5-Ma’ruza Tok transformatorining ulanish sxemalari

Tok transformatorlari va rele chulg‘amlarini to‘liq yulduz sxe- masi bo‘yicha ulanishi.
Bu sxemada tok transformatorlari hamma fazalarga o‘rnatiladi. Tok transformatorlarining ikkilamchi chulg‘amlari va relening chulg‘amlari yulduz ko‘rinishida ulanadi va ularning nol nuqtalari, nolinchi liniya deb ataluvchi sim bilan ulanadi (5.1-rasm).
Nol nuqtaga tok transformatorlarining bir xil nomli chiqishlari ulanadi.
Normal holat va uch fazali qisqa tutashuvlarda. KA1, KA2 va KA3 relelardan faza toklari oqadi.
Nol liniya simidan esa ularning geometrik yig‘indisi oqadi:
I_{N .T .S =} (I_{A +} I_{B +}I_C )
I_N.T.S = I₀ simmetrik rejimida nolga teng bo‘ladi. (5.2- a rasm)
Ikki fazali Q.T.da Q.T. toki ikkita shikastlangan fazalarga ulangan tok transformatorlari va ularga mos keluvchi relelardan oqib o‘tadi.

5.1-rasm. Tok transformatorlari va rele chulg‘amlarini to‘liq yulduz sxemasi.
Shikastlanmagan fazadan tok oqmaydi.
Kirxgof qonuniga asosan tugundagi toklar yig‘indisi nolga teng, shuning uchun , bu yerda: . Buni hisobga olgan holda, vektor diagramma . va toklar bir-birlaridan 180⁰ ga burilgan holdako`rsatilgan (5.2-b rasm)

5.2-rasm. Qisqa tutashuv turlari va toklarning vektor diagrammasi:
a – 3 fazali, b – 2 fazali va c – 1 fazali Q.T.
Shuning uchun nol simga ulangan KA4 rele fazalararo Q.T.ga ta’sir javob bermaydi va bu yulduz sxemaning muhim xususiyatlaridan biridir.
Bir fazali qisqa tutashuv paytida birlamchi qisqa tutashuv toki faqat shikastlangan fazada oqadi (5.4- c rasm). Unga mos keladigan ikkilamchi tok ham faqat bir reledan nol sim orqali o‘tadi.
Ko‘rib o‘tilgan sxemada fazalarga o‘rnatilgan relelar hamma tur qisqa tutashuvlarga ta’sir javob beradi, nol simdagi rele esa faqat yer orqali bo‘lgan qisqa tutashuvlarga ta’sir javob beradi.
Yulduz sxema bo‘yicha ulanish hamma tur qisqa tutashuvlarga o‘rnatilgan himoyalarda qo‘llaniladi. Reledagi tok fazadagi tokka teng. Shuning uchun sxema koeffitsiyenti K_sx=1.