5-mavzu: O‘zbek va rus tillari frazeologiyalarining qiyosiy tahlili reja: Frazeologiya Qiyosiy tahlilni olib borish metodikasi

Tuxum hujayra tarkibida sariq moddaning yanada ko`proq to`planishi maydalanish jarayonida yanada chuqurroq o`zgarishlar yuz bårishiga olib kåladi. Sariq moddaning ko`pligi vågåtativ qutbda maydalanishning tormozlanishiga sabab bo`ladi, polilåtsital tuxumlarning vågåtativ qutbi maydalanishda mutlaqo ishtirok qila olmaydi. Maydalanish faqat animal qutbda yuz bårib, hosil bo`lgan blastomårlarning bir qismi embrion tanasining shakllanishiga sarflanadi, qolgan qismi embriondan tashqi organlar (embrion pardalari, vaqtinchalik organlar)ni hosil qiladi (21-rasm). Bunday qisman maydalanish måroblastik (meros-qism) va diskoidal dåyiladi va akulalar, suyakli baliqlar, råptiliyalar hamda qushlar zigotasiga xosdir. Måroblastik-diskoidal maydalanish diskoblastula hosil bo`lishiga olib kåladi. Akulada tuxumning diamåtri 20 sm gacha bo`lib, diskoblastula uning taxminan 1/500 qismini egallaydi.

• Tuxum hujayra tarkibida sariq moddaning yanada ko`proq to`planishi maydalanish jarayonida yanada chuqurroq o`zgarishlar yuz bårishiga olib kåladi. Sariq moddaning ko`pligi vågåtativ qutbda maydalanishning tormozlanishiga sabab bo`ladi, polilåtsital tuxumlarning vågåtativ qutbi maydalanishda mutlaqo ishtirok qila olmaydi. Maydalanish faqat animal qutbda yuz bårib, hosil bo`lgan blastomårlarning bir qismi embrion tanasining shakllanishiga sarflanadi, qolgan qismi embriondan tashqi organlar (embrion pardalari, vaqtinchalik organlar)ni hosil qiladi (21-rasm). Bunday qisman maydalanish måroblastik (meros-qism) va diskoidal dåyiladi va akulalar, suyakli baliqlar, råptiliyalar hamda qushlar zigotasiga xosdir. Måroblastik-diskoidal maydalanish diskoblastula hosil bo`lishiga olib kåladi. Akulada tuxumning diamåtri 20 sm gacha bo`lib, diskoblastula uning taxminan 1/500 qismini egallaydi.

EMBRION VARAQLARINING DIFFERENSIATSIYASI

• Embrion taraqqiyoti paytida embrion varaqlari va to`qimalar hamda organlar hosil bo`lishi divårgånt tabaqalanish (diffårånsiatsiya) yo`li bilan boradi. Bunday tabaqalanishning bir nåcha bosqichlarini tafovut qilish mumkin: ootipik diffårånsiatsiya, blastomårlarning diffårånsiatsiyasi, embrion varaqlarining va to`qimalarining diffårånsiatsiyasi.Ootipik diffårånsiatsiyani tuxum hujayra yoki zigota sitoplazmasida bo`lg`usi kurtaklarning pråzumptiv (presumptio-ehtimol) qismlar shaklida kuzatish mumkin. Masalan, zigota animal qutbi kålajakda ektodårmaga, vågåtativ qutb matåriali endodårmaga aylanadi.