5-Ma’ruza. Xaroratni o`lchash usullari va asboblari


Rasm.3.4 Dilatometrik termometr prinsipial sxemasi



Download 1,36 Mb.
bet3/7
Sana14.07.2022
Hajmi1,36 Mb.
#795949
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
маъруза-5

Rasm.3.4 Dilatometrik termometr prinsipial sxemasi
Dilatometrik termometr (rasm.3.4), chiziqli kengayish temperatura koeffitsienti katta bo`lgan (mis, latun yoki alyumin) materialdan yasalgan va o`lchanayotgan muxitga joylashtirilgan bir tomoni berk bo`lgan trubka 1 dan, hamda bu trubka ichiga o`rnatilgan va prujina 4 va richag3 bilan uning tubiga siqib turilgan sterjenь 2 dan tashkil topgan. Sterjenь chiziqli kengayish temperatura koeffitsienti kichik bo`lgan material (farfor, kvarts, yoki invar qotishmasi)dan tayyorlanadi. Ob’ektdagi temperatura o`zgarishi bilan trubka 1 uzunligi o`zgaradi va bu chiziqli o`lchamlari deyarli o`zgarmagan sterjenni siljishiga sabab bo`ladi. Bu siljish richaglar orqali o`lchov asbobi strelkasiga uzatiladi.



Rasm.3.5 Bimetallik termometr prinsipial sxemasi


Bimetallik termometr (rasm.3.5) ikkita egilgan va o`zaro kovsharlangan metall poloskalardan tashkil topgan bo`lib, poloska 1, chiziqli kengayish temperatura koeffitsienti ( ) katta materialdan va poloska 2, chiziqli kengayish temperatura koeffitsienti ( ) kichik bo`lgan materialdan tayyorlangan bo`ladi. Ushbu poloskalardan tashkil topgan bimetallik plastinka, temperatura o`zgarishiga qarab egilish darajasini o`zgartiradi va bu tyaga 3 va richag 4 orqali o`lchov asbobi strelkasiga uzatiladi. Temperatura oshganda bimetallik plastinka chiziqli kengayish temperatura koeffitsienti kichik bo`lgan metall tomonga qarab buriladi ( ).
Mexanik termometrlar asosan signallovchi asboblar sifatida ishlatiladi. Bimetallik termometrlar temperatura kompensatorlari sifatida, boshqa o`lchov asboblariga o`rnatilib, ularning ko`rsatishiga atrof muxit temperaturasining ta’sirini kompensatsiyalash uchun qo`llaniladi.
4.Manometrik termometrlar. Manometrik termometrlarning ishlashi berk xajmdagi gaz, suyuqlik yoki buning bosimini temperatura ta’sirida o`zgarishiga asoslangan.
O`lchov asbobi qanday ishchi modda bilan to`ldirilganiga qarab, manometrik termometrlar gazli, suyuqlikli va bu-suyuqlikli turlarga bo`linadi.
O`lchov asbobi (rasm.3.6) termoballon 1, kapillyar trubka 2 va manometrik qism 3-6 (trubasimon truba 3, ushlagich 4, uzatgich (povodok) 5 va tishli sektor 6) dan tashkil topgan. O`lchov asbobining butun tizimi ishchi modda bilan to`ldiriladi. Termoballon temperaturani o`lchash ob’ektiga o`rnatiladi. Temperaturaning ortishi bilan masalan, butun berk tizimda bosim ortishi kuzatiladi. Bosim ortishi manometrik prujinani deformatsiyalanishiga va uning erkin uchi uzatish mexanizmi orqali o`lchov asbobi strelkasini burishiga sabab bo`ladi.







Download 1,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish