5-sinf to’garak II- chorak darsi shlanmas I sana: Sinf

Yangi mavzu. Bu bo’limda o’qituvchi tomonidan o’quvchilarga tushuncha va ma’lumot beriladi.
Zulfiya
(1915-1996)
O‘zbek xalqining sevimli shoirasi, taniqli jamoat arbobi Zulfiya Isroilova 1915-yilda
Toshkentda hunarmand oilasida tug‘ilgan. Shoira xotin-qizlar bilim yurtida o‘qib yurgan
vaqtlaridayoq she’rlar mashq qilar edi. Uning «Hayot varaqlari» nomli birinchi she’riy
to‘plami 1932-yilda nashr qilingan. Zulfiya uzoq yillar «O‘zbekiston xotin-qizlari» va keyinroq «Saodat» jurnallarida bosh muharrir bo‘lib ishlagan. Zulfiyaning ijodiy kamolotida
uning hayot yo‘ldoshi, O‘zbek xalqining sevimli shoiri Hamid Olimjonning o‘rni juda katta. «Qizlar qo‘shig‘i», «Hijron kunlarida », «Men tongni kuylayman», «Yuragimga yaqin kishilar», «Kuylarim sizga», «O‘g‘lim, sira bo‘lmaydi urush» kabi she’riy to‘plamlarida Zulfiya vatanni madh etadi, fidokor kishilar haqida kuylaydi. Zulfiya tinchlik va do‘stlik haqidagi asarlari uchun Respublika davlat mukofoti, Javoharlal Neru nomidagi va «Nilufar» xalqaro mukofotlari bilan taqdirlangan. Uning she’rlari rus, ingliz, nemis, hind, arab, fors, bolgar, xitoy va boshqa tillarga tarjima qilingan. Jamoatchilik faoliyati uchun «Mehnat qahramoni» unvoni va qator orden va medallar bilan taqdirlangan. Zulfiya nomini abadiylashtirish maqsadida 1999-yilda 15 yoshdan 25 yoshgacha bo‘lgan iqtidorli qizlar uchun Zulfiya nomli Davlat mukofoti ta’sis etilgan.

7-topshiriq. She’rni ifodali o‘qing va mazmunini so‘zlab bering.
O‘g‘lim, sira bo‘lmaydi urush
Urush! Noming o‘chsin jahonda,
Hamon bitmas sen solgan alam.
Sen tufayli ko‘p xonadonda
Ota nomli buyuk shodlik kam.
Yulding ota demak baxtini,
Juda murg‘ak go‘daklarimdan.
Yaxshi ham bor shunday vatani,
Dalda bo‘ldi yuraklarimga.
Ota bo‘lib soldim men yo‘lga,
Ona bo‘lib mehrimga oldim.
Mana, yurtga o‘g‘il o‘stirgan
Bir davlatmand boy bo‘lib qoldim.
Qancha ishonch, umid baxsh etar,
Ham vatanga, ham menga bu dil,
Qoya kabi yonimdan chiqib,
Suyan, – deydi, – kiftimga dadil.
Men onaman, mening yuragim
Farzandlarim quvonchiga kon.
Dil orziqar, ba’zan tilagim
Vahimalar o‘ragan zamon.
Yo‘q, urushning nomi ham o‘chsin.
Mening o‘g‘lim kerak hayotga.
Istamayman, uning dudlari
Qo‘nsin labi uzra qanotga.
Bas, bas, ezgu onalar qalbi,
Yashay olsin bexavf, baxt bilan.
Mehnatimiz, g‘azab, sevgimiz
Tinchlik, deydi butun xalq bilan.
Ko‘krak suti va mehnat bilan
Biz jahonga berganmiz turmush,
Ona qalbi oyoqqa tursa,
O‘g‘lim, sira bo‘lmaydi urush!

Matn yuzasidan topshiriqlar.
1. Matn asosida savollar tuzing.
2. Tayanch so‘zlarni toping va lug‘at tuzing.

Dars jarayonida faol qatnashgan o’quvchilar bilim darajalari va ishtiroklariga muvofiq baholanadi. Dars oxirida yangi mavzuga yakun yasaladi va o’qituvchi o’z fikr-mulohazalarini bayon qiladi.

Uyga vazifa. She’rni yod oling.