5-Mavzu. Yangi O‘zbekistonda davlat va jamiyat qurilishi tizimini takomillashtirishning ustuvor yo‘nalishlari Reja

murojaatlarini ko‘rib chiqish 
tizimini takomillashtirish vazifasi turibdi. 
Shuningdek, davlat boshqaruvi organlari ustidan 
jamoatchilik nazoratini 
ta’minlashning tashkiliy-huquqiy masalalarini o‘rganish zarur. 
Harakatlar strategiyasi “Xalq bilan muloqot va inson manfaatlari yili”da qabul 
qilingani bejiz emas.
Mamlakatda inson, jamiyat va davlat o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarni yangi 
bosqichga chiqarish va ushbu munosabatlarni samarali tashkil etish, boshqarish va 
tahlil etish maqsadida Parlament tomonidan 2015 yilning 9 dekabrida “Elektron 
hukumat to‘g‘risida” gi O‘zbekiston Respublikasining Qonuni qabul qilindi. Ushbu 
Qonunning maqsadi elektron hukumat sohasidagi munosabatlarni tartibga solishdan 
iboratdir. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyov o‘zining O‘zbekiston 
Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganining 24 yilligiga bag‘ishlangan tantanali 
marosimdagi ma’ruzasida - “Xalq davlat idoralariga emas, davlat idoralari xalqimizga 

---

10 
xizmat qilishi kerak va bu haqiqatni, avvalo, barcha bo‘g‘indagi rahbarlar yaxshi 
tushunib olishi zarur” – deb ta’kidlagan 
“Elektron hukumat” tizimi Prezidentimizning yuqoridagi fikrlarini amaliyotga 
samarali tadbiq etishda muhim o‘rin egallamoqda. Xususan, davlat boshqaruv 
organlari tomonidan ko‘rsatilayotgan davlat xizmatlarini fuqarolik jamiyati 
sub’ektlariga tez va samarali, asosiysi qulay etkazishga xizmat qiladi.
Elektron hukumatning yaratilishi: 

hukumatning qaror qabul qilishda ochiq-oydinligi va hisobdorligini 
ta’minlaydi hamda shu orqali korruptsiya xavfini pasaytiradi; 

axborot olish erkinligini oshiradi (qonunlar va boshqa me’yoriy-huquqiy 
hujjatlar, statistik va boshqa axborotlar); 
fuqarolik jamiyati institutlarining (fuqarolarning) davlat hayotida keng ishtirokini 
ta’minlaydi;

kichik va o‘rta biznesning turli chiqimlari (vaqt, yo‘l va boshqa xarajatlar)ni 
kamaytiradi; 

xalqning davlat boshqaruv organlariga murojaatlarini osonlashtiradi hamda 
ushbu murojaatlarning ko‘rib chiqilishini avtomatik ravishda nazorat qilish 
imkoniyatini yaratadi; 

murojaat jarayonida taqdim etiladigan xujjatlarning maksimal qisqarishi 
orqali turli byurokratik to‘siqlarga barham beriladi; 

davlat xizmatlaridan foydalanishda eskirgan ko‘pbosqichlilik tizimidan 
samarali va tezkorlikka asoslangan mexanizmdan foydalaniladi; 

elektron ko‘rinishda murojaat qiluvchi shaxsga o‘ziga qulay bo‘lgan joydan 
murojaat qilishdek qulayliklar (komfort) yaratadi. 
Elektron hukumat infrastrukturasida Yagona interaktiv davlat xizmatlari 
ko‘rsatish portali amal qiladi. Qabul qilinishi mo‘ljallanayotgan qonun elektron 
hukumat bilan muloqotga kirishganda fuqarolar huquqlarini ta’minlashning 
kafolatlarini belgilaydi.
Davr shiddat bilan o‘zgarib bormoqda. Endilikda, bundan keyin vazirliklar va 
idoralar, xo‘jalik birlashmalari rahbarlari va hokimlarining natijasi quruq iqtisodiy 

---

11 
raqamlar bilan emas, balki ularning odamlar bilan qanday muloqot olib borayotgani va 
ishni tashkil etggani, fuqarolarning muammolarini qay darajada hal qilayotganiga 
qarab baholanadi. 
Shu bilan bir qatorda, 2019 yilning 1 iyuliga qadar barcha davlat organlari va 
boshqa tashkilotlarning viloyat bo‘linmalari veb-saytlarini, 2020 yilning 1 yanvariga 
qadar tuman va shahar bo‘linmalari veb-saytlarini tashkil qilish vazifasi qo‘yilgani 
fuqarolarning davlat organlarining hududiy bo‘linmalariga bevosita elektron tarzda 
murojaat qilish imkoniyatini yaratadi. Bu portal 2013 yilda ishga tushirilgan bo‘lib, 
bugunga kelib 140 dan ortiq davlat xizmatlari yo‘lga qo‘yilgan. Bugunga kelib
325 individual korxona va 128 yuridik shaxsni qamrab olgan biznesni ro‘yxatdan 
o‘tkazish tizimi 2017 yilda ishga tushirilgan. 2018 yilning dekabrida O‘zbekistonda 
xalq bilan muloqot qilish, murojaatlar bilan ishlash bo‘yicha tamomila yangi tizimga 
asos solindi, xalqaro miqyosda noyob tuzilma sifatida keng e’tirof etilayotgan 
Prezident virtual qabulxonasi va Xalq qabulxonalari faoliyati tashkil etildi.Qisqa davr 
ichida bu institutlar aholining eng dolzarb muammolarini hal etish imkonini beruvchi, 
davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari, barcha darajadagi hokimiyatlar bilan 
fuqarolar o‘rtasidagi hamkorlikning samarali mexanizmiga aylandi. 
O‘zbekistonda 2018 yilda normativ-huquqiy hujjatlar loyihalari muhokamasiga 
jamoatchilikni yanada kengroq jalb qilish maqsadidatashkil etilgan regulation.gov.uz 
veb portali o‘z faoliyatini boshladi. Yuqorida qayd etilgan institutlardan tashqari 
hozirgi kunda O‘zbekistonda fuqarolarning yangi qonun hujjatlari loyihalari yuzasidan 
jamoatchilik murojaatlari portali Mening fikrimkabi fuqarolarni boshqaruvda yanada 
kengroq ishtirok etishiimkoniyat yaratadigan institutlar samarali faoliyat olib 
bormoqda. 
Aytish joizki, aholi uchun qulay muhit yaratish, davlat xizmatlari sifatini tubdan 
yaxshilash ularning ko‘lamini kengaytirish yaqin yillar uchun eng dolzarb masalalar 
sifatida belgilangan. Barcha davlat idoralari tomonidan ko‘rsatiladigan xizmatlarni 
muvofiqlashtirish va nazoratini olib borish maqsadida yangi tuzilma – Adliya vazirligi 
huzurida Davlat xizmatlari agentligi tashkil etildi. “Meningfikrim” maxsus veb-
portaliyaratildi.

---

12 
Hozirgi kunda mamlakatimizning har bir tumanida 201 ta shunday markaz 
mavjud. Ular orqali 100 dan ortiq davlat xizmatlari ko‘rsatilmoqda.
Bugungi kunda davlat xizmatlari tizimiga tegishli 54 ta normativ-huquqiy hujjat 
loyihalari ishlab chiqildi. Bu, o‘z navbatida, fuqarolar tomonidan taqdim etiladigan 
hujjatlar sonini 155 dan 92 ga, xizmat ko‘rsatilishi uchun talab etiladigan muddatni esa
2 barobardan ko‘proq – jami 522 kunlik muddat 218 kunga qisqarishiga imkon berdi. 
2020 yilga qadar insonlar uchun barcha qulayliklarni yaratish maqsadida 
ko‘rsatiladigan xizmatlar ro‘yxati 160 ta xizmatga kengaytirilishi belgilangan. 
O‘zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini 
rivojlantirish vazirligibilan BMT Taraqqiyot dasturining «Davlat boshqaruvini 
samarali rivojlantirish va raqamli transformatsiyaga ko‘maklashish» qo‘shma loyihasi 
doirasida O‘zbekiston davlat boshqaruviga qo‘llash imkoniyatlari nuqtai nazaridan 
Xalqaro tajriba keng o‘rganilishi tashkil etilgan. 
Jumladan, 2019 yilning fevralida shu loyiha doirasida «Malayziyaning ma’muriy 
islohotlar sohasidagi tajribasini o‘rganish: O‘zbekiston uchun xulosalar» mavzusida 
muhokamalar, tashkil etildi. Yoki boshqa misol. "Davlat boshqaruv tizimi 
samaradorligini oshirish" O‘zbekiston-BAA hukumatlararo dasturi doirasida davlat 
boshqaruvi va intellektual davlat xizmatlari, institutsional samaradorlik, innovatsiyalar 
hamda yetakchilik va salohiyatni oshirishda BAAning etakchi tajribasini qo‘llash 
imkoniyatlarini o‘rganish yuzasidan tadbirlar o‘tkazildi.