qismlari_________________________________________________
______________________________________________________________________________
23. O`simliklar sistematikasiga kim asos slogan va qanday sistematik birliklar mavjud?________
______________________________________________________________________________
24. maxsus muhofazaga olingan hududlar qaysilar va qayerlarda bor________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
25.Hujayra turlari va tarkibiy qismlari________________________________________________
______________________________________________________________________________
26. Bakteriyalarning tashqi tuzulishiga ko`ra guruhlari va bakteriya turlarini yozing___________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
27. Quyidagi jadvalni to`ldiring
O`simliklar dunyosi
28. qizil kitob haqida ma’lumot bering_______________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
29. Ozuqa zanjiri nima va misol keltiring _____________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
30. Jozef prestli tajribasi qanday bo`lgan va mohiyati nima edi? ___________________________
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Javoblar:
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |