5-маъруза. Жадвал редакторлардан иқтисодий масалаларни ечиш жараёнида фойдаланиш

МАЪЛУМОТЛАРНИ КИРИТИШНИНГ АВТОМАТИК ЙЎЛЛАРИ. САТР ВА УСТУНЛАР УСТИДА АМАЛЛАР БАЖАРИШ.
Маълумотларни киритишнинг автоматик йўллари
Excel дастурида тузилган жадвалга асосан 3 турдаги маълумотлар киритилади: матнли, сонли ва формула. Жадвалга маълумотлар клавиатура тугмачалари ёрдамида киритилади. Қайси ячейкага маълумот киритилиши керак бўлса, курсор ўша ячейкада туриши керак.
Сонлар. Киритилган маълумотлар фақат рақамлар кетма-кетлигидан иборат ва рақамлар олдида “+” (қўшиш), “-” (айириш) арифметик амал бeлгилари ҳамда “.” (нуқта) (соннинг бутун ва каср қисмини ажратиш учун) символларидан иборат бўлса, бундай маълумот сонли маълумот деб тушунилади. Масалан: 555; -45.6; 76.9 ва ҳоказо.
Формула. Баъзан ячейкалардаги сонли маълумотлар устида айрим ҳисоблашларни бажариш зарурияти туғилади. Бундай вазиятда формулалардан фойдаланилади.
Excel ячейкасидаги формуланинг дастлабки символи ҳамма вақт “=“ (тенглик) бeлгиси ҳисобланади. Сўнгра, арифметик амал бeлгилари билан ўзаро боғланган ифодалар ёзилади. Масалан Н8 ячейкасида
= А5+ 4*В6
формула ёзилган бўлса, B6 ячейкадаги сонли қиймат 4 га кўпайтирилади ва A5 ячейкадаги сонга қўшилиб, Н8 ячейкага ёзилади.
Excel да ишлатиладиган арифметик амал бeлгилари қуйидагилар:
+ (қўшиш);
- (айириш);
* (кўпайтириш);
/ (бўлиш)
^ (даражага кўтариш).
Матн. Агар жадвалга ёзилган маълумот сонли ёки формула бўлмаса, қолган барча ҳолларда киритилган маълумотлар матн деб тушунилади. Масалан: =В1+В5 – бу формула, В1+В5 – бу матнли маълумот.
Фойдаланувчи ячейкага маълумотлар киритгандан сўнг, улар устида қуйидагиларни бажариш мумкин.

• 
  ўчириш;
  
• 
  алмаштириш;
  
• 
  таҳрир қилиш.
  

Ячейкадаги маълумотларни ўчириш учун уни активлаштириш, сўнгра, [Delete] тугмачасини босиш керак. Агар бир нечта ячейкадаги маълумотларни ўчириш керак бўлса, дастлаб, бу ячейкалар бeлгиланади (бу «сичқонча» ёки Shift ҳамда стрелкалар ёрдамида) ва [Delete] тугмачаси босилади.
Ячейкадаги маълумотни бошқасига алмаштириш учун, ячейка активлаштирилади ва янги маълумот киритилади.
Ячейкадаги маълумотларни таҳрир қилиш учун «сичқонча» тугмачаси ячейкада икки марта босилади (ёки F2 тугмачаси) ва таҳрирлаш ишларини бажариш мумкин.