5-Mavzu: Injenerlik inshootlarni rejalash

5-Mavzu: Injenerlik inshootlarni rejalash.

• O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Berdaq nomidagi Qoraqalpoq davlat universiteti Geografiya va tabiiy resurslar fakulteti «Geodeziya, kartografiya va tabiiy resurslar» kafedrasi
• INJENERLIK GEODEZIYA fani

• Fan o’qituvchisi: G.Tleumuratova

• NUKUS 2020

5-Mavzu: Injenerlik inshootlarni rejalash

• Reja:
• 1.Лойиҳани геодезик тайёрлаш.
• 2.Rejalash ishlarini bajarish tartibi va aniqligi
•  

1.Лойиҳани геодезик тайёрлаш.

• Иншоот лойиҳаси. Инженерлик иншоотлари қурилиши ҳар томонлама қидирувлар асосида ишлаб чиқилган ишчи чизмалари лойиҳаси асосида амалга оширилади. Лойиҳани жойга кўчириш учун зарур бўлган асосий ҳужжатлар қуйидагилардан иборат:
• Иншоотнинг бош плани-1:500- 1:2000 масштабда тузилган бўлиб, топографик асосда барча лойиҳавий иморатлар, бош нуқталарнинг лойиҳавий координаталари ва характерли текисликларнинг отметкалари кўрсатилади;
• Ишчи чизмалар-йирик масштабларда иншоотнинг барча қисмлари планлари, қирқимлари ва профиллари берилади;
• Вертикал текислаш лойиҳаси-1:1000-1:2000 масштабда тузилган бўлиб, жойнинг табиий рельефини лойиҳавий юзага ўзгартириш лойиҳаси ҳисобланади, унда:
• Квадрат ёки тўртбурчак учларининг лойиҳавий ва ишчи отметкалари берилади. Ер ишлар картограммасида ўйилма ва кўтарма ҳажмлари келтирилади;

• Лойиҳани жойга кўчириш учун қуйидаги тартибда геодезик ишлар амалга оширилади:
• а) лойиҳани аналитик ҳисоблаш;
• б) ишчи чизмаларни тузиш;
• в) геодезик ишларни бажариш лойиҳасини ишлаб чиқиш.

• Лойиҳани аналитик ҳисоблаш.Лойиҳани жойга кўчириш учун барча геометрик элементлар ўзаро ва жойдаги мавжуд бинолар билан математик боғланган бўлиши керак.
• Аналитик ҳисоблашда лойиҳавий ўлчамлар ва бурчаклар ёрдамида бино ўқлари ва қизил чизиқлар кесишиш нуқталарининг координаталари ёки бошланғич координаталар ёрдамида томонлар узунликлари ва қайрилиш бурчаклари ҳисобланади. Трассада тўғри ва эгри чизиқ элементлари, лойиҳавий баландликлар ва нишабликлар аниқланади.
• Тўғри ва тескари геодезик масалалар, иккита чизиқ кесишиш нуқтасини аниқлаш, қайрилмаларни асосий элементларини ҳисоблашлар лойиҳани аналитик ҳисоблашда ечиладиган андазавий (типик) геодезик масалалар ҳисобланади.

Лойиҳани геодезик боғлаш

• Лойиҳани геодезик боғлаш деб, бинонинг бош ўқини жойда режалаш учун зарур бўлган геодезик маълумотларни ҳисоблаб топишга айтилади.

• Геодезик ишларни амалга ошириш лойиҳаси.Геодезик ишларни амалга ошириш лойиҳаси қурилиш ва монтаж ишларини ўз вақтида геодезик маълумотлар билан таъминлаш учун тузилади.

• ,Геодезик ишларни амалга ошириш лойиҳасини таркиби қуйида-гилардан иборат:
• Қурилиш майдонида геодезик ишларни ташкил этиш. Иш бажариш технологияси ва тақвим режа. Геодезик асбоблар билан таъминлаш графиги. Геодезик ишларни бажариш схемаси.
• Асосий инженер-геодезик ишлар. Планли ва баландлик режалаш асосини барпо қилиш схемаси.Планли ва баландлик асоси барқарорлигини назорат қилиш.
• Геодезик режалаш ишлари. Иншоотнинг бош ўқларини режалаш. Иншоотнинг қурилиш-монтаж ишлари босқичи бўйича мукаммал режалаш. Ижроий план олиш.
• Конструкция ва қурилмаларни геодезик ўрнатиш. Монтаж ўқларини геодезик режалаш ва маҳкамлаш. Конструкцияларни планли, баландлик бўйича, тик ўрнатиш. Асбоблар.

• 2. Rejalash ishlarini bajarish tartibi va aniqligi
• Тўғри бурчакли координаталар усули. Бу усул асосан қурилиш майдонида қурилиш тўри мавжуд бўлган ҳолларда қўлланилади.
• Бурчак кесиштириш усули.Бу усул асосан кўприк қурилиши, ҳамда гидротехник иншоотларни режалашда қўлланилади.
• Створ кесиштириш усули. Бу усул билан жойда нуқтанинг ҳолати бинонинг қарама-қарши томонларида жойлашган иккита створни кесиштириш орқали аниқланади. Одатда створлар теодолит ёрдамида берилади.
• Чизиқ кесиштириш усули.Бу усулда бинонинг характерли нуқталари жойда маҳкамланган нуқталардан ўтказилган чизиқлар кесишишидан аниқланади. Одатда створ теодолит ёрдамида берилади, агарда кичик масофа бўлса, монтаж сими ёрдамида ҳам амалга оширилиши мумкин.

E’tiboringiz uchun raxmat!