5-mavzu. Tashkilotlar va ularni boshqarish Reja

 5.1.-CHizma.Tashkilotning ichki o‘zgaruvchilarining bog‘liqligi. 

 

Ichki o‘zgaruvchilarni odatda sotsiotexnik tizimchalar deb atashadi, chunki 

ular  sotsial  (ijtimoiy)  tashkil  qiluvchilar  (odamlar)  va  texnik  tashkil  qiluvchilar 

(boshqa  ichki  omillar)dan  iborat.  Bir  omilni  takomillash  tirish,  masalan, 

texnologiyani,  har  doim  ham  unumdorlikning  o‘sishiga  olib  kelmaydi,  agarda  bu 

o‘zgarishlar boshqa omilga, masalan, odamlarga, salbiy ta’sir ko‘rsatsa. Rahbarlar 

har  qanday  xatti  -harakatlarni  amalga  oshirishdan  avval  kritik  omillar 

(o‘zgaruvchilar) orasidagi o‘zaro munosabatlarni ko‘rib chiqishi zarur. Maqsadlarni 

va  bundan  kelib  chiqib  boshqa  o‘zgaruvchilarni  masalalar,  struktura  yoki 

texnologiyani  o‘zgartirishda  odamlarning  individual  va  guruxlardagi  xatti-

harakatlarini hamda o‘zgarishlarga munosabatini hisobga olish zarur. 

YUqorida  aytib  utilganidek,  tashkilot  -  ochiq  tizimdir,  ya’ni  tashqi  muxit 

bilan  bog‘liq.  Bu  omil,  tashkilotning  ichki  o‘zgaruvchilarini  muvofiklashtirish 

zarurligi bilan bir qatorda, tashkilotning muvaffaqiyatli faoliyat ko‘rsatish uchun uni 

boshqarishni  taqazo  etadi.  Boshqarish  fani  tarixidan  bizga  ma’lumki,  uning 

rivojlanishining birinchi bosqichlarida tadqiqotchilar asosiy e’tiborni tashkilotning 

---

ichki  omillariga  qaratganlar.  Lekin  tez  o‘zgaruvchan  va  harakatchan  olamda 

bugungi tashkilotlarga tashqi muxitdagi o‘zgarishlarga moslashishga va ularga mos 

holda ichki omillarni o‘zgartirishga to‘g‘ri keladi.  

Tashqi 

muxit 

ahamiyati 

to‘g‘risida 

Elvar 

Elbing 

shunday 

yozadi: