5-мавзу: Баскетбол ўйин қоидаларини ўргатиш режа: Ўйин техникаси асослари ва таснифи

Гуруҳ бўлиб тўпни олиб қўйиш. Ўзаро ҳаракат қилишнинҳ бу усулини кўпроқ 
прессингда, яъни тўп бўлган ўйинчини бир вақтда икки ҳимоячи ҳужум қилаётганда 
ишлатилади. Гуруҳ бўлиб тўпни олиб қўйишнинг иккита варианти бор. Биринчисида, тўп 
болган ўйинчини таъқиб қилувчи ҳимоячи уни бурчак томон ёки йўн чизиқ ёнига тўпни 
олиб боришга, кейин эса майдонга орқа томони билан бурилишга мажбур қилади. Шу 
паийтда иккинчи ҳимоячи унга қарши ҳаракатга қўшилади. Иккала ҳимоячи ҳужумчини 
тўпни нианиқ узатишга ёки “Беш секунд” қоидасини бузишга мажбур қилади. Иккинчи 
усулда эса тўқнаштириш ва кесиб ўтиш принспи ўзаро ҳаракат қилиш учун тўпни олиб 
келаётган ўйинчини бошқа ҳимоячи тўхтатади, таъқиб қилаётган ўйинчи эса унинг ёнидан 
ёки орқасидан тўпни уриб чиқариб юборишга ҳаракат қилади.
Ҳар қандай гуруҳ бўлиб тўпни олиб қўйишда қолган ҳимоячилар сртаховка қилиш ва тўпни 
олиб қўйиш билан боғлиқ ҳаракатларни амалга оширилиши тушунарли.
Уч ўйинчининг ўзаро ҳаракати. Уч ўйинчининг ҳимоядаги ўзаро ҳаракати 
“учлик”, “саккизлик”, “кичик саккиз” икки баскетболчи қоядиган жуфт тўсиқ, икки 
ўйинчига тўқнаштиришни бартараф қилишнинг конкрет усули. 
Бунинг учун яхши ташкил этилган, ҳимоячиларни ҳамжиҳат кучлари зарур. 
“Кичик саккизлик”ка (айниқса марказий ўйинчи атрофида ўтказилаётган бўлса), ва 
алмашиш йўрдамида икки баскетболчига тўқнаштиришга қаршилик кўрсатиш ҳар қачон 
ҳам самарали бўлавермайди. Шунинг учун бундай ўзаро ҳаракатга қарши курашда 
ҳужумчиларни шахсий таъқиб қилишдан воз кечиш ва онда-сонда ҳимоячиларнинг зона 
принспини қўллаш мақсадга мувофиқ. 
Ҳимоячилар (уч киши) тўрт киши ҳужумига қарши ҳаракат қилаётган пайтда, улар 
жарима отиш майдончасига мунтазам чекиниб, зона принспига асосланиб учбурчак ҳосил 
қилиб мудофаа ташкил этади.
Шчитдан сапчиган тўп учун кураш. Ўзининг шчити олдида сапчиб қайтган тўп 
учун кураш мусобақанинг ўтиши ва унинг натижасига кучли таъсир этувчи муҳим ҳолдир. 
Бу курашнинг муваффақияти рақибнинг шчитга борадиган йўлини кесиб қўйишга уриниб 
жарима отисш майдончасида “шчитдан сапчиган тўп учун кураш учбурчаги”ни ташкил 
қилган уч ҳимоячининг ўзаро ҳаракатига бўғлиқ. Бундан ташқари тўртинчи ҳимоячи 
тўпнинг шчитдан узоқга сапчиб кетиши ҳолатига қўшимча страховкани таъминлайди.